Kontatzen duen herria ez da inoiz hilko
Donostian izan naiz asteazkenean, hiriko Giza Eskubideen Zinemaldiko hirugarren eta azken aurkezpenaren kari. Lander Garrok zuzenduriko 2 urte, 4 hilabete eta egun bat filmaren aurre estreinaldia da, soldaduskari uko egin eta haren deuseztatzea lortu zutenen borroka kontatzera etorri den pelikula. Nire lehen ekitaldi postkonfinal eta intelematikoa. Ordua hurbiltzen ari dela egin dugu Antzoki Zaharrera eta Embeltran kale erdia okupatzen duen ilararen puntan jarri gara. Aurpegi ezagun eta ez hain ezagunak, bigarren hauek lehenengoek elkar nola agurtzen duten begira.
Jarri gara gure lekuetan, bi metrotara eta maskara soinean. 19:00etan hastekoa zen emanaldia ia ordu erdiz atzeratu dela ikustean oroitu naiz “Puntualitatea da etika iraultzailearen zutabe nagusienetako bat” txiokatzen zuela duela egun batzuk filma aurkeztera atera direnetako batek. Tira, merezi badu, barkatuko diogu.
2012an bota zuten 1990eko hamarkadan hainbeste gazte intsumituren bizitoki izan zen Iruñeko espetxea eta, jakin bezain pronto pentsatu zuen intsumituetako batek horixe zutela aukera kamera hartu eta azken irudi batzuk grabatzeko. Hori izanen zen ondoko zortzi urteetan gorpuztuko zuten pelikularen abiapuntu. Bi urte, lau hilabete eta egun bateko kartzela zigorra ezarri zieten hiltzen ikasi eta “gizondu” nahi izan ez zuten gazteei, 3. graduko zigorrari planto egin ondotik. Suhiltzailea, musikaria, irakaslea, lurrari loturiko aktibista eta kazetari bi dira kontakizunaren protagonista, beste gazte askorekin batera intsumisioaren aldeko borrokan aritu ziren sei lagun. 25 urte dituzten ziega barneko ahots grabaketak, IRAko kideak eredu hartuz eginiko hotz grebako argazkiak eta ingurukoen lekukotasunak erakusten dizkigu dokumentalak, besteak beste. Sei lagun hauen ahoetatik kontaturikoaz haratago doa pelikula: ederki erakusten du emakumezkoek –ez bakarrik ama edo bikote zirenek– mugimendu anitzaren barruan izan zuten izugarrizko garrantzia, baita intsumisioaren borrokak egungo beste borroka batzuekin –hala nola feminismoarekin edo elikadura burujabetzarekin–, duen oinarri partekatua ere. Kontakizuna umorez eta emozioz janzteko gai izan da Garro, bietatik behar zen neurrian harturik eta biak behar bezala uztartuz.
Herri honetan desobedientzia zibil ez-bortitza berriz ere lehen lerroan jartzeko proposamena egiten du intsumisoetako batek, behar bezainbeste ospatu ez zen garaipen haren oinarri izan zela agerian utzi ondotik. “Kontatzen duen herri bat ez da inoiz hilko” idatzi du Twitterren protagonistetako batek eta arrazoi. Estreinaldia Iruñean izanen dela esan dit txoritxo batek eta edukiera erdiko garaiotan gabiltzala kontuan izanik… Bizkor ibili!
A! Eta lasai, berandu hasten bada ere merezi du, zinez…
Eusko Jaurlaritzaren esku geratu dira beste bi eskumen: Itsasertzaren Antolaketa eta Kudeaketa, eta Zinematografia eta Ikus-entzunezko Jarduera. Astelehenean bildu da Transferentzien Batzorde Mistoa, Madrilen, eta han adostu dute bi eskumen horiek EAEra eskualdatzea.
ETB1ek Bizkarsoro filma estreinatu zuen Euskararen Egunean iluntzean. ETB2ri aldi berean gaztelaniazko azpidatziekin ematea proposatu bazioten ere, kate horretan Tasio eskaini zuten gaztelaniaz azkenean, eta horrek haserrea sortu du euskaldun askorengan sareetan.
Inguruan dituen emakume sortzaileek halakorik izateak harritu egiten du, baina berak urte askotan izan du iruzurtiaren sindromea. Irauteak erakutsi dio, ordea, gauza asko ondo ere egin dituela. 2021ean Espainiako Estatuko Goya saria irabazi zuen
Maite Arroitajauregirekin... [+]
Irungo ospitale zaharrean jaio zen Fermin 1963an, Muguruza Ugartetarrenean. Azken hamarkadetan euskal musikan eragin nabarmena izan duen artista da. Ez alferrik, bera izan da Kortatu eta Negu Gorriak taldeetako abeslaria eta alma mater-a, Esan Ozenki zigilu independentearen... [+]
Bizkarsoro filma (Josu Martinez, 2023) Donostiako zinema aretoetan proiektatuko dute ostiral honetatik aurrera (hilak 22); SADEko Iñaki Elorzak azaldu duenez, bi aste inguruz proiektatuko dute printzipioz, eta, arrakasta baldin badu, denbora gehiagoz. Hala azaldu dute... [+]
Bizitegi elkarteak 2016a geroztik antolatzen duen duen film eta antzerki jaialdia jada abian da Bilbon.
Azaroaren 8tik 15era egingo dute zine jaialdia. Euskal Herriko zinema lanak ere izango dira pantaila aurrean, besteak beste Tasio filmaren bertsio zaharberritua eta La Muerte de Mikel, filmaren estreinalditik 40 urtera.
Jone Arriolaren “Dena asmatuta dago” filma izan da Urrezko Antzararen irabazlea larunbat honetan ospatutako sari banaketa ekitaldian. Euskal Zinemaren Begiradak Itziar Ituño aktorearen ibilbidea omendu du.
Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.
47 urte beteko ditu zine jaialdiak, eta urriaren 16tik 21era, solasaldi eta tailerren bidez euskal zinemagintzaren alor ugari landuko dituzte. “Beti berria den zinema” lelopean, aurtengo jaialdiak zine berria eta istorio berriak kontatu nahi dituzten gazteei keinu... [+]
Urriaren 10etik 17ra garrantzi eta gaurkotasun handiko gai sozialen inguruko hausnarketa era kontzientzia kritikoa sustatzen duten 81 film erakutsiko ditu Bilbon Zinema Ikusezinak. “KDC” (Kultura, Komunikazioa eta Garapena) Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeak... [+]
Joan den astean bete ziren 35 urte Son Gokuk euskaraz lehen aldiz egin zuenekoa. 1989ko urriaren 4an izan zen ETB1n Dragoi Bola ematen hasi zirela (1984an abiatu zen anime hau Japonian) eta hura gogoratzeko ekitaldia egingo da Donostian urriaren 20an, igandearekin, lehenbiziko... [+]
Donostiako Zinemaldiak euskal zinemaren ospakizun ekitaldian euskal zinemak euskara gutxi duela esan zuen Edurne Azkaratek eszenatokiaren mikrotik, ozen. Esaldiak burrunba egiten du egiazkotasunagatik. Arkitekturaren eszenan antzerako lema errepika daiteke eta ziur naiz beste... [+]