Katalana eta okzitaniera erabiltzen hasi dira Frantziako estatuko 15 udalbatzetan
Elna udalerriak irekitako xendari jarraituz, hamabost bat udalerrik mozio bidez onartu dute udal batzetan katalanez eta okzitanieraz hitza hartu ahal izatea, eta Jefaturara bidaltzen diren aktak ere hala idaztea, ondoren frantsesera itzulita. Eskualde hauetakoak dira hamabost udalak: Rosellon, Vallespir eta Fenolleda. Ekimen hau burutu eta egun gutxira Jefaturak adierazi du Elnako udalaren aurka joko duela auzitegira, mozio hau onartu izanagatik. Pablo Bonat kazetariak Directa hedabidean landu duen gaia itzuli eta laburtu dugu albiste honetan.
Bonatek Directa hedabidean oroitarazi duenez, iragan urtarrilaren 19an Elnako zinegotzi Pere Manzanares izan zen lehena udalbatzan hitzartzea katalanez egiten, eta ondoren berak itzuli zuen frantsesera esandakoa. Oposizioko zinegotziak, indignatuta, aulkietatik altxatu ziren eta aretotik atera ziren, haien desadostasuna publiko eginez, frantsesa ez zen hizkuntza bat erabili zelako eta udal gobernua salatu zuten "frantziar errepublikar zuzenbidea gutxiesteaz". Oposizioko kide hauek gehitu zuten "katalana ulertzen ez zuten herritarrak baztertuak sentitzen zirela debate publikotik" eta udal gobernua salatu zuten "apartheid linguistikoa" egiten omen zuelako.
Hiru hilabetera, apirilaren 21ean, Elna izan zen lehen udala mozio bidez onartu zuena beren hautetsiei baimena ematen ziela udalbatzan katalanez hitz egiteko, baldin eta jarraian frantsesera itzulpena egiten bazuten. "Elnak asko inbertitu du bere hondarean: katedrala, klaustroa... Orain bere hondare inmaterialean ere inbertitzen du eta katalaneraren erabilera balioan jartzen du", adierazi zuen momentu hartan Nicolas Garcia alkateak. Elnako bozketa honetatik aste gutxitara, Jefaturak gutuna bidali zion Rosellon eskualdeko udalari, oroitaraziz katalana udalbatzetan erabiltzea ez dela baimendua. Honen aurrean, legelari bati kontsulta egin zion udal gobernuak eta honek jakinarazi zien prefektoak adierazitakoa ez zela egia, eta txosten bat bidali zioten Ipar Katalunian estatuaren ordezkari nagusia den Rodrigue Furcy-ri, zeinak modu informalean arrazoi ematen amaitu zuen.
Honen ondoren, Elnako udalak erabaki zuen udalbatzen Barne Araudia aldatzea, debateetan katalanez hitza hartzeko aukera onartuta geratu zedin eta Jefaturara bidaltzen diren aktak katalanez idatz daitezen lehenik, eta frantsesez bigarrenik. Ekimen honi salaketa jarri dio Jefaturak.
Ekimena beste udaletara zabaldu du Katalanaren eta Okzitanieraren Aldeko Sindikatu Interkomunalak
Katalanez SIOCCAT deitzen da Katalaneraren eta Okzitanieraren Aldeko Sindikatu Interkomunala eta bi hizkuntza hauek sustatzearen alde dauden 116 udalerri biltzen ditu. Eragile honek udal gobernu denetara bidali zuen Elnakoaren moduko mozioa, onartu zezaten debateak katalanez edo okzitanieraz egitea eta aktak ere horrela idaztea, frantses itzulpenarekin. Elnako zinegotzi izateaz gain SIOCCATeko kide den Manzanaresek Directari adierazi dio "dagoeneko gutxienez 15 udalerrik bozkatu eta onartu dutela mozioa".
