“Kutsatzen duenak ordaintzen du”, Nafarroako Hondakinen Lege berriaren oinarria
Joan den astean amaitu zen Hondakinen eta haien Fiskalitatearen Lege proiektuari zuzenketak jartzeko epea eta orain osoko bilkurara noiz joan zain dago. Lehenago, PPren eskariz Foru Legebiltzarrak Nafarroako Kontseiluari eskatutako txostena iritsi beharko da.
Nafarroak hondakinei buruz izango duen lehen legea da eta bere ezaugarri nagusietakoa da esparruak bere fiskalitate propioa izango duela, “kutsatzen duenak ordaintzen du” printzipioan oinarrituta. Aurten indarrean sartzea aurreikusten da eta une horretatik aurrera hondakin guztiak sailkatuta bildu beharko dira Nafarroan; mankomunitateek zabortegira nahasian botatzen duten zabor kopurua da zergapetuko dena.
Hondakinen Legea aldaketaren lau alderdien arteko akordio programatikoan zegoen eta lau alderdiek astearte eguerdian egin zuten alor honen balorazioa. Agerraldian, halaber, batasuna agertu nahi izan zuten, Ahal Duguk bizi duen egoera estuak ez duela legealdiaren amaieran eragingo erakusteko. Legealdia amaitu aurretik aldaketa gehiago etorriko zirela ere iragarri zuten.
Foru Gobernuak aurkeztutako Hondakinen Legeari hamairu zuzenketa aurkeztu dizkiote, denak zehaztapen mailakoak. UPNk, PSNk eta PPk osoko zuzenketa egin diote Legeari. Legearen arabera, 2027rako Nafarroako hondakinen %70 era sailkatuan batuko da; gaur egun kopuru hori %34koa da.
Kudeaketarako erakunde berria
Hondakinen tratamenduaz gain, gobernantzaren ikuspegitik ere aldaketak ekarriko ditu legeak, garrantzitsuena hondakinen kudeaketarako Nafarroa mailako egitura berriaren sorrera. Honek Gobernua eta Mankomunitateak bildu nahi ditu, baina gehiengoa tokikoen esku utzi nahi da; gaur egungo Hondakinen Partzuergoan gehiengoa Foru Gobernuarena da. Erakunde berriaren beste helburu garrantzitsu bat Iruñeko Mankomunitatea bertan izatea da. Ente berri honek mankomunitateei emango dizkien zerbitzuak, alabaina, borondatezkoak izango dira.
Zergari dagokionez, berau datorren uztailean zen indarrean sartzekotan, baina oraindik ez da baztertzen osotasunean egin beharrean, zerga epeka aplikatzea. Zergan bildurakoa bakarrik erabili ahal izango da hobekuntzak eragiteko hondakinen esparruan. Azpiegituren alorrean, onurak eta kalteordainak finkatzen dira hondakin azpiegiturak izango dituzten udalerrientzat.
Zailtasunak ontzien esparruan
Ontziena da gaur egun hondakinen kopurua murrizteko esparru garrantzitsuenetako bat eta alor honetan urrats garrantzitsuak aurreikusten dira plastikozko ontzi eta botilen erabileran. Esate baterako, administrazio publikoan ezingo da saldu erabilera bakarreko plastikozko botilarik makinetan. Konpostagarriak ez diren plastikozko poltsak ematea ere debekatu egingo zaie dendei, 2020ko urtarrilaren 1etik aurrera.
Ontzi mota guztien berrerabilpenerako SDDR sisteman ere –herritarrek ontziak makinetan utzi eta makinak diru bat itzuli– pauso garrantzitsuak eman nahi dira. Hainbat dira ontzien bilketan ari diren enpresak eta legearen orain arteko garapenean esparru honetan izaten ari dira erresistentzia gehien, proposatzen diren neurri berriek talka egiten dutelako egungo bilketa eta lantze sistemekin.
