"Geroz eta jende gehiago ari da laborantzara itzultzen edo lanbidez aldatzen honetan finkatzeko, eta zuzenean mundu horretatik heldu ez direnentzat tresna falta zegoela sumatzen genuen" Kattalin Sainte-Marie Trebatu elkarteko animatzailearen hitzak dira horiek. Laborantza munduarekin harreman handiegirik izan ez duten pertsonei finkatzeko ibilbidean laguntzea du helburu 2016an Ipar Euskal Herrian abiatu zuten proiektuak. Laborantzako trebagunea sortu dute horretarako.
Baina, nola funtzionatzen dute trebatzeek? Elkarteak bi trebagune iraunkor ditu: bata baratzezaintzakoa eta bestea ardi eta ahuntz hazkuntzakoa. Bi gune horietan laborantzan finkatu nahi dutenek urtebeteko CAPE kontratua (enpresa proiektuak sustatzeko Frantziako estatuan existitzen den kontratua) sinatzen dute elkartearekin, bi aldiz berritzeko aukerarekin. Gune iraunkorrez gain, badira epe motzeko trebaguneak ere: laborariek, lurren jabeek edota Herriko Etxeek bultzatzen dituzte horietako gehienak, eta trebatzen diren jarduera ezberdinetako gune horietan bertan finkatu daitezke gero ekoizle berriak.
“Trebatzen denari bere esku lur bat, materiala eta behar dituen lan tresnak uzten dizkiogu, bere proiektua entseatu ahal izateko”, azaldu du elkarteko langileak. Gainera, trebatzen diren pertsonei hileroko jarraipena ere egiten diete: proiektua nola doan eta zein behar dituzten ikusteko eta gerorako beraien proiektua lantzen laguntzeko. “Laguntza teknikoa nahiz enpresa kudeaketari dagokiona ematen diogu formazio ezberdinen bidez”.
Nekazaritzaren eta bestelako kontsumo ereduen bueltan diharduten hamar egituren elkarlanetik sortu zen Trebatu. Horien artean daude ELB sindikatua, Euskal Herriko Laborantza Ganbara, Biharko Lurraren Elkartea, Lurzaindia, Inter AMAP kontsumitzaileen sarea edota kudeaketa eta konbatilitatean eta laborantzako formazio profesionalean diharduten zenbait egitura. Euskal Hirigune Elkargoa ere bada elkarteko partaide. “Laborantzako proiektu ugari biziki hurbil dira hemen eta elkarrekin ari dira lanean, batak bestea sortu du sarritan”, dio Sainte-Mariek.
Zortzi kide pasatu dira trebagunetik hiru urteotako ibilbidean, eta horietatik lau jada finkatu dira eta euren aktibitatea sortu dute. “Dena den, urteotan gu ere trebatzen ari ginela esaten dugu, gure funtzionamendua argitzen eta esperientzia hartzen”, argitu du elkarteko langileak. Orain proiektua gehiago ezagutzen dela dio, eta aurten bi kide hasiko dira trebatzen. “Baratzezaintzan trebatu nahi luketen bi pertsonentzat Xarrikota Peko trebagunean bi leku eskaintzen ditugu”, amaitu du.
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]