Langile pobreagoak ekarri ditu hazkunde ekonomikoak
Prekarietateak gora egin du Hego Euskal Herrian, LABek kaleraturiko txostenaren arabera. Lurraldea hazkunde ekonomikoan murgilduta badago ere, lan baldintzek okerrera egin dute: “Krisia eragin zuten sakoneko arrazoiak ez konpontzeaz gain, areagotu egin dira”, dio sindikatuak. 2015eko bigarren seihilekoko datuak biltzen ditu txostenak.
Azken urteetan sorturiko enplegua “oso prekarioa” izan da LABen esanetan. 2015ean Hego Euskal Herrian sinatu ziren kontratuen %93,6 aldi baterakoak izan ziren eta horietatik ia erdiek hilabete baino gutxiagoko iraupena zuten. Gazteen egoera azpimarratu du sindikatuak: “Gazteen kasuan are eta larriagoa da egoera. 2015. urtean gazteek sinaturiko kontratuen %95,7 aldi baterakoak izan dira”.
Lanaldi partzialek ere badute zeresanik enpleguaren sorreran. 2008az geroztik behera egin dute lanaldi osoko enpleguek; lanaldi partzialak ari dira nagusitzen. Emakumeak dira alor horretan kaltetuenak, emakumeen %30,6ek dute lanaldi partziala.
Soldaten irakurketa ere egin du sindikatuak. Bere esanetan, %28 eta %30 bitartekoa da soldata baxua duten langileen ehunekoa. Soldata altuenen eta murritzenen arteko aldea areagotu egin dela azpimarratu du: “2010-2014 bitartean gehien irabazten dutenen soldata %2,69 handitu den bitartean, gutxien irabazten dutenena %17,73 gutxitu da”.
LABek argitu du lan prekarietatea, langile pobreak eta pobrezia ez direla “krisiaren ondorio natural”. Sindikatuak AROPEk 2014ean kaleraturiko datuak ekarri ditu gogora. Horien arabera, EAEko biztanleriaren %15,3 pobrezia edota bazterketa sozial egoeran bizi da; Nafarroan %14,5. Bestetik, gogorarazi du krisia hasi zenean baino 138.200 landun gutxiago daudela oraindik.
Proposamenak, aurre egiteko
Egoerari buelta emateko, orain arte aplikatu diren “politiken norabidea” aldatzea proposatzen du sindikatuak. Sektore publikoak enpleguaren sorreran inplikazio handiagoa izan behar duela iritzi du, “krisiari aurre egiteko aktore nagusi den heinean”. Bestetik, lanaren banaketarako neurriak hartzea eta 1.200 euroko gutxieneko soldata ezartzea gisako neurriak iradoki ditu LABek.
Lan istripuz 33 pertsona hil dira Euskal Herrian aurten. Azkenekoa, Iruñeko sanferminetan garbiketan lanean ari zen Iosu izeneko langilea. Kamioiaren gainetik erori zen eta hartutako golpe larriaren ondorioz hil da. LABek FCC (Iruñerriko Mankomunitateko... [+]
Ezbeharra astelehen goizean izan da, eta gizonaren emazteak 13:23ean dei egin die larrialdi zerbitzuei. Bi biktimak bihotz-gelditze egoeran aurkitu dituzte, eta sorospenek ez dute lortu horien bizitza salbatzea. Umea herriko bizilaguna zen.
Nire lehendabiziko poema liburua argitaratu nuenean errezitaldi bat ematea eskaini zidaten unibertsitate batean. Musikariak dirutan kobratu zuen eta niri Jorge Oteizari buruzko liburu bat eman zidaten, hartu ez nuena, baneukalako etxean. Horixe izan zen onartu ditudan eskaera... [+]
Itsasoan gertatutako istripu baten ondorioz hil da arrantzalea. Hunekin Aski itsasontzian lanean ari zelarik erreskatatu zuten gizona, larunbat arratsaldean. Erietxean hil zen.
Badator uda, eta horrekin batera, herri, auzo eta hirietako jai herrikoiak. Jaiak beti izan dira aldarrikapen sozial eta politikoen, auzokideen arteko harremanen eta euforia herrikoiaren aterpe. Gure kaleak hartzen dituzte, eta egun batzuez autogestioaren, desberdinen arteko... [+]
Last Tour enpresa eta Gasteizko Udala seinalatu ditu erantzule gisa, azken horrek "langileon prekaritatea finantzatzen eta legitimatzen" duela nabarmenduta. Azkena Rocken aritu diren hainbat langileren lekukotzak bildu ditu LASek.
Emantzipatu nahi duten baina ezin duten gazteen kopurua gero eta handiagoa da Europar Batasunean. Errealitate hori datutan jarri du Eurofund erakundeak argitaratu berri duen ikerlan batek, eta etxebizitzaren garestitzea da arrazoi nagusietako bat, baina ez bakarra.
Iragan asteko ostegunean zauritu zen larri Bergarako (Gipuzkoa) Embalan 3 lantegiko langilea, zama bat gainera erorita. 2024 urtean hiltzen den 26. langilea da.
51 urteko garraiolariaren kamioia irauli egin da Ejea de los Caballerosen (Aragoi). 2024an hiltzen den 23. langilea da.
Maiatzaren 11n egin dira mobilizazioak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak, Emakumeen Mundu Martxak eta Gune Ekosozialistak antolatu dituzte. 60 eragile sozial baino gehiagok bat egin dute mobilizazioekin.
Estresa, nekea, antsietatea eta beste dira sisifemiak eragiten dituen zenbait ondorio. Esanahiaz, jatorriaz eta prebentzio neurriez mintzatu da Ziortza Karranza psikologoa.
Asteazkenean eseri dira epailearen aurrean Zorroza Gestión de Residuos enpresako arduradunak, 2020an gertatutako lan heriotzaren harira. Epaileak urtebete eta sei hilabeteko espetxe zigorra eta 30.0000 euroko kalte-ordaina ordaintzea ezarri die bi akusatuei.
Gizartea kontzientziatzeko eta informatzeko kanpaina bat abiatu dute LAB, CGT, STEILAS, ESK, CNT eta LSB-USO sindikatuek, Nafarroako Osasun Plataformak eta Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak.
Langilea larri zauritu zen apirilaren 24an, eta astelehenean, hilak 29, hil da. 22 urte zituen eta sektorean bi hilabete soilik zeramatzan lanean. 2024 urtean hildako 22. langilea da.
