La Fábrica Bonita: energia eta elkar-laguntzari buruzko istorio txiki bat

  • "Ez dugu aukerarik, hauxe da gure lantokia. Eusten saiatuko gara ". Itxiera eragozteko, Italiako fabrika bateko langileek "industria behetik birmoldatzearen" aldeko apustua egin dute, ekoizpen-bitartekoak beraiek kontrolatuta. Kanarietako energia-komunitate batek panel fotovoltaikoak haiei erosteko konpromisoa hartu du.


2024ko abuztuaren 06an - 12:10

Florentziako (Italia) GKNk, 400 langile dituen automobil-osagaien fabrikak, bi urte daramatza borrokan behin betiko ixtea saihesteko. Bere erresistentzia inspiratzailea da eta bere helburua are gehiago: behetik industria birmoldatzea lortzea, sozialki integratutako fabrika batean: Ex GKN for future. "Ez dugu aukerarik, hau da gure lantokia. Eusten egiten saiatuko gara ", adierazi dute.

Dena den, “La Fábrica Bonita”-ren historia azaldu nahi dizuet, teknizismoetan eta nahaspila teoriko eta kontzeptualetan sartu gabe. Azken finean, laburbilduta, urrats txiki bat da teknologien hornidura-kate bidezkoagoak sortzeko. Proposamen apala da, baina berezia, elkarrenganako konfiantzaren eta laguntzaren potentziala balioan jartzen duelako, gaur egun eraikuntza masiborako benetako bi arma baitira.

Dena duela urtebete pasatxo hasi zen, Emanuele, Friday for Future taldeko kide nekaezin baten pertseberantziarekin. Emanuelek esan zidan "Fabrikak", horrela bataiatu genuen Collettivo di Fabrica, borrokan zen GKNko langile taldea, gizarte eta lurralde mugimenduen laguntza sendoa zuena eta behetik industria birmoldatzeko planari ekiteko asmoa zuena: Ex GKN for Future izenekoa. Ez zen kasualitatearen ondorioa. Badaezpada ere, norbait bidean galdu bazaigu, 2019an kaleak bete zituen klimaren aldeko neska-mutikoak aspaldi emantzipatu ziren Greta Thunbergen figuratik, eta beste fronte askotatik jarraitzen dute lanean.

Gaira itzulita, "birmoldaketa industriala behetik" ondo jotzen zuen Observatori del Deute en la Globalització (ODG, Zorraren Behatokia Globalizazioan) erakundearen belarrietan, erakunde horretakoa bainaiz ni. Beraz, bilera zehaztu genuen GKNko langile Dariorekin. Bere borroka, kerik saldu gabe, xarmagarria zen: Dariok erdibana nahasten zituen proposamenak eta autokritikak; berak astintzen zuen bere burua.

Hitz gutxitan, Dariok ondokoa esan zigun: "Bi urte daramatzagu gure enpresaren itxieraren aurka borrokan, eta industria birmoldatzen saiatzen ari gara. Kargako bizikleta elektrikoak eta panel fotovoltaikoak egin nahi ditugu, ekoizpen-bitartekoak kontrolatuta. Baina ez gaude une onean, borrokaren nekeak eta jasaten ari garen presioak jota gaude. Aurrera egin behar dugu garaituak ez izateko. Gure lanpostuak mantendu behar ditugu, baina honek guztiak zentzua izatea nahi dugu ".

GKNko langileak behin betiko kaleratu behar zituzten 2023ko amaieran, eta, hain zuzen ere, nazioarteko babesa lortzeko, urte hartako abenduan Dario Bartzelonara gonbidatu genuen. Agenda neketsu batean, komunikabideekin, erakundeekin, ekonomia sozial eta solidarioko erakundeekin eta sindikatuekin bildu ginen. Dario nahiko argi mintzatu zen Collettivo di Fabbricaren beharrizanei buruz. "Uste dut indarrak bideratu behar ditugula komunitate energetikoek aurrerapauso bat eman dezaten eta gure ekoizpenarekiko konpromiso-memorandumak sina ditzaten", berretsi zuen. "Aktore hauek mugitzea behar dugu".

Collettivo di Fabrica-ko kideak.

