Kutsadura maila handi eta arriskutsuak behatu dira Zubietako erraustegiaren inguruetan
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Erraustegiak dauden Europako beste leku batzuk ere aztertu dituzte, hala nola, Parisen eta Harlingen-en (Herbehereak), eta antzeko emaitzak izan dituzte, kutsadura maila handiak. Azterketa egiteko erabili dituzte aire librean aritzen diren oiloen arrautzak, goroldioa, lurra, errekastoetako ura eta Usurbilgo etxe bateko ur edangarria.
Toxicowatch-eko kideak bost urtez aritu dira laginak hartzen, eta ikusi dute 2019tik dioxina maila asko handitu dela horietan, baita metal astunetan, PFASetan –degradatzen ez diren produktuak– eta beste gai oso kutsagarri batzuetan ere. Zubietako erraustegitik bost kilometroko erradio bateko zazpi tokitan jaso zituzten arrautzak, eta Zubietatik 3.500 metrora dagoen Hernaniko arrautzetan ikusi dute Europan azken hamahiru urteetan egin dituzten behaketetan inoiz jasotako dioxina kutsadura mailarik handiena.
Ikerketa hau 2019an hasi zen, eta erraustegia 2020an martxan jarri zenetik kutsadurak gora egin du osagai guztietan. Oraingoan, esaterako, Zubietan bertan PFAS produktu toxikoak topatu dira miatutako oilo arrautza guztietan, eta Hernanikoetan eta Andoaingoetan Europar Batasunak baimendutako kopuru guztiak gainditzen dituzte.
2019an erraustegia ez zen lanean ari oraindik eta ez zen dioxinarik aurkitu jasotako goroldio eta pinu orratz-hostoetan, baina ondorengo urteetan jasotako laginetan dioxinen maila 300 aldiz handiagoa izan zen. Urteekin kutsadura kopuru horiek jaitsi dira, baina hala ere, goroldioetako PCDD/F kopuruak –dioxinak eta furanoak– 2019an baino 30 aldiz handiagoak dira.
Metal astunen kutsaduraren goranzko joera ikusi da, halaber, ura, lurra, goroldioa eta sedimentuetan. Horiek erraustegiaren kilometro bateko erradioan jaso ziren, zazpi lekutan. Ur laginetan, zinka eta berun maila handiak ikusi dira. Lurrean, kadmioa, zilarra, manganesoa eta merkurio kopuruak handitu dira. Goroldioan artsenikoa, barioa, nikela eta eztainua igo da; eta sedimentuetan, kobaltoa eta manganesoa deigarriak dira.
Erraustegirik gabeko hondakin politikak
Toxikowatcheko adituen ustez, joera hauek guztiek agerian uzten dute kutsaduraren gorakada eta horregatik, erraustegiak erretze prozesuan igortzen dituen gasen azterketa zehatza egitea aholkatzen dute. Diotenez, ikerketa hori egitea ezinbestekoa da jakiteko erraustegiak betetzen dituen legezko arauak arriskutsuak diren sustantzien igortzea ezabatzeko edo, gutxienez, murrizteko.
Toxikowatch erakundeak azterketa zabala egin du albistean aipatzen den kutsadurari buruz eta Europako Zero Waste elkartearen webgunean irakurri daiteke txosten osoa. Zero Wasteren ustez, urtez urte egiten diren azterketa hauek frogatzen dute errausketa oso kutsagarria dela, eta erakusten dute aurrera begira hondakinen esparruan trantsizio azkarra egin behar dela, hondakinak erre gabe eta zero hondakin politika bultzatuta, “hori egitea ezinbestekoa da osasuna eta ingurumena babesteko”.
Donostiako Udalak iragan osteguneko udalbatzarrean iragarri zuen moduan, zaborren tasa % 26,5 igoko du, 2025eko urtarriletik aurrera, Hondakinen 7/2022 Legeak horretara behartzen duela argudiatuta. Eguzkik, ordea, salatu du legea kostuei begira aplikatzen duela soilik, eta... [+]
Nafarroako Ecofert Sansoain enpresa itxita dago 20.000 tona hondakin toxiko legez kanpo jasotzeagatik Zubietako (Gipuzkoa) erraustegitik eta Tuterako (Nafarroa) Oleofat enpresatik.
Maiatzaren 18an, larunbatez, Zubietako Erraustegiaren aurkako martxa antolatu du Erraustegiaren Aurkako Mugimenduak (EAM). Lasarte-Oriatik abiatuko da, Okendo plazatik 11:00etan.
Bilboko Auzo Elkarteen Federazioak komunikatu bat eskaini du Gipuzkoako erraustegiko lixibiatuak Zorrotzara bidaltzeko asmoaren inguruan.
Bi urtean 5.000 tona lixibiatu baino gehiago prozesatu ditu Ecofert Sansoain enpresak
Zumarragan badugu eraikin-multzo bat herriguneak besteko zabalera duena ia, Arcelor Mittal-en fabrika zaharra, industriak gurean izan duen garrantzia geroz eta urriagoaren erakusgarri. Hura itxi eta gutxira, 2021eko urrian, Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen,... [+]
Plastic Energy enpresak Zumarragan hondakin plastikoen birziklatze kimikorako instalazioa jartzeko asmoa "kezka handiz" ikusten du Urretxu-Zumarraga Bizi! plataformak. Azpimarratu du pirolisiak osasunarentzat kaltegarriak diren kutsatzaile kimikoak askatzen dituela,... [+]
Errauste plantaren transformadorea matxuratu ondoren, Zubietan hondakinak energiarik sortu gabe erretzen ari direla salatu du GuraSOS elkarteak. Ezker Anitza-IUren aburuz, horrek erakusten du Gipuzkoako Ingurumen Gunea “bluf” bat dela eta Europako Parlamentura... [+]
4.500 herritarrek eta Bergarako Udalak jarritako helegiteei muzin egitea egotzi dio Larramendiko Arnasa plataformak Eusko Jaurlaritzari eta manifestazioa antolatu du erraustegi proiektuaren aurka hilaren 19an, igandearekin.
Errausketaren Aurkako Mugimenduak eragile anitzen babesarekin antolatuta, martxa girotu batek Lasarte-Oria eta Zubietako erraustegia lotu ditu larunbat honetan.
Astearte honetan jakinarazi du albistea Bergarako Udalak, baina dioenez Jaurlaritzaren ebazpenak ez die erantzuten baimenik ez emateko udalaren argudioei eta helegitea jarriko dio Ingurumen Iraunkortasuneko Sailburuordetzaren ebazpenari.
Udalaren eta Behemendi elkartearen arteko elkarlanaren fruitu da ekimena. Herrian sortutako hondakin organikoaren zati bat Lartzandieta baserrian konpostatzen hasi dira.
Valogreene Paper BC SM enpresari emandako hirigintza-bateragarritasunari buruzko txostena baliogabetu du Bergarako Udalak, aipatutako txostena egiteko adierazitako jarduera ez datorrelako bat ez ingurumen-baimen integratua lortzeko proiektuan jaso den jarduerarekin, ezta... [+]
Eguzki Talde Ekologistak Donostiako gaikako hondakinen 2020ko San Marko Mankomunitateko datuak aztertu ditu. Azkenaldian, herritarrak kontzientziatzeko birziklapenaren aldeko kanpainak ugaltzen ari direla dio taldeak, baina “itxurakeria” eta... [+]