Karobia martxan ikusteko aukera dago Larraulen
Azaroaren 18an piztu zuten Larraulen XVI. mendean erabiltzen zen erako karobia, harrizko ganga batean oinarritua. Azaroaren 28an egingo da karea ateratzeko festa.
Aiurrik jasotako bideo honek erakusten du Larraulgo Eskolako umeek karobia piztu zuten momentua, proiektu honen arima den Koldo Jauregik gidatuta.
1947an piztu zen azkenekoz Antzola baserriko karobia
Karobi sarreran jarri duten afixak kontatzen du Antzola baserriko karobia azkenekoz 1947ko neguan piztu zutela Juan Luis eta Donato Jauregi aita-semeen artean. Geroztik, bertako harriak baserriko bideak atontzeko erabili dira eta sasiak hartuta zegoen guztia.
Sarrerako estalpea berreginez ekin zioten jauregitarrek karobia berreskuratzeari. Horretarako, beste baserrietako egur zaharrak erabili dituzte.
Karobi inguruko Gorotzenburu basoan oraindik badira lehengo karobiaren jarduerak sortutako arrastoak: Lurreko zuloak, karobirako ateratako harriek sortuta. Karobi berritu honetako ganga egiteko, baso honetako harriak erabili dira.
Ganga egiteko kare-haitza eta arbela-harriaren nahasketa oso egokia da, tenperaturari eusten baitio. Gangak prozesuaren bukaeraraino zutik eutsi behar dio eta bere gainean 21 tona kare-haitz sostengatu. Ganga honek berak 10 tonako pisua du.
Harriak sutan
Sua pizteko, egur hauek erabiltzen ari dira: haritza, pagoa, lizarra, gaztaina, otea... lauzpabost egunean etenik gabe eutsiko diote suari bizirik, bi anaien artean eta ondoren beste 5 bat egunean eutsiko dio gangak egosketari. Argazkiko unean, 526 gradutan zeuden harriak, eta sua, 800 gradu inguan.
Karea zertarako?
Nekazaritzan ezinbestekoa da, edo zen behintzat: soroetan ongarri, aziendarentzat botika, baserriko paretentzat pintura eta desinfektatzaile, igeltseritzarako itsasgarri...
Azaroaren 28an karobian festatxoa
Larraulgo Kultur Astearen barruan, larunbatean 10:00etan karobira bisita egingo da, plazatik aterata. Orduan ikusiko da egindako lanaren emaitza. Koldo Jauregik argi utzi du erronka bat izan dela beretzat eraikitzen inoiz ikusi ez duen karobi mota hau altxatzea eta piztuta eustea. "Gangak eutsiko al dion, edo azken eguna baino lehen eroriko den", hori da bere zalantza nagusia. Larraulgo Ekomuseoaren ekimenez karobia egin izana bera eta prozesua bizitzea lorpena delako pozik da, ordea.
GES-Global Energy Services enpresak eguzki bidezko energia sortzeko proiektua hasi du Erriberrin, Euskal Herriko handienetakoa. 50 MWp-ko potentzia izango du, eta 74.000 eguzki panel izango ditu guztira, instalazioak datorren urtea amaitu baino lehen martxan jartzea aurreikusten... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Sustrai Erakuntza fundazioak desazkundeari buruzko jardunaldiak egin zituen Iruñean urriaren amaieran. Han eman zuen hitzaldia Luis González Reyesek (Madril, 1974). Adrián Almazánekin batera 2023an argitaratutako liburua izan zuen oinarri:... [+]
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Altsasun autobusak egiten dituen enpresako administrazio kontseiluak hartzekodunen konkurtsoa aurkeztu du asteazkenean. Langileen ordezkariek eskatu dute "benetako plan industrial" bat martxan jartzeko eta manifestaziora deitu dute, igandean Altsasun.
Enpresek presio handia egin dute azken boladan eta “inbertsio estrategikoak arriskuan egon daitezkeela” mehatxu egin zuten. Iberdrolako presidenteak ordea, zerga honek bere kontuetan “oso gutxi suposatzen duela” adierazi zuen duela aste bi. Bankuen... [+]
Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi du Nafarroako Gobernuak Geoalcali enpresari potasa ustiatzeko emandako baimena, Sustrai Erakuntzak eta Ekologistak Martxanek jarritako helegitearen ondoren.
“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]
José Luis Zapatero Espainiako presidente zela hasi ziren akordioa lantzen 2011n eta 2014an gauzatu zuten Espainiako Mariano Rajoy eta Israelgo Shimon Peres presidenteek. Publico komunikabideak eman du akordio horren berri.
Altsasuko karrozeria enpresak hartzekodunen aurrekonkurtsoa aurkeztu du eta aholkularitza baten txostenaren arabera, "pertsonala soberan dago". Uztailaren hasieran Volvorekin hitzartuta zuen kontratu bat bertan behera geratu zen eta enpresak finantziazio behar larriak... [+]
Mundu mailako ekonomiak gorakada nabarmena izan zuen COVID-19aren ostean. Orain, baina, gorakada hori agortze-fase batera heldu den zantzuak agerikoak dira, krisi klimatikoak nabarmen baldintzatuta: munduko potentzia nagusien ekonomiaren hazkunde-tasa murrizten ari da,... [+]
Ekainean jarri du martxan Bilboko Udalak Emisio Gutxiko Eremua, irailera arte isunak jartzen hasiko ez bada ere. Neurri horrek auto zaharren sarrera mugatuko du Bilboko zabalgune burgesera astelehenetik ostiralera. Hasiera batean 2000. urtea baino lehen matrikulaturiko... [+]