Km0 filosofia oporraldian ere
Lizarraldeko Ameskoabarrena eskualdean dago Artaza herria, Urbasako natur ingurune paregabean. 2009az geroztik kanpin berezia dago martxan herri horretan: Artaza Urederra Kanpina. Joseba Ossa Altzibarrek darama kanpinaren kudeaketa duela bi urtetik hona, eta Km0 filosofia turismora ekartzeko saiakera egin du, kanpinaren jarduna ahalik eta eredu jasangarrienean eginez. “Turismo jasangarriago bat bultzatzea da gure ametsa, hemen inguruko jendea erakartzea. Ez dugu urruneko turismorik nahi”, dio.
Oporraldi luzeetarako nahiz egun gutxi batzuetarako hegazkina hartu eta urrunera mugitzeko ohitura oso errotuta dago gure artean, eta turismoaren kontzeptu horri buelta ematea da Artazako kanpineko kideen asmoa. Hurbileko turismoa bultzatzea, alegia.
Argindar gutxi kontsumitzen du kanpinak, eta autohornikuntza bidez funtzionatzen du: “Eguzki plaka eta metagailu elektrikoak ditugu, eta generadore bat ere bai eguraldia kaxkarragoa denerako. Ez gaude argindarraren sarera konektatuta”. Berokuntzarako pellet eta sua asko erabiltzen dute, horretan ere argindar kontsumoa txikitze aldera.
Jatetxe eta tabernan bertako produktuak darabiltzate ahal den neurrian: “Herriko artzainen gazta, hemen egiten den marmelada ekologikoa... ahal den guztia bertakoa izaten saiatzen gara”. Kanpinaren filosofia horrek bezero profil bat erakartzen duela dio Ossak, normalki kontzientzia ekologiko eta soziala duen jendea da. Aurrera begira, bestelako ekimenak bultzatzea du asmo, hau da, ikastaroetarako, topaketetarako eta horrelakoetarako erabiltzea kanpina: “Niri turismoa ez zait gehiegi interesatzen, etorkizunera begira ekologiari eta gizartegintzari begirako ekimenak indartu nahi genituzke”, dio.
Herri txikia baina mugimendu handikoa
Ehun biztanle eskaseko herria izanagatik ere, duela 15 urtetik Artazan ekologiari eta bestelako kontsumo ereduei lotutako mugimendu handia dagoela kontatu digu Ossak. La Fertilidad de la Tierra argitaletxeak bertan du bulegoa, antzinako moduan lan egiten duten artzainak daude, ekoizpen ekologikoan diharduten proiektuak badira, kontsumo ekologikorako kooperatiba bat ere martxan da...
Herriko mugimendu horiekin guztiekin harremanean daude kanpineko kideak ere, eta dinamika polita sortu dela diote: “Hau ez da ekoherrixka edo eko-housing proiektu bat, baina modu informal batean kutsu hori hartu du nolabait”.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]