Artaxoako Ecofert enpresara baimendu gabeko hondakinak eramateagatik, Zubietako Ekondakin enpresari zigor-espedientea abian jartzeko eskatu dio Nafarroako Gobernuak Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari. Jose Maria Aierdi Nafarroako Ingurumen kontseilariak jakinarazi duenez,... [+]
Bi urtean 5.000 tona lixibiatu baino gehiago prozesatu ditu Ecofert Sansoain enpresak
Abenduaren 16an Mendigorriako Biomendi txerri granja eta biometanizazio instalakuntzan elkarretaratzea egin du Nafarroako Makroetxaldeen Aurkako Plataformak. Bertan salatu du Biomendin 2022an 80.000 tona hondakin industrial-organiko tratatu zituztela, soilik 33.000 tonarentzako... [+]
Aranguren, Irulegiko Eskua agertu den bailara, zortzi herrik osatutako Iruñerriko haran irekia da. 1990eko hamarkadaren hasieran Gongora herrian egin zuten zabortegiaren aurka tinko bildu ziren orduko 1.200 bizilagunak. Borroka hartatik sortu zen haien herriak... [+]
50 urte bete berri dituzte Iruñeko Arturo Campion euskaltegiak eta Nafarroako Emausko Trapuketariek, eta bietan buru belarri lanean Luzio Tabar, lehenbizi euskaltegian eta trapuketariekin orain. Bietan ezaugarri komun asko: biak herri ekimenak, behar sozial bati ... [+]
Hori uste dute Makrogranjen aurkako Nafarroako Koordinadorakoek, eta horregatik astelehen goiz honetan enpresak Caparroson eraiki nahi duen araztegi berriaren aurkako alegazioak aurkeztu dituzte Iruñean, Landa Garapen eta Ingurumen Departamentuaren atarian.
Uztailaren 3tik aurrera ezin da erabilera bakarreko plastikozko produkturik saldu Nafarroan, hondakinei buruzko foru legeari esker. Berez, Europa osoan sartu da indarrean EBren zuzentaraua, baina estatuek transposizioa egin gabe daukate: Nafarroako Gobernua zentzu horretan... [+]
Ingurumenaren zaintzan diharduen elkartearen esanetan, Nafarroako hondakin organikoaren zati handi bat Caparrosoko HTN biometanizazio enpresara bideratzen da eta handik ateratzen diren hondakinekin inguruko lur soroak kutsatzen dira.
Nafarroako Hondakinen Partzuergoa 15 mankomunitatek eta NILSA sozietate publikoak osatzen dute, eta aste honetan on line hezkuntza-programa abian jarri du hondakinen soerreraren prebentzioa, aldaketa klimatikoaren aurkako borroka edo ekonomia zirkularra sustatzeko jarduerekin.
Hori da Sustrai Erakuntza fundazioak zabaldutako agiri batean atera duen ondorio nagusia. Joan den astean Nafarroako Legebiltzarrean Iruñerriko hondakinen bilketaz aritu ziren. Oinarrian, planta hori Imarkoaingo Garraioaren Hirian (Noain) edo Gongorako zabortegian... [+]
125 milioi eurorekin, Nafarroako aurrekonturik handienetan hirugarrena du Iruñerriko Mankomunitateak, eta 350.000 biztanle ingururi ur hornidura, zaborren bilketa edo hiri garraioa eskaintzen dizkie. Irailaren 28an ikusmin handia piztu zuen mankomunitateko presidentea... [+]
Berez Navarra Sumako hautagaiak irabaziko zuela aurreikusten zen, baina ostegun goizean Aritz Ayesa EH Bilduko hautagaiak eta orain arteko lehendakariak bere hautagaitza erretiratu zuen, adieraziz saiatuko zirela independenteren bat atera zedin lehendakari.
Ostegun honetako arratsaldean hautatuko da Iruñerriko mankomunitateko lehendakaria. Orain arte Navarra Sumako hautagai Juan Jose Echeverria eta egungo lehendakari Aritz Ayesa –EH Bildu– ziren lehian, baina azken orduan PSNko Maite Esporrínek ere bere... [+]
Iruñerriko Mankomunitateak Elortzibarreko kontzeju horretan hondakinak tratatzeko planta eraikitzeko akordioa ez duela behar bezala iragarri dio Sustrai Erakuntzak, “ez delako inongo agiri publikotan agertzen”, eta herritarrek erabakiak hartzeko gaitasuna... [+]