Lan eskubideen urraketa larria
Bilboko lau eta bost izarretako NH eta Barceló-Nervión hoteletako gela garbitzaileek, Grupo Constant zerbitzu enpresak kontratatuak, greba mugagabea abiatu zuten azaroaren 2an, lege iruzurrean oinarritutako lan-kontratuen praktikekin amaitu eta Constanti exijitzeko bete dezala Bizkaiko ostalaritzako hitzarmena, 2018ko irailean argitaratua, Bizkaiko beste hotel batzuk egiten duten moduan. Horrela abusuzko ratioekin eta soldata miserableekin amaitzea lortuko zuten langile hauek, gaur egun garbitutako gelako 2,5 euro besterik ez baitute kobratzen (hilean 800 eurotik beherako soldata, pagak barne).
Horren aurrean, Lan Ikuskaritzak egindako arau hausteen aktak jasotzen duen moduan, hotel kateek, era koordinatuan, Cor Outsourcing enpresa kontratatu zuten greban diren pertsona guztiak ordezkatzeko. Ordezkatze hau greban dauden langileek eskatzen duten soldata baina kostu handiagoarekin egin zen, eta NHren kasuan, pertsonak Iruñetik ekarri zituen, hotelean bertan ostatu emanez, grebaren eragina deuseztatu asmoz.
Lan Ikuskaritzak ondorioztatzen duen moduan, Konstituzio Auzitegiaren sententzietan oinarrituta, ezin da egon oinarrizko eskubideak indarrik gabe uzten dituen espaziorik. Horregatik, eta grebalariak defendatzen dituen ELA sindikatuak abian jarri dituen auzibide legalak gora-behera (lau enpresei oinarrizko eskubideen urraketa leporatu die), gertatutakoaren larritasuna salatzea ezinbestekotzat jotzen dut. Are gehiago, Eusko
Jaurlaritzaren Lan Zuzendaritzak azaroaren 22an alde guztiak elkartzeko deitu zuen bileran Cor Outsourcing-ek azaltzeari uko egin zionean, enpresaren fede txarra agerian utziz.
Izan ere, oinarrian sektoreko Hitzarmen Kolektiboa ez betetzea badago ere, lan baldintza prekarioak eragiten dituena hoteletako gelak garbitzea bezalako lanbide feminizatu batean. Horri gehitu behar zaio langileek duten presio bide legala, greba alegia, ukatzea, garbitzaileak ordezkatuz.
Hori dela eta, berriki egin diren Bizkaiko Kanpuseko Batzarrean eta EHUko Gobernu Kontseiluan eskatu dut hotel hauetan gelak gehiago ez erreserbatzea gatazkak dirauen bitartean, bai grebak eragiten duen zerbitzu kaskarragoagatik, bai eta EHUk babesten dituen baloreengatik ere, hain zuzen, gizon eta emakumeen arteko parekidetasuna, lan baldintza duinak, eta kasu guztietan, oinarrizko eskubideen errespetua. Baita ere proposatzen dut hurrengo kontratazioen baldintza pleguetan sar dadila oinarrizko eskubideak urratzeagatik zigortuta dauden enpresak kontratatzeko debekua, gizarte ardura korporatiboak eskatzen duen moduan.
* Ángel Elías Ortega Zuzenbidean doktorea eta EHUko Lan Harremanak eta Gizarte Laguntza Fakultateko dekanoa da
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]