Estatu kolpea ematen saiatu da Bolivian komandante militar ohi bat, eta porrot egin du

  • Luis Arce Boliviako presidenteak armadaren "mugimendu irregularrak" salatu ditu. Komandante ohi bat La Paz hiriburuan dagoen Quemado jauregia hartzen saiatu da hainbat ibilgailurekin, baina inork ez dio babesik eman eta azkenean atxilotu egin dute.


2024ko ekainaren 27an - 09:41
Azken eguneraketa: 12:11
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Egoera politikoa nahasia da Bolivian, 2019an Jeanine Añez senatari ohiak AEBen laguntzarekin estatu kolpea eman zuenetik –gaur egun espetxean dago horregatik–. Boliviak litio erreserba izugarriak ditu, eta horrek mundu mailako multinazionalen interes ekonomikoen jomugan jarri du.

2020an hauteskundeak egin ziren berriz eta beste behin MAS (Moviento Al Socialismo) alderdi aurrerakoiak irabazi zituen, baina ezker zein eskuin, barne zatiketak ugariak dira indar politikoen artean, eta horren adierazle da asteazken arratsaldean bizitakoa.

Juan Jose Zuñiga komandante jeneral ohia –asteartean kendu zuten kargutik– estatu kolpea ematen saiatu da, "preso politiko guztiak" askatzeko aldarrikapena eginda.

Horretarako, La Pazeko Murillo Plazan dagoen presidentearen egoitza, Palacio Quemado eraikina, hartzen saiatu da bere menpeko soldaduak eta ibilgailuak erabilita. Eraikinaren atea zabaldu dute ibilgailuetako batekin, baina ikusirik ez duela babesik lortu Zuñigak azkenean atzera egin du.

Luis Lucho Arce Boliviako presidentea izan da estatu kolpeaz ohartarazten lehenengotakoa, esanez armadaren hainbat talderen "mugimendu irregularrak" zeudela, eta herritarrak "demokrazia defendatzera" deitu ditu.

Evo Morales lider indigena eta presidente ohiak ere lehen unetik salatu du estatu kolpea prestatzen ari zirela, eta horren aurrean herritarrak "mobilizazio nazionalera" deitu ditu. Boliviako sindikatu eta nekazari zein langile konfederazio nagusiek, beren aldetik, greba orokorra antolatu dute berehala.

Arce eta Morales MASekoak dira baina lehian daude elkarren artean –Moralesek asmoa du 2025eko hauteskundeetara aurkezteko–. Sektore evista-k egungo boliviar presidenteari egotzi dio "autokolpe" bat ematen saiatzea.

Moralesen deiari kasu eginez herritar ugari azaldu da Murillo Plazan matxinaturiko militarrei aurre egiteko, eta horiek ke-potoak jaurtita erantzun diete. Presidentea bera Quemado jauregian azaldu da Zuñigari atzera egin dezala eskatzeko.

Arcek armadako komandante berriak izendatu ditu eta, buru berriek militarrei koartelera itzultzeko agindu diete azkenean. Zuñiga atxilotu egin dute horren ondoren. Berekin batera atxilotu dute Juan Arnez Salvador komandante ohia. Moralesek, bien bitartean, mobilizaziorako deia bertan behera utzi du.

Estatu kolpe saiakerak ez du armadako gainerako taldeen ez oposizioaren babesik izan eta nazioartean ere lehen unetik arbuiatu dute herrialde ia guztiek, baita AEBek eta Argentinak ere.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Nazioartea
AEBn ekoizten ez diren autoei %25eko muga-zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez. 


Borrokak balio du: Israel Premier Tech, ez aurten, ez inoiz

Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]


2025-03-27 | Kontxita Beitia
Atzo bezain ozen! NATO pikutara soldaduskarik ez

Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]


Bruselaren kitak ezkutatzen duena: simulakroak eskolan, “kooperazioa” militarrekin...

Europako Batzordeak aurkeztu duen plana ustezko gerra edo hondamendi baten aurrean “bizirauteko” kit batetik harago doa: hogeita hamar neurri proposatu ditu eskoletan, enpresetan eta herritarren artean militarismoa eta beldurra sustatuko dutenak.


2025-03-27 | El Salto
Itsaso Beltzean su-eten aurreakordioa adostu dute Ukrainak eta Errusiak, AEBak tarteko

Etxe Zuriak bi komunikatu igorri ditu, Itsaso Beltzeko su-etena eta energia azpiegituren aurkako bi aldeen erasoen amaiera hitzemateko.


AHTren atzerapena gaitzesteko gutuna bidali diote Europako Batzordeko Garraio Komisarioari Pradalesek eta Roussetek

EAE, Akitania Berria eta Nafarroak osatutako euroeskualdearen batzarra egin dute Iruñean martxoaren 25ean. AHT izan dute topaketaren ondoko agerraldiko aipagai nagusien artean eta Akitania Berriko ardatza Hego Euskal Herriko trenbidearekin lotzeko konpromiso politikoa... [+]


Analisia
Agur buzoiei

Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]


Botere biguna desarmatzen

Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]


2025-03-26 | Ibai Trebiño
Mitrovicako zubia: bi komunitateren arteko haustura

Kosovoko gerratik 25 urte pasatu diren arren, tentsioa nabaria da iparraldean bizi diren bi komunitate nagusien artean: albaniarrak eta serbiarrak. Azken bi urteetan gertatutakoek zauria gehiago irekitzea lortu dute eta egoera gaiztotu da, bereziki Kosovska Mitrovica hirian... [+]


2025-03-26 | Axier Lopez
Espainiako Guardia Zibilaren historia bat
Hemendik alde egiteko arrazoiak

Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]


Europaren berrarmatzearen aurkako manifestua sinatu dute Espainiako Estatuko dozenaka erakunde eta pertsona ezagunek

“Ez dugu gerraren aurrean etsi nahi, ez dugulako hilerrietako bakea nahi”, dio manifestuak, eta agintariei irtenbide politiko baten alde lanean jartzeko eskatu diete. Sinatzaileen artean daude Delàs institutua, Gernika Gogoratuz edo Ongi Etorri Errefuxiatuak... [+]


2025-03-26 | ARGIA
Errefuxiatuak hartzeko Gasteizen eraikitzen hasi diren makrozentro eredua kritikatu dute

Kritika artean abiatu dira Gasteizko Arana klinika zena Nazioarteko Babes Harrera Zentro bilakatzeko obrak. Ez auzokideak, ez errefuxiatuekin lan egiten duten gobernuz kanpoko erakundeak, ez PSEz bestelako alderdi politikoak ez daude ados proiektuarekin: makrozentroen ordez,... [+]


Kazetari estatubatuar batek AEBek hutien aurka eginiko erasoen berri zuen, gertatu aurretik

Signal aplikazioaren talde batera sartzeko gonbidapena iritsi zitzaion Jeffrey Goldberg The Atlantic hedabideko editoreari, Michael Waltz AEBetako Segurtasun Nazionalerako aholkulariak bidalia. Yemengo hutien aurkako erasoak koordinatzeko erabiltzen zuten taldea... [+]


Eguneraketa berriak daude