Kartoizko eta prezintuzko eskultura, ama, ni eta pailazo bat

Behe Banda

2025eko martxoaren 10ean - 11:45
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Behe bandako zutabea bezain erlojuaren aurka prestatzen ditut mozorroak, korrika, aztoratuta, zalantzaz, erretxin, estropezuka eta sarri arrakasta ez erabatekoarekin; adibidez, zutabe hau eta biharko mozorroa. Oraindik ez dakit bietako zein bukatuko dudan lehenago. Baina mozorroa prestatzeko ganbarara azken orduko bisita egin ostean iritsi zait pailazo mozorrotutako fatxaz mozorrotutako inspirazioa. 

Igogailuan garai batean mozorro kutxa izan zena —orain kartoizko eta prezintuzko eskultura abstraktutik hurbilago dagoena—, ama, ni eta pailazo bat elkartu gara. Pailazo jantziak eta barrura sartzeko kontortsioek deserosoak ematen badute ere, isiltasunaren arrazoia beste bat izan da. Hitzik esan gabe, ama eta biok jakin dugu galdera bera daukagula bueltaka: fatxa benetan ez da fatxa eta horregatik mozorrotu da? Pailazo bat dela behingoz onartu du eta dagokion modura jantzi da? Edo ez du ezer ulertu? Erantzuna ere badakigu: inauteriak ez dizkigute ondo azaldu. Ez dute ulertu berez haiek ez direna direla inauteriak. 

Inauteriak txarto esplikatzera dedikatu dira feminismoa txarto esplikatzera dedikatu ziren berberak. Horregatik egiten dugu topo M8ro zirku antzekoarekin

Izan ere, inauterien jatorria pagano, bakezale, mistiko, komunitario, desobediente, iraultzaile… bada, zertan dabil fatxa bat pailazoz jantzita? Pailazo bat pailazoz? 

Zer da mozorrotzea? Zu ez izatea zu. Edo zu izatea zu, baina besteek ez jakitea. Adibidez, zu ile urdineko tximeleta izatea, eta besteek pentsatzea performatzen duzuna tximeleta dela eta ez eguneroko jertse beltza. Gezurra esatea da, baina esan gabe zein den gezurra. Mozorrotzea da zalantza egitea, zer da benetakoa? Txoni hori txoniz mozorrotuta dago edo txonia da benetan? Duda, eh? Eta fatxa pailazoz mozorrotu da edo pailazoa da benetan? Zero duda, eh? 

Inauteriak txarto esplikatzera dedikatu dira feminismoa txarto esplikatzera dedikatu ziren berberak. Horregatik egiten dugu topo M8ro zirku antzekoarekin: diskurtso errepikakor eta azalekoak, slogan kriminalen gehiegikeria bidegabea eta instituzioen kareta morea edo purple face-a, inauteri garaiari ezin hobeto egokitzen zaion terminoa. Baina urtero inauteriekin kointziditzen ez duenez, badakigu zirku hori ez dela inauterietako desfilea, feminismoa ulertu ez duen olatu morea baino —aurten inoiz baino olatuago, zerutik bota duen itsasoari zor—. Eta M8ko lazo moreen salmentaren parekoak ditugu inauterietako pelukenak: borroken, paganoen, disidentzien, desobedientzien, mistizismoen, mamarratxismoen eta gure mobiden apropiazio (kultural) patriarkal, kriminal, kapitalista, merkantilista, faxista, arrazista, diruzalista, korbatista, maltzurrista, bihotzgabista, supervillanista, maromista, eta lotsagabea. Batere lotsarik gabea. Lotsarik gabea nire auzokoa, Porrotx bezalako eminentziei irain egiten.

Ez al zituen frankismoak inauteriak debekatu? Orduan zergatik ari dira bere oinordekoak mozorrotzen? Inauteriak gezurra esatea direla nioenean ez nintzen horretaz ari. Hori ere ez dute ulertu (nahi).

