“Klima aldaketari buruzko negoziazioen ardatza ez da ingurumena, ekonomia baizik. Parisko COP21 gailurrak ondorioak izango ditu ingurumenean, baina izatez ekonomia sistemak egokitzea da helburua, horra errealitate gordina”.
Hala mintzatu da Claudia Salerno, Venezuelak Belgikako Estatuan daukan enbaxadorea, GUE/NGL talde parlamentarioak Europako Legebiltzarrean antolatutako "No nonsense, no excuses; only real climate solutions" (Zentzugabekeriarik ez, aitzakiarik ez; klimarako benetako irtenbideak) konferentzian.
Alternatibak herri mugimendutik sustatu beharra
Mundu osoa abenduan egingo den Parisko COP21 klimaren goi-bilerari begira jarria den honetan, gailur horretaz espero dezakegunaz eta gizarte zibilak hartu beharko lukeen jarreraz jardun dute, besteak beste, konferentziaren goizeko saio bietan.
Oro har, COP21ek ekar dezakeenaz ezkor agertu dira hizlari guztiak. Bi ideia nabarmendu dira: batetik, gizarte zibilari dagokio irtenbideak gauzatu daitezen bultzatzea, estatuetako agintariek 2015ean zehar aurkeztu dituzten asmoetatik ezer gutxi espero baitaiteke.
Bestetik, abenduko gailurra porrota izango da, izenpetuko den akordioa, loteslea ez izateaz gain –AEB, besteak beste, ez daude halako hitzarmen bat sinatzeko prest–, orain arteko saiakerak huts egitea eragin duten ezaugarriak izango dituelako berriz.
Denek ez dute erantzukizun berdina
Ildo horretan, herrialde garatuek, historikoki berotegi efektuko gas gehien isuri dutenek, besteek baino erantzukizun handiagoa dutela onartu nahi ez izatea kritikatu izan da. Goizeko lehen saioan parte hartu dutenek behin baino gehiagotan azpimarratu dute ideia hori, Venezuelako eta Boliviako ordezkariek batez ere.
Boliviako enbaxadako Gustavo Maynerrek berriki egindako Klima Aldaketari buruzko Herrien Mundu Konferentziaren ondorioak aurkeztu ditu. Funtsean, kapitalismoa baztertu eta bizitza eta ama lurra erdigunean jarri beharra aipatu du Maynerrek, bai klima aldaketari behar bezala oldartzeko bai pertsona guztien bizitza hobetzeko.
Brasilgo Gobernuaren izenean hitz egin duen André Odenbreit Carvalhok esan du ez dela erraza emisioak murrizketak konpromisoak betetzea garapen bidean dauden herrialdeetan, klima aldaketari aurre egiteko erronkarekin batera pobrezia indize izugarriak gutxitzekoa ere badagoenean. Lehentasunen artean herritarren gosea ez duten estatuei klima aldaketaren aferako lehen lerroan kokatzeko eskatu die Odenbreit Carvalhok.
Klima aldaketa ez da ingurumen arazo hutsa
Herri mugimenduko zenbait ordezkarik hitz egin dute bigarren saioan. Klimari buruzko aldarrikapenak eta justizia sozialaren aldeko borroka ezin dela bereizi nabarmendu dute. “Hutsegitea litzateke klima aldaketa ingurumen arazo hutsa dela pentsatzea, askoz zabalagoa da”.
Coalition21eko kide Christophe Aguitonek, berriz, justizia klimatikoaren aldeko mugimendu global bat eratzeko ezintasuna aipatu du, eta irtenbideetako asko (energia fosilak baztertu eta berriztagarrien aldeko egitea, esaterako) tokian tokiko borroketatik bideratu daitezkeela adierazi du: “Dagoeneko frogatu dugu hala dela, hamaika herrixka alternatibo daude martxan”.
Arratsaldean, frackingaren aurkako borrokan ibilitako hainbat taldek beren bizipenen –eta kasu batzuetan, garaipenen– berri ematen ari dira, tartean Euskal Herriko Fracking Ez plataformak. Amaitzeko, klima aldaketari aurre egiteko benetako soluzioei buruz mintzatuko dira hainbat talde talde eta erkundetako ordezkariak.
Bi gradutik gora ez egiteko helburua, kolokan
COP21 prestatzeko Bonnen nazioarteko biltzarra –2015erako aurreikusita zeuden hiruretatik azkena– egiten ari direla dator gaurko konferentzia (hemen Bonneko bigarren batzarrari buruzko albistea). NBEko herrialde guztiek berotegi efektuko gasen emisioak gutxitzeko dauzkaten planak aurkeztu behar zituzten urriaren 1a baino lehen –askok ez dute oraindik egin–, eta hortik abiatuta Kyotoko Protokoloa ordezkatuko duen akordio globala adostu nahi da Parisen.
Helburua da beroketa globala, industrializazioaren aurreko garaia abiapuntutzat hartuta, ez dadila izan bi gradutik gorakoa 2100. urterako. Momentuz estatuek aurkeztu dituzten asmoekin, ia hiru graduko igoera aurreikus daiteke.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]