ODGen horretan saiatzeko konpromisoa hartu genuen. Egia esan, zalantza handiak nituen lortu ahal izango ote genuen, egokitasunagatik baino eraldaketa-proiektu guztiek egiteke zeuden mila zereginetako motxilak zeramatzatelako, eta "Fabrikak" proposatzen zuenak zentzuduna eta berritzailea izan arren, nork ziurta diezaguke bere eskaria ez zela mila eta batgarren zeregina izango?

Fabrika erreskatatzea

Itxaropena galdu gabe, kooperatibekin eta energia komunitateekin bilerak antolatu genituen. Erantzuna oso positiboa izan zen, baina gauzak ez bazuen azkar aurrera egiten, Fabrika gabe gera gintezkeen. Zorionez, gidoi aldaketa batek Fabrikako langileak salbatu zituen une batez, eta ez zituzten urte amaieran kaleratu. Luzapen prekario baten kontzesio horretan, Nuria agertu zen, La Palman bizi zen kataluniarra, aspaldi tinko borrokan ari zena uhartean energia-komunitate bat bultzatzeko. Dariorekin izandako bilera batean egon ondoren, esan zigun agian La Palmako energia-komunitateak, Energia Bonita izenekoak, konpromiso-memorandum bat sina zezakeela. Palmako komunitateak epe labur eta ertainerako garapen-plana du, 100 kW-ko autokontsumorako 20 instalazio kolektibo abian jarri nahi dituena, uharte-lurralde osoan banatuta.

Hortik aurrera, imajina dezakezue, joan-etorri batzuen ondoren, Fabrikaren eta Energia Bonita arteko match-a apirilean gauzatu zen. Eskertzekoak dira talde kanariar honen konfiantza eta erabakitasuna. Norbaitek lehen urratsa eman behar zuen akordio aitzindari, ireki eta elkarri laguntzeko batera iristeko, etorkizunean ekoizpena erosteko konpromisoa hartzen duen komunitate energetiko baten eta klase eta justizia klimatikoaren kontzientzia duten langileek bereganatutako lantegi baten artean.

Kanarietako Energía Bonita komunitateko kideak akordioa ospatzen.

Honaino iritsita, agian pentsa dezakezue historia hau ez dela hainbesterako. Argi dago "Fabrika Bonita"ren historiak ez duela Netflix serie baten hype-a, baina alderatzen badugu – orain bai sartuko ditut kontu teknikoak–, Itun Berdearen industria-itunarekin eta bere oinarrizko lehengaiei eta zero industria garbiari buruzko legeekin, benetako iraultza dela ziurtatzen dizuet.

Ez dakit, une batez pentsatu nuen artikulu hau idaztea beharrezkoa izan zitekeela hau guztia gertatzea erraztu duten pertsonak eskertzeko, eta, aldi berean, energia komunitate gehiago animatu zitzakeela Collettivo di Fabbrica edo antzeko proiektuak laguntzera.

Azken finean, Angela Davisek duela aste batzuk Fira Literalean esan zuenez, "Itxaropena diziplina gisa aurkezten duen ideia asko gustatzen zait, gure erantzukizuna itxaropena sortzea ere badela ulertarazten digulako". Davisen hitzak hartuta, esperantzaren diziplina handia ikusten dut istorio honetan, Emanuele, Dario eta Núriaren erantzukizuna, eta Fridays for Future, Collettivo di Fabbrica, Energia Bonita edo ODG bera bezalako kolektiboena.

Eta kasu honetan, gainera, gauzak politago bihurtu ditu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Energia berriztagarriak
EAEko Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren analisia aurkeztu du Gorbeialdeko Herri Unibertsitateak

EAEn, energia berriztagarriko instalazioak non jarri daitezkeen biltzen du Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialak (LPS). Plana osatuta dago, eta laster onartuko dute. Alabaina, zenbait adituk hutsuneak dituela ohartarazi dute, tartean, Gorbeialdeko Herri... [+]


Mikel Oterori erantzuna

Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]


Munduko energia kontsumoaren igoera eragin dute industriaren, AAren datu-zentroen eta bero boladen areagotzeek 2024an

Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]


2025-03-19 | ARGIA
“Proiektu honi ez!” Arratzua-Ubarrundiako plataformaren adierazpena

Arratzua-Ubarrundiako "Proiektu honi ez!" plataformak adierazpen hau kaleratu du, udalerri horretako EH Bilduko hiru zinegotziek dimisioa aurkeztu berritan. Izenburu hau darama testuak: "EH Bilduren moketako politika edo Iparra nola galdu".


