Donostiako La Cumbre “Estatuaren biktimen etxea” izatea proposatu dute

  • La Cumbre Jauregia biktimen aitortzarako, erreparaziorako eta dibulgaziorako gune bilakatzeko proposamena egin dute memoriaren inguruan dabiltzan hainbat taldek eta Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek. Memoria Demokratikoaren Legearen arabera, eraikina Donostiako Udalaren eskutan geratuko da, “memoria leku” izateko.

Pilar Garaialde (Egiari Zor) proposamenaren aurkezpena egiten. Juan Karlos Izagirre

2024ko urriaren 16an - 10:41
Azken eguneraketa: 2024-10-17 06:52

Toki ilun eta mingarri izatetik, estatuaren aldetik giza eskubideen urraketak jasan dituzten “biktimen etxe” bilakatu nahi dute La Cumbre jauregia. Hala proposatu dute astearte arratsaldean Donostiako Ernest Lluch kultur etxean egindako ekitaldi batean Egiari Zor, Aranzadi, Argituz, Mikel Zabalza herri ekinaldia, eta Berridatzi elkarteek, baita Joxean Lasa eta Joxi Zabalaren senideek ere.

1983an GALek bere barruan Lasa eta Zabala torturatu zituenean, eraikina Espainiako Barne Ministerioak jabetzan hartu berria zuen. Orain, Donostiako Udalaren eskutan geratuko da Espainiako Memoria Demokratikoaren Legeak jasotzen duenez. Baina behin “memoria leku” izendapena jasota, zer funtzio izango duen definitu beharra dago, eta talde memorialistek eta biktimek euren proposamena zehaztu dute.

1983an GALek bere barruan Lasa eta Zabala torturatu zituenean, eraikina Espainiako Barne Ministerioak jabetzan hartu berria zuen. Orain, Donostiako Udalaren eskutan geratuko da Espainiako Memoria Demokratikoaren Legeak jasotzen duenez

Erreparaziorako “espazio psikosozial bat”

Eremu “museografiko” batetik haragoko espazioa izango litzateke jauregia, astearteko aurkezpenean azaldu dutenez. Hala, Poliziaren eta talde parapolizialen biktimen aitortza eta erreparazioa bilatuko luke, eta horrez gain, ikerketa eta dibulgazioa ere sustatuko lituzke.

Proposamenaren arabera, eraikinaren barrualdean frankismoaren eta “Trantsizioa” deituriko garaian izandako giza eskubideen urraketen inguruko erakusketa bat legoke, eta kanpoaldeko lorategietan, berriz, espazio artistiko bat, jauregia herritarrei irekita egoteko. Gainera, EHUk eta Aranzadik koordinaturiko dokumentazio gune bat ere jasoko luke.

Eremu “museografiko” batetik haragoko espazioa izango litzateke jauregia, astearteko aurkezpenean azaldu dutenez. Hala, Poliziaren eta talde parapolizialen biktimen aitortza eta erreparazioa bilatuko luke, eta horrez gain, ikerketa eta dibulgazioa ere sustatuko lituzke

Beste proiektu eta zentro batzuekin harremana etengabekoa izan beharko luke Donostiakoak, Gasteizko Martxoak 3 Memoriala edo Terrorismoaren Biktimen Memoriala, Gernikako Bakearen Museoa, Gogora erakundeak Bilbon duen espazioa, edo frankismoaren biktimen gorpuzkiak jasotzen dituzten Duintasunaren Kolunbarioak tarteko.

La Cumbre “espazio psikosozial” bat ere izango litzateke, biktimen akonpainamendurako zerbitzu psikologiko eta sozialak eskainiko lituzkeena. Aurkezpenean Olatz Retegi antropologoak azaldu du beharrezkoa dela pertsona horiek modu espezializatuan artatzea, “mina izaten jarraitzen baitute”.

La Cumbre jauregia, 1983an jaso zuen Barne Ministerioak eta handik hilabete gutxitara bere sotoetan Lasa eta Zabala torturatu zituen GALek. EiTB Media

Erakundeen erantzunaren zain

Biktimen senideez eta hainbat ordezkari politikoz gain, memoriaren inguruan dabiltzan adituak ere izan dira proposamenaren aurkezpenean, hala nola Bertha Gaztelumendi zinegilea edo Javi Buces Aranzadiko ikerlaria. Azkeneko horrek Euskadi Irratiari azaldu dionez proposamena jadanik erakunde publikoei helarazi diote eta “erantzun positiboa” espero dute.

