Kantonamenduen mapa berriak Ipar Euskal Herriko kanpo mugak errespetatuko ditu
Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusiko oposizioko alderdiek kritikatu egin dute Frantziako Barne Ministerioak osatu eta Pierre-Andre Durand prefetak aurkeztu dien kantonamenduen mapa berria. Alderdi Sozialistak eztabaidarako tarterik laga ez duelako azaldu dira haserre gainerako alderdiak. Ipar Euskal Herriaren muga historikoak errespetatuak izango dira.
Ipar Euskal Herrian 12 kantonamendu
Iragan urrian, Salbaterra-Bearno eta Nabarrengose Donapaleuko kantonamenduan sartzea proposatu zuen PSk. Urte amaieran, ordea, prefetak iragarri zuen atzera botako zutela kantonamendu euskal-biarnesa sortzeko proposamena. Ipar Euskal Herriko mugak, hortaz, errespetatuak izango dira.
Hamabi kantonamendu izango lirateke Ipar Euskal Herrian:
- Euskal Kosta Aturri elkargoan: 5 (Baionan 3, Miarritzen 1 eta Angelun 1)
- Nafarroa Beherean: 1 (Amikuze, Iholdi, Bastida, Bidaxune, eta Isturitze kantonamendu berean jarraituko dute)
- Zuberoan eta Garazi-Baigorrin: 1 (Herri elkargoek kantonamendu bakarra egingo lukete, eskualde handi bat osatuz)
- Hego Lapurdiko Hiri Gunean: 3 (Hendaia, Urruña eta Biriatu kantonamendu berean egongo lirateke; Ziburu, Bidarte, Donibane-Lohitzune eta Getaria bigarren batean; eta hirugarrenean Sara, Ainhoa, Azkaine, Senpere, Ahetze eta Arbona, Arrangoitze, Basusari eta Uztaritze).
- Mugerren: 1 (Bardoze, Beskoitze, Gixune, Lehuntze, Mugerre, Hiriburu, Samatze, Urketa, Ahurti eta Milafranga).
- Kanbon: 1 (Lekuine, Kanbo, Ezpeleta, Haltsu, Hazparne, Itsasu, Jatsu, Larresoro, Luhusoa, Makea, Lekorne eta Zuraide).
Gaur egun 21 kantonamendu daude Ipar Euskal Herrian. Berriak osatutako grafikoan ikus daiteke gaur egungo banaketaren eta proposamen berriaren arteko aldea.
Aurrerantzean bi kontseilari izango lirateke kantonamendu bakoitzean, emakumezkoa bata eta gizonezkoa bestea. Kontseilari nagusiak desagertu egingo lirateke.
Oposizioa, kritiko
Oro har, Pirinio Atlantikoetako kantonamendu kopurua 52tik 27ra pasako da.
Departamenduko Biltzarrak mapa berriaren alde bozkatu zuen atzo, aldeko 27 bozka eta kontrako 22rekin. Gehiengoa diren sozialistak baino ez ditu asebete erabat proposamenak. Oposizioa kritiko agertu da. Proposamena "inposizioa" dela dio, eztabaidarako tarterik ez delako egon.
Ipar Euskal Herriko hautetsiei dagokienez, Alain Iriart Hiriburuko auzapez (EH Bai) eta kontseilariak uste du baserri eta hiriko eskualdeen arteko oreka "sakrifikaturik" dela, herrialdeko mugak errespetatu izana positibotzat jo duen arren. "Mobilizazioei esker lortu dugu Ipar Euskal Herriko eta Biarno arteko eremurik ez izatea", nabarmendu du. Kotte Ezenarro PSko kidearen hitzak ere jaso ditu Berria egunkariak. Pirinio Atlantiarreko presidenteordea "pozik" agertu da Nafarroa Beherearen eta Biarnoren arteko kantonamendu proposamena bertan behera geratu delako.
Bestalde, Mauleko kontseilari Pepela Mirantek dio Zuberoa eta Garazi-Baigorriko elkargoek bat egiteak ez duela onurarik ekarriko, bi elkargo ezberdin direlako, eta ez delako posible izango elkarrekin lan egitea.
Uda aurretik, irakasle talde batek ekimen bat jarri zuen martxan ikasleek proba euskaraz erantzun ahal izateko. Kazetak adierazi duenaren arabera, orain gertatutakoa ikertzeko prozesua zabalik dago.
Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ekainaren 30ean, lehen itzulian, 11.000 boto eskas gehiago lortu zituen Fronte Herritar Berria koalizioak Batasun Nazionalaren aldean. Orain, 30.000 boz atera dizkio. Parisera joango diren hiru hautesbarrutietako ordezkariak Fronte Herritar Berrikoak izanen dira.
Nafarroa Behereko zati bat, Zuberoa eta Biarnoko zati bat hartzen dituen laugarren hautesbarrutian %73ko parte-hartzea izan da (Frantziako estatukoa %65,5). Ezkerreko Fronte Popular Berriko Iñaki Etxaniz nagusitu da bozen %38,01ekin. Eskuin muturreko Batasun Nazionaleko... [+]
Sindikatuek eta Alda elkarteak deituta karrikara atera dira herritarrak eskuin muturraren gorakada salatzeko.
Bigarrenetik seigarren postura erori da Berdeen alderdia Ipar Euskal Herrian, Europar legebiltzarreko hauteskundeetan. 2019ko hauteskundeen datuekin alderatuta, 10.000 boz galdu dituzte; hots, %17tik %7ra pasa dira.
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako herri gehienetan nagusitu da Batasun Nazionala, Pirinio Atlantikoetako Departamentuko prefekturak emandako datuen arabera. Nagusitasuna ia erabatekoa da Lapurdin.
Jean René Etxegaraik Peio Etxeleku baztertu du Errobi lurraldeko arduretatik. Etxeleku Kanboko hautetsia eta EAJren Ipar Buru Batzarreko lehendakaria da. Joan den astean Hirigune Elkargoko buruak jakinarazi zuen poloko hamaika auzapezetatik seik galdegin ziotela... [+]
Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.
Mende erdia bete da Enbata legez kanpo ezarri zutenetik. Frantziako gobernuak Enbatak Hego Euskal Herriko ETA erakunde armatuarekin zuen balizko lotura ezarri zuen estakuru bezala. Horren ondorioz,Ipar Euskal Herriko lehen mugimendu abertzalearen azken kideak HAS Herriko Alderdi... [+]