Laborantza bozen usaina
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz biltzeko heldu den urtarrilean. Beharrik, hemen, beste lurralde anitzetan ez bezala, oposizio kementsua badu.
Urte hastapenean sekulako laborari manifestaldiak izan baziren ere, sua pixkanaka itzali zen. Nehork ez bazuen izigarri satisfos iduri, bakoitza itzuli zen bere etxaldera, ardiez, behiez edo lursailez okupatzera. Gastu gero eta handiagoak, pisu administratibo ezin jasana, ingurumenaren aldeko neurriak, irabazi meheak ziren iragan negu hondarreko salatu beharrak, "sindikatu nagusiko" kideen arabera. Ez zuten laborari guziek arrazoi horiekin bat egiten baina, oro har, denak ados ziren beste behin salatzeko ofizio hau beti bezala petzero zela eta, lurralde guzietan, nekazariak leher egitera uzten zirela, handi-mandi batzuen interesen hantzeko. Sindikatu desberdinetakoak izanik ere, gehienek sentipen hori partekatzen dute. Ahantziak bezala izatearena. XXI. mendeko esklabo berriak, astean 70 oren lanean pegeseria baten irabazteko hilabete bukaeran.
Hala ere ekaitza baretu zen. Sindikatu indartsuenak aire hartzearen bukaera jo zuen eta denek etxerako bidea hartu behar izan zuten. Geroztik? Neurri ttipi bat han, beste bat hemen, pestizida sorta bat onar eta kontrol gutxiago ezar lagunentzat. Eta orain ixo! Aski da. Lan egin behar duzue agro-industriak sakelak bete ditzan.
Otso bat ardien zaindari
Irudi hori zait burura heldu, FNSEAk bere burua hautatzen duelarik. Ez da lehen aldia sindikatu horrek bere nagusitzat laborarien interesen kontra joanki den pertsona hautatzen duela.
Arnaud Rousseau, duela zenbait urte Xavier Beulin bezala, Avril agro-industria enpresako presidentea da eta denbora berean laborarien frantses sindikatu nagusiaren burua. Avril taldeak, 8 miliar euroko negozio zenbatekoa egin zuen 2023an. Urte berean, 400.000 euro baliatu zituen lobby aktibitatetan frantses estatuan, bere interes industrialen defenditzeko. Zifra eta adibide franko zerrendatzen ahal genituzke frogatzeko pertsona mota horrek ez duela batere laborarien defenditzeko asmorik. Denen agerikoa baldin bada ere, gure inguruetako laborari batzuen eta Frantziako laborari anitzen ordezkaria da. Nolaz laborari zentzudun batek holako ordezkari bat onartzen ahal du? Zer pentsa genezake fabriketako langile gehienek MEDEFeko burua hautatzen balute ordezkari bezala? Tokian tokiko laborari xumeek badituzte tokiko ordezkariak hautatzen, non da sistema hori hausten holako otso bat hautatzeraino? Dena den, zenbait hilabetez mutu egon ondoan, bere zaleak berriz xutitzera deitzen ditu. Bozak dira urtarrilean eta harrabots pixka bat egin behar da fededunek segi dezaten sinesten.
Laborantza Herrikoia hauta
Maluruski, definizioaren arabera, fededun batek ez du erlijioz aldatzen bat-batean, bizpahiru argumentu entzun ondoan. Batzuek kaska aski azkarra hartu ondoan etxekoen ganik egiten dute urrats hori baina gutik. Gure lurraldean, beste bide bat posible dela frogatu da 40 bat urte hauetan. Bide hori aitzina doa. Egunero, urratsez urrats xendra marrazten ari da. Heldu diren bozentzat ere, borroka zuzenaren eremaile dira ELBko zerrendakideak indarrez beterik. Laborari anitzek iraun dezaten aurkezten dira.
Prezio duinen bermea, kalitatezko sailak eta mozkinak, ahal bezainbat tokian tokikoa kontsumitzea, jendeen heineko etxalde anitz, elkartasuna, transmisioa. Hona ELBren programaren agiri bat. Euskal Herriko laborantzaren geroa segurtatuko dituen balioak biltzen dituen sindikatua. Boz guziak konda izanen dira. Gure ofizioaren geroaren baitan sinesten dugun guziek ELB bozka dezagun!
Panpi Olaizola
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]
2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
- Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]
Usaian bezala, agertu ziren baratze zokotik, Mercedesa pasaiaren erdian berean aparkaturik, errotak ez zikintzeko belar eta istiletan, eta jin ziren atarirainoko bidexkan gaindi, triki-traka, plater handi bat eskutan. Usaian bezala, ageri zen la bûche prestatu zutela... [+]
Udazkena amaitzen den ber, Euskararen Egunean, euskararen urtaroan edo Durangoko Azokan beleak agertzen dira. Euskararen erabileraren inkesta soziolinguistikoen emaitzez jakitun, "politically correct" ariketak ez du inor harritzen jada. Ttattarrik gabe, cool eta irria... [+]
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Abenduaren 26an, aireko eraso batean, Israelgo armadak bost kazetari palestinar hil zituen. Haiekin 130 kazetari palestinar hil zituzten. Albiste horrek gauza pare bat gogorarazi dizkit, lehenengoa, benetako kazetariek jasaten duten jazarpena munduko edozein lekutan, adibidez,... [+]
Azken hilabete hauetan hainbat institututan lan egitea egokitu zait eta, uneren batean edo bestean, ikasleekin lan merkatuak eskaintzen dituen aukerez hitz egin behar izan dut. Ikasleen tipologia askotarikoa da eta hiri berean asko aldatzen da auzo batetik aldamenekora,... [+]
Historikotzat nekez har daitekeen argazkiaren erdian agertzen den neskatoa idazten ari da, zer eta izenorde zerrenda bat: ni, zu, hura, gu, zuek, haiek. Beherantz begira egonik, neskatoaren begirada nolakoa den antzeman ezinik gelditu naiz ni.
Argazkilariaren lanari soraio,... [+]
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]