Pasa den abuztuan hainbat hedabidek filtratu zuten Eusko Jaurlaritzak eta Donostiako Udalak badutela zirriborro bat esku artean La Cumbreren funtzioa eta etorkizuna zehazten joateko: “Itxaroten ari gara, beste proposamen batzuk daudelako. Agian ez da gure proposamena ehuneko ehunean izango, baina inportanteena zentro hori garatzea da”, esan du Bucesek.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Politika
Gobernu berriaren aurrekontu neoliberal zaharrak

 Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.


Energetikoei zerga berezia kentzeak bateratu egin ditu PP, Vox, EAJ eta Junts

Ostegun honetan lau indar politiko horiek ezezkoa eman zioten enpresa energetiko handiei behin-behinean jarritako zerga luzatzeari. Ukrainako gerraren ondoren energiaren multinazionalek izandako irabazi handiei jarri zien zerga berezia Espainiako Gobernuak.


2024-12-20 | Gedar
Eraso faxista Irungo Lakaxita Gaztetxearen aurka

 Eraikin osoan zehar egin dituzte margoketa faxistak. Erasoa salatzeko, protesta bat antolatu dute larunbaterako.


Ernaik dio bere kontrako operazioa egon izana frogatzen dutela Jaurlaritzaren aurka aurkeztutako helegiteen lehen ebazpenek

Gasteizko Auzitegiko laugarren aretoak ebatzi du Gasteizko isunak bertan behera uztea, eta Bilboko isun batzuk 2.500 eurotik 1.800era murriztea, "gehiegikeria" egon zela argudiatuta. Ernairen arabera, Segurtasun Sailak "arbitrariotasunez" eta... [+]


Torturaren biktimak existitzen dira. Eta egileak?

Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.

Nazioarteko... [+]


Ernairen kontrako 290.500 euroko isunak indargabetu ala nabarmen apaltzea onartu dute epaileek

Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


2024-12-18 | Leire Ibar
Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Aurkako Kontseilua sortu dute Nafarroan

Sortu berri duten organoaren eginkizun nagusien artean daude, besteak beste, diskriminazioaren aurkako politikak sortzea, migratzaileen eta gutxiengo etnikoen elkarteen parte hartzea sustatzea, Nafarroako arrazakeriaren egoera globala aztertzea, eta Arrazakeriaren eta... [+]


2024-12-17 | ARGIA
ETAren armagabetzeaz “esateko zeukan dena” esana duela adierazi du Jaurlaritzak Bakegileen salaketaren aurrean

“Jaurlaritzak esateko zeukan dena esanda dago txosten horretan” adierazi du asteartean Maria Ubarretxena bozeramaileak, Jaurlaritzak 2019an egindako txostenari erreferentzia eginez. Txosten horretan egiten den kontakizuna “faltsua eta interesatua”... [+]


2024-12-17 | Leire Ibar
Gasteizen bizi diren Gazako bost familien egonaldia era mugagabean luzatzeko eskatu dute

Palestinatik aberriratu eta urtebetera, Espainiako Gobernuak jakinarazi du familien harrera programa ez duela gehiago finantzatuko eta aterpetxe eta hostaletako egonaldia abenduaren 31n etengo diela. Urtarriletik aurrera Gasteizko Udalak Gazako bost familien ostatuaren gastuak... [+]


2024-12-17 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Autoktonoa ala inportatua da Hego Koreako krisia?

Hego Koreako presidente Yoon Suk Yeol-ek abenduaren 3ko arratsean gerra-legea ezarriz sutu zuen krisi politikoa itzaltzetik oso urruti dago oraindik. Nahiko argi badago ere kolpea sustatu zutenak ez direla irabazten ari. Oraingoz.


2024-12-17 | ARGIA
Itsasertzaren kudeaketa Jaurlaritzaren esku geratuta, proiektuak “bizkortu ahal izango dira”

Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.


Nola egiten da bi ikastetxeren fusioa?

Zerk motibatuta bultzatzen da bi ikastetxeren arteko fusioa? Nola uztartu norbere eskola-proiektua, eredua eta ibilbidea ondokoarekin? Zein da bidea bi eskoletako hezkuntza komunitateak ados jartzeko? Zein da Eusko Jaurlaritzaren rola?


2024-12-17 | Euskal Irratiak
Pantxoa Bimboire
“Lantegirik gabe ez dugu Euskal Herririk eraikiko”

Pantxoa Bimboire Haritxelar, Ipar Euskal Herriko Eusko Alderdi Jeltzaleko arduradun berria da azarotik. Ipar Euskal Herriko ekonomia munduko pertsona ezaguna da.


Eguneraketa berriak daude