Pesillà de la Ribera herriko kultur zinegotzia den Lu Escapek zera adierazi dio Directari: "Oso positiboa litzateke udal gehiagok mozio hau onartzea. 30 bagara zailago izango da kondenatuak izatea, bat edo bi izanda baino. Elkartzen bagara geldiezinak izango gara. Ekimen hau oso beharrezkoa da eskema mental jakobinoa hausten joateko, gizarte frantsesaren traba handietako bat baita. Monolinguismoa galga handia da gure lurraldearen modukoen garapen ekonomiko, kultural eta humanoarentzako".
Bretaininan aldibereko itzulpena jarri dute udaletan
Ipar Kataluniako udalen saltsaren erdian, Bretainiako lurralde kontseiluak mozio bat onartu zuen, zeinak baimentzen zuen aldibereko itzulpena egitea bretoieraz eta galoz egindako hitzartze ofizialetan. Ordura arte, ez zegoen araurik hizkuntza horien erabilera debekatzen zuenik, baina norbaitek hala egiten bazuen, berak itzuli behar zuen frantsesera eta horrek hitza hartzeko denbora asko murrizten zion hiztunari. Geroztik, aldibereko itzulpena egiten dute udalbatzetan. Baina Ipar Kataluniako kasuetan ez bezala, Bretainian aktak ez dira bretoieraz edo galoz idazten, frantses hutsean baizik.
570.000 familiak euren haurren ikasgeletako hizkuntza nagusia zein izango den bozkatzeko aukera dute martxoaren 4ra arte: gaztelera edo katalana. Garikoitz Knörr filologoaren eta euskara irakaslearen arabera, kontsultak "ezbaian" jartzen du katalanaren zilegitasuna... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Haur Hezkuntzatik hasi eta Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaieraraino, ikastetxeetan mugikorra debekatzea du helburu Kataluniako Generalitateko Hezkuntza kontseilariak. 6 urtera arteko haurren ikasgeletan material teknologikorik ez egotea eta eskolen digitalizazioa aztertzea... [+]
Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]
Euskal Herriko eta Kataluniako indar eskuindarrek bat egin dute PPrekin eta Voxekin, zerga ez luzatzeko.
Polizia agenteek nortasun faltsuen pean gizarte-mugimenduetan egindako infiltrazioak Espainiako Konstituzio Auzitegira iritsiko dira. Irídia-Centre per la Defensa dels Drets Humans erakundeak, infiltrazio horiek kaltetutakoen Acció Contra l 'Espionatge d'... [+]
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]
Okzitaniako Tolosako Apelazio epaitegiak eman du epaia, eta horren arabera, udaletan ezingo da katalana lehen hizkuntza moduan erabili, eta izatekotan, frantsesez egin ondoren, hura katalanera itzuli ahal izango da.
Goiburu baten bidez ezagutu nuen Juana Dolores; zera zioen: iraultzaileagoa zela ondo idaztea, katalanez idaztea baino. Flipatu egin nuela aitortu diot, eta berak esan dit bizitzako lehen elkarrizketa zuela hura. Lau urte geroago, berritasunaren olatua surfeatu du, eta... [+]
Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]
Mediterraneoan tanta hotz batek eragindako triskantzak erakutsi digu gizakiak noraino sartu dezakeen hanka. Klima larrialdia sortzeaz gain, bere kalte humanoak eta ekonomikoak anplifikatu ditugu. Copernicusen datuen arabera, 400 kilometro koadrotik gora lur geruza... [+]
Valentziako Generalitateko presidentearen aurka salaketa jarri du CGT sindikatuak, heriotzak saihesteko neurriak hartu ez izana leporatuta. Hogei bat eragile sozial eta sindikalek berriz, haren dimisioa eskatzeko manifestazioa antolatu dute hiriburuan, datorren larunbaterako.
Uholdeek hartu duten zonaldea "katastrofiko" izendatuko du Valentziako Generalitateak, eta 31.400 milioi euroko laguntza eskatu dio Espainiako Gobernuari, tanta hotzak eragindako kalteak konpontzeko. Pedro Sánchez presidenteak astearte eguerdiko agerraldian... [+]