Komun publikoak genero bereizketaren adierazle
Generoa arautzeko lekua al da komuna? Zergatik egiten dute gizonek txiza zutik eta emakumeek eserita? Elbarrituen sinboloak zergatik ez du sexurik?
Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Zientzien fakultatean konturatu dira komunak oinarrizko beharrizan fisiologikoak egiteko toki izatetik haratago, generoa eraikitzeko ere balio dutela. Horregatik, ikasle talde baten proposamenetik abiatuta komunak komun bihurtu dituzte.
Galdera anitz bota eta erantzun bila aritu dira Xabier Fernandez Huheziko ikaslea eta fakultate bereko Amelia Barquin irakaslea Info 7 irratian.
“Komun partekatuak eskatu genituen fakultatean eta azkenean lortu dugu”, esan du Fernandezek. Hasieran aldarrikapena egiteko komunak “abordatu” eta ateko sinboloak kendu zituzten, baina ez zuten gauza handirik lortu.
Gero, kontseilu errektorearengana jo zuten: “Erresistentzia batzuk tarteko lortu genuen komun partekatuak jartzea, baina ez sinboloak kentzea”, esan du Fernandezek.
“Emakumea edo gizona zaren erabakitzera behartzen zaituzte komunek”, esan du Barquin irakasleak. Ateetan ageri diren sinbologiak argi uzten dute zeintzuk diren aukerak: emakumea, gizonezkoa edo elbarritua.
Beatriz Preciado filosofoak artikulu batean komunen funtzioaz egindako gogoeta ekarri du Barquinek. Hark dio, elbarrituen sinboloak ez duela generorik, gurpildun aulkian daudenei sexua ukatzen zaielako. “Elbarrituak ez ditugu gizaki sexual gisa hartzen”, esan du Barquinek.
Horregatik ikasleen hurrengo helburua komuneko ateetan ageri diren sinboloak kentzea dela esan du Fernandezek.
Beharrezko aldaketa
Gaur egun komun publikoak generoaren arabera bereizten dira. Barquinek uste du espazio publikoetan dauden komunen binarismoarekin apurtu egin behar dela, batez ere eskoletan: “Umeek ez dute zertan euren burua sailkatu”.
Jaiotzetik dagokien generoarekin bat ez datozen umeek egunero egin behar diote aurre momentu deseroso horri. “Ezin da ulertu eskoletan oraindik nola mantentzen den sailkapen hori”.
Txiza zutik ala eserita?
Gizonezkoek zutik egiten dute txiza eta emakumezkoek aldiz eserita. Baina joera hori naturala edo kulturala da? Barquinek argi du: kulturala da.
“Txiza zutik egitea zikinagoa da, nahiz eta punteria ona eduki, eta hala ere zutik egiten jarraitzen dute”, azaldu du Barquinek. “Orduan zergatik mantentzen da eraginkorra ez den ohitura bat?”, galdetu du.
Preciadoren artikuluari erreferentzia eginez Barquinek esan du txiza zutik egitea maskulinitatearekin oso lotuta dagoela.
Batzuentzat “mailaz jaistea” bezalakoa da emakumeek bezala txiza egite Barquinen hitzetan. Dena den, uste du komunak partekatzea beharrekoa den bezala, beharrezkoa dela gizonek txiza eserita egiten ikastea: “Komunak partekatu bai, baina baldin eta gizonek eserita egiten badute, bestela, kondenatuta gaude estalki umel baten gainean esertzera”.
Sexu-erasotzaile gehienak biktimaren inguru sozialekoak direla eta “kaleko bortxatzaile mamuaren ideiatik” aldendu beharra dagoela nabarmendu du Nafarroako Emakume Gazteen kontrako Sexu Indarkeriari buruzko I. Azterketak. Ikerketak gazteengan jarri du arreta,... [+]
Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, gizarte-zerbitzuek ez dute bestelako aukerarik eskaini, kaltetuak eskaera bat baino gehiago egin badu ere. “Legearen, erasotzailearen eta erakundeen aurrean” emakume horrek pairatzen duen erabateko babesgabetasuna... [+]
Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira.
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Eskua bularrera eroan, eta bostekoa ukatu dio Siriako agintari berriak Alemaniako Kanpo Arazoetarako ministroari, ministro emakumeari. Modu adeitsuan, baina arbuioa jasan du Annalena Baerbock-ek. Aurretik, Al-Golani siriarrak, ordea, luzatu eta astindu dio eskua Jean-Noel Barrot... [+]
Gernikako saskibaloi taldeko entrenatzaile ohiaren aurkako epaiketa hasi da astearte honetan Bizkaiko Auzitegian. Fiskaltzak 14 urteko espetxe eskaera egin du, eta akusazio partikularrak hamazortzikoa, sexu abusuak leporatuta. Lópezen defentsak adierazi du entrenatzaile... [+]
Metaren buru den Mark Zuckerberg-ek adierazpen askatasunaren izenean eta erroetara itzultzearen izenean, immigrazioa, generoa eta sexu-orientazioa bezalako gaien aurkako zentsura kentzeko neurriak hartu ditu. Trumpekin elkarlanean arituko dela adierazi du eta... [+]
Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]
Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]
2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]
.jpg)
84 urteko andrea erail zuen bere semeak urtarrilaren 3an euren etxebizitzan. Kolpeka hil zuela azaldu dute zenbait iturrik. Astearte arratsaldean egingo dira elkarretaratzeak Barakaldon eta Euskal Herriko lau hiriburutan.
Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.