Lanbide Heziketak itxaropentsu begiratzen dio etorkizunari
Badira hilabeteak Lanbide Heziketaren etorkizunari baikortasunez begiratzeko zantzuak agertzen hasi zirela, esaterako, Confebaskek eta Euskadiko Kutxak egindako ikerketen esanetan datozen urteetan lanpostu asko bete gabe geldituko dira taxuzko prestakuntza jaso duten langilerik ez baitago, eta prestakuntza hori Lanbide Heziketak eskaintzen omen du.
Beste alde batetik, Eusko Jaurlaritzaren Lanbide Heziketako IV. Euskal Planak aurrerapausoak eman nahi ditu Lanbide Heziketan euskararen normalizazioaren bidean. Gainera, hezkuntza sistemaren beste esparru batzuetan bezala, Lanbide Heziketan ere irakasteko metodologia berriei ekin egin zaie dagoeneko. Zantzu horiek guztiak dira etorkizunean, aukera anitzeko lan-merkatu batean, ondo prestatutako langile eleanitzak egongo direla adierazten dutenak.
Etorkizun oparoak, baina, ezin gaitu itsutu, batez ere hizkuntzaren normalizazioaren atalari dagokionez. Bide horretan urratsak ematen hasten badira, lanbide heziketan euskararen egoera hutsaren hurrengo delako da. Esaterako, datorren ikasturterako aurre-matrikula bukatu berri dagoenean, Bilbon 2017-2018 ikasturterako eskaini diren 140 zikloetatik 4 besterik ez dira eskaini bakarrik D ereduan (%2,89), beste 6 A eta D ereduetan (%4,29), eta beste 10 A, B eta D ereduetan (%7,14); hortaz, D ereduaren eskaintza bakarrik dago 20 ziklotan1. Dena dela, horrek ez du esan nahi ziklo horiek hizkuntz horretan eman egingo direnik. Bistan denez, lanbide heziketako zikloetan sakabanaketa handia dago, espezialitate anitzak, hastapeneko lanbide heziketa, erdi mailako zikloak, goi mailako zikloak, familia asko… Hori dela eta, askotan D ereduko talderik ez da sortzen, edo beste eredukoekin batera talde mistoak eratzen dira. Bestela esanda, ikaslegaiak D ereduaren aldeko hautua egin izanak ez dio bermatzen ikasketan euskaraz egitea.
Lanbide Heziketako zikloen eskaintza Bilbon 2017-2018 ikasturterako
Erdarazko eskaintza, ordea, zabala da, familia guztietan, lanbide heziketaren arlo guztietan eta diziplina guztietan; izan ere, eskainitako zikloen %74 A ereduan eskaini dira bakar-bakarrik, hots, ezin dira beste eredu batean hautatu. Gainera, zikloen %94,29 A ereduan egin daitezke (132 ziklo), D ereduko %14,29ren aldean (20 ziklo). Ondorioz, hizkuntza hegemonikoak are hegemonikoago bihurtzen da taldeak osatzeko orduan hizkuntza gutxituak galtzaile ateratzen direlako, hau da, taldeak sortzen direnean ez da lehenesten hizkuntza gutxitua, hegemonikoa baizik.
Lanbide heziketako zikloen eskaintza ereduaren arabera 2017-2018 ikasturterako Bilbon
Dena den, hori ez da lanbide heziketaren erronka bakarra hizkuntz normalizazioari dagokionez, irakasleok egunero topatzen ditugun zailtasunak, besteak beste, ikasmaterial falta; arestian aipatutako arrazoi berberagatik, familien aniztasuna eta zikloen sakabanaketa, alegia. Argitaletxeentzat ez da errentagarria ikasmateriala sortzea; hortaz, zeharkako ikasgaietan bakarrik egoten da euskarazko ikasmateriala. Dauden egitasmoen artean Jakinbai (jakinbai.eus) dago, euskarazko ikasmateriala eskegitzeko plataforma; lan potoloa egiten ari den erakundea, portzierto. Plataforma horretan irakasleek beraiek sortutako ikasmateriala partekatzen da, bai Irale egitasmoaren baitan egindakoa, bai nork bere kasa egindakoa ere.
