Kopenhage belaki-hiri bihurtze bidean da
Spiegel International hedabide alemaniarrak egin du 2011z geroztik Danimarkako hiriburuan garatzen ari diren planari buruzko erreportajea. Urte horretan, uholdeen ondorioz, hiriburua urak hartu zuen eta ondorio ekonomiko handiak izan zituzten. 2035era bitarteko plana atondu dute. Parkeak eta kaleak ari dira prestatzen ur kopuru handiak azkar drainatzeko. Diseinu lanetan ari direnek diote aitzindariak direla.
Jan Rasmussen ingeniaria hiriburuak prestatu duen planaren egileetako bat da. Ingeniariak dio, Konpenhagek, biztanle kopuru handiko hiria izanik, bide natural gutxi dituela urak ihes egin dezan. Hori dela eta, dio, “urak bere bidea egiten du korronte zikin eta lohitsu batean. Geldiarazi eta bideratu behar da, inolako kalterik eragin ez dezan”.
2011ko ezusteko desatsegina eta berehala, hiria aztertu zuten euri ur bortitzentzako ihesbideak nola antolatu ikusteko. Azterketaren ondoren, hiru aukera zeudela ebatsi zuten. Lehenengo aukera ezer ez egitea zen. Kalkulatu zuten, esku-hartzerik egiten ez bazuten, hurrengo ehun urteetan hondamendien kostuak 2.000 milioi eurokoak izango zirela. Ondorioztatu zuten ez zela aukera erreal bat. Bigarren alternatiba betikoa egitea izango zen: hustubideak eta ur-zuloak prestatzea.
Hirugarren aukera berritzaileagoa zen eta ezohikoa, baina planaren diseinatzaileen ustez, eraginkorrena izango zen alde handiz. Ura drainatzeko eta jasotzeko lur azpiko sare bat osatuko zuten, parkeak eraikiko zituzten ura jasotzeko eta kaleak uholde garaian ibaien funtzioa betetzeko prestatuko zituzten. Helburua zen hiriak gaitasuna izatea ura xurgatzeko eta poliki-poliki askatzeko, nahiz eta gune oso populatua izan.
Urtean 120 euro gehiago
Skybrudsplan edo Lainoen Kudeaketa Planak 1.800 milioi euroko kostua izan du eta hiria babestuko du datozen ehun urtetako eurite gogorretatik. Finantzazioaren gehiengoa ura kudeatzen duen enpresaren bidez egin dute, norbanakoei eta enpresei ezarritako zerga baten bidez. Lau kideko familiek 120 euroko igoera nabaritu dute urteroko tarifan. Planaren diseinatzaileen aburuz, aldaketa klimatikoaren arriskuak kontuan hartuz gero, kostua justifikagarria da.
Hirian zehar lur azpiko eta lur gaineko kanalak eraiki dituzte, gune berdeak daude, bideak euri-jasa handietarako bereziki prestatu dituzte, eta putzuak egin. Ekaitz garaian urez lepo egongo dira gune horiek, gaur egun dira txakurrentzako berdeguneak, paseorako eta jolaserako tokiak.
Hainbat esku-hartzetan bizilagunen zalantzekin eta beldurrekin topo egin dute urte horietan. Planaren egileek adierazi dute biztanleon parte-hartzea bultzatu dutela, batetik, haien oniritzia eduki nahi zutelako, baina baita ere, hiritarrak arduraz jokatzea nahi zutelako. Ditte Juul Sorensen proiektuko arkitektoetako bat da eta hala dio: “Ados badaude etxe alboan egindako proiektuarekin errazago zainduko dute, eta adibidez, ez dute zaborrik botako ura jasotzeko prestatutako putzuetara”.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]
Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]
Faroe uharteetan, Ipar Atlantikoko artxipelago bat, Danimarkaren kontrolpean, urtero ehunka zetazeo hiltzen dituzte –normalean milatik gora–. Batzuek "tradizioa" deitzen diote, hainbat mendetako antzinatasuna duelako. Baina odolez gorritutako hondartzan... [+]
Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".
Bizkaiko Foru Aldundiak abiatutako proiektuak "herritarren benetako beharrei" erantzuten ez diela salatu dute, Subflubiala EZ! plataformak deituta. Autobideak eraiki ordez, instituzioek garraio publikoa sustatu behar dutela adierazi dute.
Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.
Horrela eman diogu amaiera deskolonizazioari buruzko lantaldeari, joan den azaroan Arraia-Maeztun (Araba) egin ziren “Euskal Herrian ekofeminismoak gorpuzten” topaketen baitan. Lurraldearen defentsaren hainbat espresioren babesleku izan zen, ideia emankorren hazitegi... [+]
Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta “punicum malum” izenaren laburdura da, eta punicum horrek Poenus edo Phoinikes du... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Azken glaziazioan Euskal Herriko lurraldea zapaltzen zuten mamutek, leizeetako hartzek, bisonteek eta baita hienek ere. Elur iraunkorrera eta hotzera egindako animalia horiek desagertu egin ziren baldintza glaziarrekin batera. Baina dinosauroen desagerpenaren garaian ugaztun... [+]
Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]