“La mort de Guillem” filma estreinatu da, hilketa faxistaren biktima gogora ekarriko duena
1993an neonazi talde batek hil zuen 18 urteko gazte antifaxista Castellonen. Haren omenezko filma egin du Carlos Marques-Marcet zuzendari katalanak, eta Málagako zinema jaialdian estreinatu dute.
La mort de Guillem (Guillemen heriotza) izeneko filma estrainatu dute Málagako zinema jaialdian. Pelikula benetazko istorio batean oinarritzen da, Guillem Agulló antifaxistaren kasuan, hain zuzen ere. 1993ko apirilaren 11ko goizaldean, neonazi batek 18 urteko gaztea bularrean labankada bat emanda hil zuen, Castelloneko Montanejos udalerrian lagunekin kanpaldia egiten ari zela. Agulló Valentziako Burjassot herrikoa zen jaiotzez. Bere familiak hamaika buruhauste judizialez gain, eraso faxistak ere pairatu behar izan ditu geroztik: urtero, semearen heriotzaren urtemugan, mehatxuak, dei anonimoak eta sinbologia faxistako margoketak jasotzen ditu oraindik.
Prozesu judizialak "gazteen arteko borroka" batean kokatu zuen erasoa, galga politikoa ezabatuz. Epaileak Pedro Cuevas hiltzaileari 14 urteko kartzela-zigorra ezartzea ebatzi zuen arren, horietatik lau baino ez zituen bete espetxean. Hori gutxi balitz, Cuevas Valentziako Chiva herrian aurkeztu zen 2007ko udal hauteskundeetara, Aliantza Nazionala alderdi ultraeskuindarrarekin. Iaz berriro epaitu zuten Panzer operazioaren baitan, Fronte Antisistema (FAS) erakunde neonaziko kide izatea egotzita. Prozesua absoluzioarekin amaitu zen, Guardia Zibilaren entzuketak baliogabetzat jo baitziren.
Carlos Marques-Marcet zuzendari katalan gazteak, dagoeneko Malagako Zinemaldian Urrezko Biznaga bi aldiz irabazi duenak, Guillemen istorioa pantaila handira eramateko ardura hartu du, bere ekoizleek proposatuta. Filma berez ekainean aurkeztekoa zen Valentzian, baina COVID-19a dela eta bertan behera utzi behar izan zuten, eta astelehen honetan aurkeztu dute Malagako Zinemaldian.
Jazarpenak
Hori ez da oztopo bakarra izan ordea, Guillem Agulloren papera egin behar zuen aktoreak proiektua uztea pentsatu baitzuen entseguak hasi baino egun batzuk lehenago, gazte valentziarraren zori bera izateko beldurrez. Gainera, Burjassoten, hildakoaren jaioterrian, filmaketa taldeari errieta egin zion baten batek, eta Vox alderdiaren aldeko margoketa bat egin zuten Guillemen omenezko beste pintada baten gainean.
Ilunak argitzeko
Bortizkeria guzti hori islatzen duen istorio bat erakusten du La mort de Guillem-ek, eta familiaren ikuspuntutik doluaren eta borrokaren aurpegiak azaltzen ditu. Agulló hil zutenek Cara al sol ereserki faxista abesten egin zuten ospa krimenaren eszenatik, halaxe baieztatu zuten hildakoaren lagunek prozesu judizialean. "Uste dut oso interesgarria dela orduan zer gertatu zen ulertzea, orain gertatzen ari denarekin dauden antzekotasunak eta desberdintasunak ikusteko", Marques-Marceten arabera.
1993an Espainiako Estatua nazioartekotzen ari zen, harro zebilen Bartzelona 92 eta Sevillako Expoaren arrakastaren ondoren. Hala ere, "oraindik aurreko erregimeneko gauza askok ez dute alde egin", esan du 37 urteko zinemagileak, bere belaunaldia "trantsizioa kritikatu ezin zitekeela" bezalako ideia eztabaidagarriekin hazi dela azpimarratuz.