2025-03-19 | ARGIA
Dimititu egin duten Arratzua-Ubarrundiako EH Bilduko zinegotziek herritarrei zuzendutako agurra

Arratzua-Ubarrundia (Araba) herriko EH Bilduko hiru zinegotziek dimisioa eman dute Solariaren zentral fotovoltaikoagatik. Hau da hiru zinegotziek, Txetxu Zengotitabengoak, Laura Sanchok eta Javier Ruiz de Arkautek, herritarrei zuzendu dieten agur mezua.


Lurraldeko harrapariak eta energia-mendekotasuna dutenak Arabako hegoaldean jarri dira

Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]


Otero jaunari

Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]


2025-03-17 | Estitxu Eizagirre
Aranon makroeolikoen aurkako eguna gozatu zuten
“Paradisu zineman ikusiko gara...”, haizeari puzka ari beharrean

Martxoak 15 goizean elurrak zuritu zuen Arano. Bertako herritarrek eta ingurutik eta ez hain ingurutik bildutakoek bete zuten plaza eta elkartasunaren beroan gozatu zuten eguna: Urumeako mendietan ezarri nahi duten Euskal Herriko zentral eoliko handienaren kontrako protesta izan... [+]


2025-03-17 | Valen Arteaga
Bolo-bolo, gezur-zulo

Mikel Oterok boterea besarkatu zuenetik, metaforikoki eta literalki, maiz harritzen gaitu “trantsizio energetikoari” buruzko matraka instituzionala indartzen duen artikulu burutsu batekin. Horretarako, ez du dudarik egiten bere garaian politika instituzionalak eta... [+]


Komunitateaz (II)

Susmoa dut komunitatea hustuketa prozesu betean dagoela, eta beldur naiz, beste askori gertatu eran, mamirik gabeko bilgarri ez ote den bilakatuko, jada bilakatu ez bada. Ikustea besterik ez dago, komunitatearen izaera holistikoa gero eta modu lausoagoan heltzen da, eta Che... [+]


Amasamendin eolikoak ezartzeko proiektu bat dagoela jakinarazi du Villabonako Udalak

Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]


2025-03-12 | Estitxu Eizagirre
Beste makroeoliko proiektu bat, Lesaka eta Goizueta artean

Cefiro Holdco enpresak "Domiko" deitu dion eta bederatzi makroeoliko izango lituzkeen proiektua jarri nahi du Lesaka eta Goizuetako lurretan eta ebakuazio-linea Oiartzungo azpiestaziora bideratuko luke. Espainiako Gobernuak du proiektu hau tramitatzeko eskumena.


Bolo-bolo

Bolo-bolo dabil energia berriztagarrien hedapenaren inguruko eztabaida. Sarri askotan, iritsi den proiektu zaparrada desordenatuak eragindako artegatasunak bultzatuta, albiste zein iritzi-artikulu mordoaz gain, hitzaldiak, eztabaidak, mahai inguruak, bideo emanaldiak eta abar... [+]


2025-03-11 | Estitxu Eizagirre
Makroeolikoez hitzaldia Andoainen eta egunpasa Aranon
Komunitatean hitz egin eta kultura sortu, haize-erroten aurrean

Komunitatea bildu, pilpilean dauden gaiez hitz egin, informazioa trukatu eta beste herrien esperientziak ezagutzea da herritar kritikoek egiten duten lehen ekintza, makroeoliko bat herrian jarriko diotela jakiten duenean. Halaxe egingo dute martxoaren 13an Andoainen: mendi... [+]


2025-03-07 | Aiaraldea
Ferosca I zentral eolikoaren kontrako alegazioak zabaldu ditu Aiaraldeko Mendiak Bizirik plataformak

Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.


Eguneraketa berriak daude