Kintsugi: indarkeria matxistek uzten dituzten orbainek istorioak kontatzen dituzte
Kintsugia, ehun urtetik gorako japoniar teknika, apurtutako zeramikazko piezak urre hautsez erreparatzean datza, "orbainak" disimulatu beharrean, balio berria duen bakarra den zerbait sortzen da. Horixe izan zen pasa den otsailaren 24an indarkeria matxista desberdinetatik biziraun duten emakumeei egindako erreparazio sinbolikoko ekitaldian erabili genuen sinbolismoa.
Gure bizi-esperientzietako batzuek orbainak uzten dizkigute, azalean ikus daitezkeenak edo ikusezinak. Batzuek ezkutatzeko eta bizitzen jarraitzeko ahal duten guztia egiten dute. Batzuek beren memoriaren eta historiaren parte direla erabakitzen dute, eta osatze-prozesu bati ekiten diote. Erreparazio prozesu bat, gure hauskortasuna aitortuz, aurre eginez, bizirauteko hainbeste denboraz jarri ditugun maskarekin ezkutatzeari utziz.
Bide hori ezin da bakarkakoa izan, beste emakume, gizon, jendarte, instituzioez… babestutakoa izan behar da. Helburu horrekin, Mugarik Gabek, beste erakunde batzuekin batera, indarkeria matxista desberdinetatik biziraun duten hamabost emakumerekin dokumentazio-prozesu bat abian jarri genuen. Bizi izan duten indarkeriagatik jaioterria atzean uztera behartutako emakumeak, harrera egin dieten herria topatu arte beste indarkeria askori ere aurre egin dietenak. Nortasuna ukatzen zaien emakumeak, eta nahi duten bezala bizitzeko trabak jartzen zaizkienak. Beren lekuak utzi eta esklabo bihurtzen dituzten lanetan murgiltzen diren emakumeak, eskubiderik gabe eta eraldatzeko ezer egiten ez den errealitate batean murgilduta daudenak. Indarkeria-prozesuetatik ateratzen diren emakumeak eta egoera hori larriagotzen eta birbiktimizatzen dituzten instituzioak aurkitu dituztenak.
Indarkeria matxista desberdinetatik biziraun duten hamabost emakumerekin dokumentazio prozesu bat abian jarri genuen. Indarkeriagatik jaioterria atzean uztera behartutako emakumeak. Nortasuna ukatzen zaien emakumeak
Elkartu ginen eta galdetu genien: "Zer behar duzu zauri hori erreparatzeko, osatzeko eta aurrera jarraitzeko?". Izan ere, galdetzea eta entzutea erreparazio-prozesuan funtsezko elementuak dira. Aurreiritzirik gabe, enpatiaz eta irekitasunez entzutea. Eta, batez ere, jendarte moduan dugun erantzukizunarekin aditzea, erreparazio eskubidea eraldaketa sozialerako urratsa baita, eta indarkeria matxistarik gabeko bizitza amesten dugu.
Entzute eta sinesgarritasun hori erreparaziorako lehen neurri bat izango litzateke, beraiekin gaudela sentituko luketelako, biktimekin, eta eurak direla jendarte honen parte eta ez erasotzaileak.
Gehien errepikatzen den eta arreta gehien pizten duen gaietako bat da emakume guztiekiko elkartasunaren adibidea. Eurak bizi dutena eta bizitzen ari direna beste inori ez gertatzeko grinagatik mobilizatzea, elkarteekin ekimenetan, prozesuetan inplikatzea, eta horretarako kontatu egin behar dute, eta kontakizun horiek gure memoria kolektiboaren parte bilakatu.
Instituzioetan ere jartzen dute arreta, beren protokoloak birpentsa ditzaten eta egiten dituzten ekintzen jarraipena eman diezaioten. Indarkeria instituzionala existitzen da, erreparatzailea litzateke akatsak eta jardunbide txarrak aitortu eta konpromiso zehatzak definituko balituzte hainbeste gauza aldatzeko, haiengatik eta etorriko direnengatik.
Partekatutako erreparazio-exijentzia zerrenda luzea izan zen. Prozesu horiek osagai indibiduala dute, bakoitzak behar duena osatzeko eta berriz ere bere bizitzaren protagonista izateko, baina baita kolektiboa ere.
Prozesuak ezin dira bulegoetatik diseinatu, indarkeriak bizi dituen emakume bakoitzaren aurrean abian jartzeko tresna gisa, eta ez dira bakarrik instituzioetatik abiatu behar, baita hurbileko inguruetatik eta oro har jendartetik ere. Prozesuek erronka asko planteatzen dituzte, eta baita beharrezko eraldaketa ere. Bakoitzaren aurrean gelditu, galdetu, eta batez ere, entzun egin behar da.
Hortik abiatuta, benetan indarkeria matxistatik biziraun duten emakumeak lagunduko duen erreparazio-prozesu hori definitu behar da, beren bizitzaz jabetu eta berriro goza dezaten, bizitako indarkeria atzean utzita, beren orbainak ezkutatu gabe. Orbain horiek min-istorio bat kontatzen dute, eta baita indarkeria matxistarik gabeko bizitzarantz gainditzekoa ere.
Lidia Ruiz Gómez, Mugarik Gabe
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]