Karmele Aierbe Muxika euskaltzalea hil da
Ataunen 1951n jaioa, gaztetatik euskararen eta Euskal Herriaren aldeko militantzian engaiatu zen eta hainbat bider atxilotu eta torturatu zuten. HBko mahai nazionaleko kide ohia eta Euskal Herrian Euskarazeko koordinatzailea izan zen. Baita Ataungo San Gregorio ikastolako Segurako Laiotz herri eskolako irakasle ere.
16 urterako engaiatua zen euskaltzaletasunarekin: Beasainera gau eskoletara joaten hasi zen, euskara ezkutuan erabili beharreko hizkuntza zen garaian. "Bezperan Beasainen ikasten genuena Ataunen irakasten genuen hurrengo egunean. Gai gramatikalak ematen genituen, eta hitzaldiak antolatzen naziotasunari buruz; ekonomiarekin lotutako gaiak, Marxen eta Engelsen ideiak..." azaldu zion Gorka Berasategi kazetariari Berrian 2016an egindako elkarrizketan. Ikastolen sorrerako urteetan hasi zen irakasle eta irakasle erretiratu zen, eta Euskal Herrian Euskarazeko koordinatzaile egin zen 1988an.
Militantzia politikoari ere gazterik lotu zitzaion, 1970ean Burgosko prozesuarekin, epaiketaren kontrako bileretan eta manifestazioetan parte hartuz. Lekukotza hau eman zuen aipatutako Berriako elkarrizketan: "1974az geroztik, zazpi aldiz egon naiz atxilotuta, hiru aldiz egon naiz kartzelan, tortura larriak jasan izan ditut, bortxaketak... Gatazkaren ondorioak nire larruan bizi izan ditut, baina hori bizi izan dut bokazio handia dudalako herri hau aske ikusteko". Etxean ere ezagutu zuen gatazka politikoaren errepresioa: bere anaia Maximo 1977ko amnistiaren ondoren preso sartu zuten lehenetarikoa izan zen, eta beste anaia Inaxio, luze egon zen errefuxiatuta.
Herri Batasunaren Mahai Nazionaleko kide ere izan zen, 1998an, aurreko Mahai Nazional osoa atxilotuta zegoen garaian.
Ataungo egungo alkateak honela zabaldu du berria sareetan:
Karmele Aierbe Muxika hil da. Euskaltzale eta borrokalari nekaezina. Eskerrik asko herri honi emandako guztiagatik. Arina bekizu lurra! pic.twitter.com/rTyYppYM8E
— Martin Aramendi (@naparrene) February 15, 2022
Ikastolen sorreretatik, eta irakasle amaitu
70ko hamarkadan ikastolak sortu zirenean sortu zuten Ataunen ere. San Gregorio ikastolaren ardura hartu zuen Aierbek, 20 urteko gaztea zela. Titulurik ez zuen eta trebatzeko urtebete aritu zen lekuz aldatzekoa zen irakasle batekin lanean eta Bartzelonara ere joan zen garaiko pedagogia aurreratua ezagutzera. San Gregorion 11 urtez aritu zen irakasle, Gizarte Segurantzarik eta legezko egoerarik gabe.
Segurako Laiotz herri eskolan egin zituen bere lan ibilbideko azken urteak.
Euskal Herrian Euskarazeko koordinatzaile 1988tik
1988an EHEko nazio koordinatzaile kargua hartu zuen. Bideo honetan azaldu zuen EHEk bere historia, eta Aierbe mintzo da 36:36tik hasita, eta aurrerago 50:00ean hasita.
Koordinatzaile zela, EHEk euskal komunitatea trinkotzearen aldeko apustua egin zuen eta horrela sortu zen egungo UEMAren hazia, 1991n.
Azken urteetako omenaldiak
2019ko otsailean Ataunen omenaldi politikoa egin zion EH Bilduk eta Goierriko hautetsiekin batera nazio mailako ordezkariak ere izan ziren.
Ezker abertzaleko kide askok zabaldu dituzte mezuak sareetan. Hau Arnaldo Otegirena:
Karmele Aierbe joan zaigu. Emakume abertzale, euskaltzale eta ezkerrekoa. Beti irrifar batekin eta maitasunez hartu nauena. Beti leiala. Ohore handia izan da berarekin ibilbidearen zati bat partekatzea.
Besarkada handi bat senideei eta lagunei. pic.twitter.com/xIizF7U474
— Arnaldo Otegi ? (@ArnaldoOtegi) February 15, 2022
2021eko ekainean UEMAk omenaldia egin zion Billabonan, urteko batzar nagusian, euskararen alde egindako lana aitortuz.
Hona UEMAk sareetan zabaldu duen mezua:
Euskal Herri euskaldunera heltzeko bidean, Karmele Aierbek bihotzez sinesten zuen Udalerri Euskaldunen Mankomunitatean. Ataun UEMAko kide onartu zuten egunean, hunkituta hitz egin zuen batzar nagusian. Bizitza osoan aritu da euskararen alde lanean. Eskerrik asko, Karmele pic.twitter.com/qB2jkeaHBt
— UEMA (@uema_eus) February 15, 2022
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Zestoan (Gipuzkoa), 2024ko irailaz geroztik, baliabide ekonomiko urriko haur eta gazteak bost kultur eta kirol ekintzen artean bat aukeratu, eta horretan doan aritu daitezke. Udalak dirulaguntzen araudia berritu du, haurren aisialdia eskubide bat dela argudiatuta. Aldaketarako... [+]
Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.
.jpg)
EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]
Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.
Euskarazko murgiltze eredua eta eredu elebiduna duten ikastetxeak gutxiengo izatetik gehiengo izatera pasa dira Ipar Euskal Herrian hogei urteotan, Euskararen Erakunde Publikoaren azterketak erakutsi duenez.
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Antolatzaileek Biltzar Nagusian harturiko erabakia da: aurten ez dute Lapurtarren Biltzarrik antolatuko Uztaritzen. Motibazio eskasa da erabakiaren oinarrian dagoen arrazoia.
Arkitektoen elkargoaren helegitea dela eta, Donostiako Udalak atzera bota du kontratazio espedientea.
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Urtea amaitu baino lehen gehiengo politikoaren oniritzia lortu nahi du udalak
Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.