Kristalezko horma
Erregimen industrialak gizon arruntak su gaizto-bola batean eraman, eta nor bere kristal-bolan atxiki nahi izan zituen emakumeak. Kristalezko bolak hautsi direnean, emakume askok, ordu onean, lehengo rolak ukatu dituzte; ordu txarrean, eurak ere su gaizto-bolara bildu dira. Gizon eta emakume askok, inora igotzea galarazten dieten kristalezko tetxoei begira, haiek apurtu nahian segitzen dute. Mugimendu berean, maskulinoa, baliosoa, eta femeninoa, baliorik ez duena, bereizten zituen kristalezko horma, berdefinituta, indartu dute; horma horrek orain maskulinoa, txarra, eta femeninoa, ona, bereiziko lituzke.
Ez naute esaten dudanagatik aditzen; ez naute egiten dudanagatik juzkatzen; nire gizon-izateari begira daude.
Zuzen eta pulitua bezain nekosoa, antzua eta ezin-halakoa da komunikazioa, kristalezko horma dela medio.
Zaila da, kondizio horietan, emakumeek eta gizonek elkarrekin ezer, politika behintzat elkarrekin egitea.
Badute gizon eta emakume arruntek, kristalezko hormaz bestaldekoarengandik baino, beste zerengandik defendatu.
Gizon askok onartzen dute kristal arteko bizitza. Batzuk, hor konpon mundua, lan-makinetan edo denborapasako makinetan, beren boletan ixten dira. Beste batzuek emakume puntakoekin bat egin dute; txintxo, adeitsu, beti-bai bihurtu dira emakume horiekiko.
Gizon batzuek kristalak hautsi eta emakumeak ere hausten dituzte. Suzko bolan gaiztotutako gizonak. Ez dira gutxiestekoak gaiztakeriaren indarrak.
Eurenetik ez eman, edo euren txarrenetik eman. Biak batera datoz: gizon horiek guztiek, euren onenetik gutxi... bizitza gutxi ematen dute.
"Azkenaldi honetan, emakumeekiko beldurti edo indiferente izatera heldu dira gizon asko. Gizonezkoekin bat egin nahi eta bat egin ezin handia sumatzen dut, berriz, emakume askorengan. Ordena berrian, iritziek leku handia daukate; leku txikia, berriz, maitasunak"
Emakume eta gizon arruntak desposeitu, pasiogabetu, makaldu egiten ditu kristalezko hormak.
Joan deneko aldian, gizon arruntak dabiltza bereziki makalduak. Denbora asko daramate zertarako ez dakiteneko borrokan. Alabaina eurak izan ziren, industriaren aldiko biktima lehenak: etxe-aldetik erauziak, bizitzari uko eginaraziak eta uko egin ziotenak... asko, dagoeneko, adar ihartuxeak, bizitzaren arbolean.
Beren trebeziengatik eta beren adoreagatik miretsitako gizon arruntek, beren trebeziek eta beren adoreak lekurik ez dutela... masiboki desertatu dute.
Mendez mende esplotatuak, zigortuak, dominatuak... beren burua dominatzailetzat, erasotzailetzat ikusi behar orain. Orobat, aberats edo txiro, gizon direlako.
Hargatik gizon arruntak ez dira inozente, ez dira biktima huts; sarritan emakumeak mespretxatu eta bortxatu dituzte. Noski emakumeak ere ez dira biktima huts; inozentzia, eta errua, alde guztietara daude.
Azkenaldi honetan, emakumeekiko beldurti edo indiferente izatera heldu dira gizon asko. Gizonezkoekin bat egin nahi eta bat egin ezin handia sumatzen dut, berriz, emakume askorengan. Ordena berrian, iritziek leku handia daukate; leku txikia, berriz, maitasunak.
Emakume arruntak, sarri, zuloak tapatzen ibili dira; mendez mende, gizonak zaindu dituzte... Gizon-min asko beretu dute... min gehiegi beretu dute. Aspaldi ezkero, berriz, gizonezkoei esaten zaie emakumeen mina asumitu egin beharko luketela.
Besteren mina beretze hutsez, ez batzuk ez besteak indartuko dira. Aurrena norbera, nor bere terrenoan indartu behar da... ez, horregatik, politika-zirkulu berezietan; elkarrekin baino ez baikara garen istilutik irtengo.
Gizon argiak, gaiztakeria eta desertzioa saihestuz, bere espazioa defendatu behar du. Bere espaziotik, beretarrak defendatu. Beretarrak... Ez dut imajinatzen, gizon argiak edo gizon arruntak bizitzan zein helburu izan lezaketen emakumeengandik, familiatik, komunitatetik aparte.
Gizon argiak eskuzabala izan behar du. Bere maiteak zaindu behar ditu; haurrak eta zaharrak, batez ere, zaindu. Emakume argiek luzatzen dioten eskua onartu behar du.
Emakume eta gizon arrunt eta argiak ez leudeke kristalezko tetxoei begira... ez luketelako inora igo nahi.
Kristalezko horma deseraiki... esplotaziotik eta dogmetatik babestuko lituzketen hormak, berriz, ez kristalezkoak eraiki behar lituzkete.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]
"Zenbatek egingo du euskaraz 2075. urtean?”. Izenburu asaldagarria du Kike Amonarrizek prentsan berrikitan argitaratu duen artikuluak. Euskal Herrian baino lehenago, galdera halakotsua egin dute Katalunian. Joan M. Serraren L’ús parlat del català... [+]
"Ekin eta jarrai" da Euskaltzaindiaren goiburua. Ez dakit Akademia zergatik ez zuten ilegalizatu, hiru berba horiek agertuta bere logotipoan. Gutxiagorekin egin dira salaketak-eta (adin batekook La orquesta Mondragón-en kasetearena gogoan dugu, Martxoaren 11ren... [+]
Lotsa ahitzen ari ote zaigu? Horixe da egungo hainbat autoreren diagnostikoa. Ez da existitzen, jada, lotsarazi ahal gaituen begiradarik? Bestelakoa zen Jean-Paul Sartrek, 1943an, lotsaren inguruan deskribatutakoa: sarrailaren beste aldean, begia giltzaren zirrikituan itsatsita,... [+]
Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.
Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]
Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]
Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]
Irailaren lehenetan, hasierak, nobedadeak eta estreinaldiak: estutxe eta koaderno berria, izena emandako ikastaro edota ekintzetarako taldekideekin lehen enkontrua, aktibitate emanaldi eskaintza oparoa publizitate orrietan edonon, ikasturtearen agenda betetzeko, nork berea... [+]
Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]