Horregatik, historia berrikusteko eta konpondu ez diren egoera batzuk nondik sortu ziren ulertzeko une egokia dela defendatzen du: "Oso sintomatikoa da Guillem hil zuten langile klaseko gazteek ultraeskuindarren alde egitea, goi klaseen alde. Gertatzen ari den zerbait da, nolabait". Ondoko galdera luzatu du zuzendariak: "Zer egiten ari gara gaizki?". La Mort de Guillem erantzunak ematen hasteko filmatu dute.
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
No other land dokumentalaren zuzendari Hamdan Ballal kolono sionistek jipoitu zuten astelehenean bere herrian, beste hainbat palestinarrekin batera, eta Israelgo militarrek eraman zuten atxilo ondoren. Astarte goizean askatu dute.
Donostiako Tabakaleran, beste urte batez, hitza eta irudia elkar nahasi eta lotu dituzte Zinea eta literatura jardunaldietan. Aurten, Chantal Akerman zinegile belgikarraren obra izan dute aztergai; haren film bana hautatu eta aztertu dute Itxaro Bordak, Karmele Jaiok eta Danele... [+]
35 film aurkeztu dira lehiaketara eta zortzi aukeratu dituzte ikusgai egoteko Euskal Herriko 51 udalerritan. Euskarazko lanak egiten dituzten sortzaileak eta haiek ekoitzitako film laburrak ezagutaraztea da helburua. Taupa mugimenduak antolatzen du ekimena.
Pantailak Euskarazek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak aurkeztu dituzte datu "kezkagarriak". Euskaraz eskaini diren estreinaldi kopurua ez dela %1,6ra iritsi ondorioztatu dute. Erakunde publikoei eskatu diete "herritar guztien hizkuntza eskubideak" zinemetan ere... [+]
Geroz eta ekoizpen gehiagok baliatzen dituzte teknologia berriak, izan plano orokor eta jendetsuak figurante bidez egitea aurrezteko, izan efektu bereziak are azkarrago egiteko. Azken urtean, dena den, Euskal Herriko zine-aretoak gehien bete dituztenetako bi pelikulek adimen... [+]
Otsailaren 24tik eta martxoaren 1era bitartean, astebetez 60 lan proiektatuko dituzte Punto de Vista zinema dokumentalaren jaialdian. Hamar film luze eta zazpi labur lehiatuko dira Sail Ofizialean; tartean mundu mailako lau estreinaldi eta Maddi Barber eta Marina Lameiro... [+]
Madrilen arkitektoentzako kongresu bat burutu berri da, arkitekto profesioaren krisiaz eztabaidatzeko. Arkitekto izateko modu tradizionala eta gaur egungoa desberdindu dute. Zertan den tradiziozkoa? Oscar bidean den The Brutalist filmean ageri den arkitekto epikoarena. Nor bere... [+]
Makroproiektu "berriztagarriek" sortzen dituzten ondorioak filmatu ditu Vidas irrenovables (Bizitza ez-berriztagarriak. Euskarazko eta frantsesezko azpitituluak prestatzen ari dira) dokumentalean Extremadurako (Cabeza del buey, Espainia, 1985) landagunean hazitako... [+]
Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.
Itoiz, udako sesioak filma estreinatu dute zinema aretoetan. Juan Carlos Perez taldekidearen hitz eta doinuak biltzen ditu Larraitz Zuazo, Zuri Goikoetxea eta Ainhoa Andrakaren filmak. Haiekin mintzatu gara Metropoli Foralean.
Zeresana ematen ari da Rami Younis kazetari eta aktibista palestinarraren LYD animaziozko film-dokumentala. Fikziozkoa da, Israelek inoiz okupatu gabeko Lyd hirian kokatua, zeinean ez den sekula ere britainiarren koloniarik egon, eta juduak eta arabiarrak elkarrekin bizi diren;... [+]