Nire auzoko fatxa ez da bakarra. Ez da bakarra izango mozorrotzea bere ideologiaren aurkako hori den arren pirata, militar eta cowboy jantziko dena Santutxuko Inauterietan. Eta izango dira pailazo jantzita Hormigueroko ikusleak, Not All Men aldarrikatu dutenak, taxiak besoa ohi baino altuago (eta zuzenago) altxatuz eskatzen dutenak eta jai batzordeei isunak jartzen dizkietenak gero haren desfilean parte hartzeko. Izango dira aingeruz mozorrotutako enpresariak, politikariak, poliziak eta bestelako gaizkileak. Azken hauek hizkuntza koofizialetako hilabeteen izenak oso ondo ezagutzen ez dituztenez, agertu dira pare bat urte mozorrotuta eman dituzten despistatuak, edo. Mozorro oso landuak egiten dituzte gainera, tattoatzerainokoak, batzuek bikote eta guzti.  Eta kargatzen dutenez mintzo garela eskuragarri duzue Behe Bandaren azken alea: 3. karga (www.behebanda.eus). Gu ere bagara pailazoak, baina guk ulertu dugu: mozorrotzea ez litzateke giza eskubide unibertsala izan beharko.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Inauteriak
Gizakunde
Badator, esnatu da

Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.

------------------------------------------------

Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]


Emakume bat lehen aldiz Lantzeko inauterietako Ziripot pertsonaia izan da

Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]


2025-03-03 | Ahotsa.info
Iruinkokoa, Iruñeko iñauteri euskaldunen bersignifikazioaren aurka

Martxoaren 2an igandea Iruinkokoak berriz ere Iruñeko karrikak hartu ditu.


2025-02-18 | Euskal Irratiak
Miarritzeko euskal ihauteriak berpiztu dituzte tokiko elkarteek

Hamarkada batez lokarturik izan ondotik, otsailaren 22an iratzarriko dute hartza Miarritzen. Festilasaik, Arroka elkarteak, Maritzuli dantza konpainiak, Gaztetxeak eta Ikastolak bat egin dute, aurten, programazio berezi bat eskaintzeko.


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-06 | dantzan.eus
Lazkaon aspaldi galdu ziren inauteriak berpiztuko dituzte

Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]


2025-01-20 | dantzan.eus
Martxora arte kalez kale eta etxez etxe ibiliko dira kaskarotak Lapurdin

Bi asteburu direla atera dira lehen kaskarotak: Beskoitzekoak. Eta martxora arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira Beskoitzeko kaskarotak, baina ez bakarrak... [+]


2024-02-14 | ARGIA
Ertzaintzak begia larri zauritu dion gaztearen aita
“Ez da bidezkoa, hamasei urte ditu; bada garaia gauzak aldatzeko eta asko gainera”

Villabonako Berdura plaza bete dute herritarrek otsailaren 13 iluntzean, Tolosako inauterietan Ertzaintzak gazte bati begia larri zauritu ziola salatzeko. Bere aitak azaldu ditu begian dituen lesio larriak eta Ertzaintzaren jokabidearekiko haserrea plazaratu du: "Ez da... [+]


Irungo inauterietako kartel irabazlea adimen artifizialak egina dela salatu dute

Irungo inauterietako kartel lehiaketa irabazi duen gizonak adimen artifizial bidez sortu du irudia, ziurtatu du Luis Doviso diseinatzaileak: “Iruzur egin du, bere burua egiletzat aurkeztu duen pertsonak ez duelako kartela egin, makina batek baizik”. Jakin gabe,... [+]


2024-01-31 | dantzan.eus
Inauteriak 2024 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak kasik urtearekin batera hasi dira eta jarraian etorri dira beste zenbait inauteri festa. Goiztiarrenak urtarrilean ari dira ospatzen, baina aurten inauteri gehienak datoz oso goiz. Otsailaren 8an izango da Ostegun gizena eta 13an Inaute asteartea. Hadi!... [+]


Inauteritako puska-biltzeak; festa, dantza eta jan-edana

Baserriz baserri eta etxez etxe ibili ohi dira Euskal Herriko hainbat mozorro dantzan eta kantuan, trukean zerbait jasoko duten itxaropenez. Atea jo eta ezkaratzetan egin ohi da festa. Askotan atarian ez ezik etxe barruetaraino sartzen dira mozorroak eta mahai bueltan egiten... [+]


2023-01-31 | dantzan.eus
Inauteriak 2023 oinarrizko egutegia

Urtarrilarekin batera iritsi da inauteri garaia. Maskaradak eta kaskarotak martxan dira, baita beste zenbait inauteri goiztiar ere. Data nagusiak, ordea, otsailean izango ditugu aurtengoan. Otsailaren 16an izango da Ostegun gizen eta 21ean Inaute asteartea. Inauteri garaiko... [+]


Tolosako inauterietan txosnak ohiko lekuan mantentzea exijitzeko kanpaina egiten ari dira

Urtero legez Euskal Herria Plaza eskatu du Tolosako Txosna Batzordeak, baina salatu duenez, udalak aldebakarrez erabaki du txosna gunea Plaza Berrira lekualdatzea.


Eguneraketa berriak daude