Beste kontu bat praktikak euskaraz egiteko ikasleek dituzten zailtasunak dira. Ingurune soziolinguistikoak agintzen du lan-merkatuan, baina lan-mundua ez da, zenbaitetan, gizartearen ispilu; ez Bilbo Handian, behinik behin. Lan esparruan euskarak presentziarik ez izateak ez du esan nahi euskaldunik ez dagoenik, ordea. Euskaldun horiek antzemateak lagunduko luke espazioak sortzen praktiketan doan ikasleak lana euskaraz egin ahal izateko eta, bide batez, enpresaren esparrua euskalduntzen lehenengo urratsak egiteko. Ez da nahikoa euskara planetan hizkuntza-paisaia euskaraz egon behar dela esatea, edo bezeroari arreta eskaintzen dion pertsona elebiduna izatea soil-soilik. Eguneroko harreman formalez eta ez-formalez ari gara, lankideen artekoaz, langile-bezero, instruktore-praktiketako ikasle, ikas-zentroko eta enpresaren artekoaz… Harreman-sarea handia da, eta esparru guztietan egin daiteke zer edo zer, dela idatziz, dela ahoz; dela kanpo komunikazioa, dela barne komunikazioa; dela boligrafoz, dela whatsapp-aren bitartez; dela parekoen artean, dela nagusi eta mendekoen artean. Atal honetan ere Jakinbai-koek buru-belarri dihardute.
Baina lan-munduaren eta lanbide heziketaren artean badago beste gabezi nabarmen bat: langileen etengabeko prestakuntza eta langabetuentzako prestakuntza, hau da, hezkuntza araututik kanpo dauden ikastaro horiek guztiak, ordu kopuru zehatz batekoak eta bukatutakoan, diplomatxo bat ematen digutenean, gure curriculumetan prestakuntza osagarria atalean ipintzen ditugunak. Horretan esperientzia interesgarriak egiten ari dira Gipuzkoa aldean, zaintza sektorean eta ostalaritza sektorean ari diren etorkinekin euskarara erakartzeko Banaiz, Bagara elkartearen eskutik; esperientzia horiek aplikagarriak izan litezke Hobetuzek edo Lanbidek sustatzen dituzten ikastaroetan. Baina errealitateak diosku oraindik oso urrun gaudela ikastaro horiek euskaraz normaltasunez ematetik. Bilbon, behintzat, oso urrun.
Zantzuak zantzu eta gabeziak gabezi, Bilbon eta lanbide heziketan euskara sustatzeko zentro bat bada, Harrobia izenekoa. 2017-2018 ikasturtean, eta lehendabizi, Marketin eta Publizitatea zikloa eskaintzen duena, lehendik eskaintzen zituen Mikroinformatika, Kirola eta 3D animazioetako zikloekin batera. Beraz Bilboko euskaldunok badugu Marketina ikasteko aukera, Bilbo Zaharra eta Miribilla artean. Lan mundua euskalduntzeko aukera bat publizitatea euskaraz egitea izan liteke. Hala bada, etorkizuneko marketina euskaraz sortua izan dadila!
Txabi del Corte Elduaien
Irakasle eta tutorea
Hizkuntza-normalizazioko Arduraduna
Ekintzailetza Arduraduna
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Autoestimuak batzuetan gauza intimoa dirudi. Baina autoestimuak zerikusia baldin badu norberak bere buruaz duen irudiarekin, norbere buruari ematen zaion balioarekin, zerikusia izango dute hartu ditzakeen erabakiek ere. Zer balio du erabakirik hartu ezin duen norbaitek? Eta... [+]
Sanmartinak gure baserrietan oso ezagunak dira, txerria hiltzeko garaia baita. Jende askok, ordea, ez du jakingo antzina San Martin egunak nekazaritza urtearen amaiera ezartzen zuela. Eta hori ez zen ahuntzaren gauerdiko eztula. Izan ere, urte amaierarekin etxeko ugazabari... [+]
Aste oso batez aritu gara Collodiren Pinotxoren abenturak liburuaren inguruan, unibertsitateko ikasgelan, Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako irakaslegaiekin. Gure erreferentzia nagusia Galtzagorrik 2011n argitara emandako edizio ederra izan da –hitzaurrea barne, 171... [+]
“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]