Misak herriaren zaintzapean ziren lurretara heldu zirenean Sebastián de Belalcazar andaluziarra eta haren soldaduak, orduan egindako delituak zerrendatu dituzte misakek: genozidioa, lurrak lapurtzea eta bereganatzea, bortxaketak, baita tortura ere, nagusiki jendea paldoztatzen ala ehiza-txakurretara botaz.
La imagen del día. Indígenas tumban la estatua de Sebastián de Belalcazar en el Morro de Tulcán en Popayan. pic.twitter.com/ybsoqnt2NT
— Juana Afanador (@Juanaafanador1) September 16, 2020
Hala, asteazken arratsaldean, Popayanen manifestazio baten ostean Belalcázarren omenezko estatua –hiriaren “sortzailea” dela dio irabazleek idatzitako historiak– eraitsi dute misakek eta ondoren burua moztu diote. Hiriko alkateak, ordea, iragarri du Sebastian de Belalcázarren estatua berrituko dutela. "Protesta soziala defendatzen dugu eta bidezkoa da” adierazi du Juan Carlos López Castrillón alkateak, baina estatua bat eraistea “gaitzestu beharreko indarkeria" dela gehitu zuen.
Sebastian de Belalcázar “sortzailea”
Cristobal Colonen hirugarren konkista bidaian heldu zen Amerikara, eta horren ostean historia eurozentristak dio 16 hiriren “sortzaile” dela, egungo Erdialdeko Amerika, Ekuador eta Kolonbia artean. Arpilatzea eta indarkeria lagun, Guayaquil, Quito, Cali eta Popayán dira hiri horietako batzuk.
Euskal konkistatzaile baten aurka borrokan
1540ko maiatzean, Espainiako Carlos I.a erregeak Popayaneko eta Ekuador eta Kolonbia artean den lurralde zabal bateko gobernadore izendatu zuen Belalcázar. Izendapen horrek alboko lurretako gobernadoreen haserrea piztu zuen. Beste okupatzaile hori Pascual Andagoiakoa da, Arabako Kuartangon jaiotako konkistatzailea. Horrelako demak ohikoak ziren Espainiako Inperioarentzat konkistatutako lurrak zeinek kudeatu ebazteko. Kasu honetan, arabarra galtzaile suertatu zen, orain bururik ez duen estatuak ordezkatzen duenaren pozerako.
Carles Puigdemonten ihesaldiaren bertsio bat kontatu du La Vanguardiako kazetari Mayka Navarrok, "iturri ofizialetatik lortua". Lastozko txapelak, gurpildun aulki bat eta hiru ibilgailu erabili zituzten mossoak nahasteko. Puigdemontek “gaur edo bihar” hitz... [+]
Haize-erroten eta eguzki-plaken ezarpen zabalarekin kezkatuta, populazioa "espekulazio energetiko" gisa kalifikatzen duen joera bati aurre egiten ari da.
Carles Puigdemont erbestetik itzuli da Kataluniara zazpi urteren ondoren. Salvador Illaren inbestidura saiora joan baino lehen, Bartzelonako Garaipenaren Arkuan hitzaldi labur bat eman du milaka lagunen aurrean. Poliziak Puigdemont atxilotzeko agindua du, baina ez du lortu... [+]
Larunbatean zeharkatuko ditu hiriko kaleak Donostiako Klasikoak, eta Gernika-Palestina herri ekimenak Israelek bertan duen presentzia salatu du, prentsaurreko batean. Adierazi dutenez, “genozidioa eteten ez duten bitartean” klasikoak ez luke Israel-Premier Tech... [+]
Israelek Hamas eta Hezbollahko buruzagiak hiltzeko helburua ez da erresistentzia ahultzea. Benetako asmoa da inteligentzian eta arlo militarrean bere nagusitasunaren irudia berrezartzea Israelgo iritzi publikoaren aurrean .
2017tik Bruselan dago Kataluniako presidente ohia, baina itzultzea erabaki du Generalitateko hurrengo presidentearen inbestidura eztabaidarako. “Normaltasun demokratikoko baldintzak ez” izatea salatu du, eta aipatu du itzultzeak suposatzen duen atxiloketa arriskua.
Palestine Action taldeak dio bere ekintzaileek astelehen goizean (abuztuak 6) Elbit-ek Bristolen duen fabrika "inbaditu" dutela. Ikerketa eta fabrikazio zentroa oso zainduta dago, eta espetxeko furgoneta bat erabili dute kanpoko perimetroa txikitzeko.
"Ez dugu aukerarik, hauxe da gure lantokia. Eusten saiatuko gara ". Itxiera eragozteko, Italiako fabrika bateko langileek "industria behetik birmoldatzearen" aldeko apustua egin dute, ekoizpen-bitartekoak beraiek kontrolatuta. Kanarietako energia-komunitate... [+]
Hamas, Iran eta beste hainbat eragilek Israeli egotzi diote erasoa, baina oraingoz ez du egiletza onartu. Horrez gain, Hezbollahko agintari garrantzitsu bat hil du Israelek asteazkenean Beiruten, eta ostegunean Israelgo Armadak ziurtatu du Hamaseko buru militarra hil zuela Gazan... [+]
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak Marokoko Mohamed VI erregeari gutuna bidali dio babesa adierazteko.
Bederatzi militar sionista atxilotu dituzte, Sde Teimango kartzelan preso palestinar bati egindako torturengatik; besteak beste, metalezko barrak sartu zizkioten ipurtestetik. Kolono "zibilen" eta soldaduen protestak piztu dira torturatzaileekin elkartasunez, eta... [+]
AEBetako hauteskunde presidentzialetarako hautagaiek Israeli babesa berretsi diote Netanyahuk herrialdera egindako bisita baliatuta, Alderdi Demokratarena barne. Demokraten hautesle ugarik, ordea, genozidioaren inguruko jarrera jarri dute bozka emateko baldintza gisa.
Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]
Urriaren 7tik azaroaren 4ra bitartean, milaka profil eta eduki ezaba zitzatela eskatu zieten sionistek hainbat plataformari. Eskaeren %60 izan ziren Meta taldeari, eta horien %94 bete zituen enpresak.
Ur hornidura % 94 murriztu dute sionistek Gazan urritik hona. Biztanleriari ura ukatzea gerra krimena da nazioarteko legearen arabera. Milioitik gora palestinarrei ematen zien zerbitzua Rafahko biltegiak.