Mila milioi itsas animalia hil ditu aurreko asteetako bero bortitzak Kanadan
Tenperaturen igoerak 500 pertsona baino gehiago hil ditu AEBetako mendebaldeko kostaldean eta Kanadako hego mendebaldean. The Guardian hedabidearen arabera, ozeanoetako kalteak konpontzen zailak izango dira.
Aurreko asteetan Kanadako hego mendebaldea astindu duen bero bortitzak mila milioi itsas animalia hil ditu. Uraren tenperatura 50º-koa izatera heldu da Vancouverreko kostaldean, Christopher Harley Kolunbia Britainiarreko Unibertsitateko itsas biologoak The Guardian egunkariari emandako informazioaren arabera. Muskuiluak, itsas izarrak eta beste hainbat espezie egosita hil dira. Animalia horiek desagertzeak eragin larriak izango ditu ozeanoko ekosistemetan.
Aurreko asteetako tenperaturen muturreko igoerak 500 pertsona baino gehiago hil ditu Kanadako hego mendebalean eta AEBetako mendebaldeko kostetan. Kolunbia Britainiarreko basoetan sute handiak daude oraindik ere. Christopher Harleyk Vancouver inguruko hondartzetan behatu du triskantza. Animalia hilez beteta dago.
Muskuiluek, txirlek, marraskiloek, itsas izarrek, anemonek eta hainbat arrainek ezin izan diote beroari aurre egin. Muskuiluek 30º inguru jasan ditzakete; lanpernak gogorragoak dira, 40ra arteko tenperaturari aurre egin diezaiokete. Baina muga horretatik gora eta denbora luzez, biziraupena ezinezkoa dela azaldu du Harleyk. Itsas biologoak uraren tenperatura neurtu du kamera infragorriekin, eta 50 gradura heldu dela adierazi du. Sakonera gutxiko itsas ingurua da eta horrek erraztu du bat-bateko berotzea.
Albo-kalteak
Animalia horiek desagertzeak gainontzeko espezieetan eta ekosistemetan ere badauka eragina. Muskuiluek eta txirlek ura iragazi eta garbitu egiten dute. Ura garden izanik, eguzki izpiak hondora heldu eta beheko algak elikatu daitezke. Landaredia hainbat espezieren bizilekua da, eta desagertu diren animaliak gabe, mantentzea zaila egingo da.
Harveyk adierazi duenez, berotzea baino lehenagoko egoerara heltzea ere ez da lan erraza izango. Muskuiluek, adibidez, bi urteko epean berreskura dezakete lehenagoko egoera, baina beste hainbat animalia batzuek hamarkadak beharko dituzte. Gainera, meteorologoek esan dute datozen asteetan ere antzeko beroaldiak gerta daitezkeela Pazifikoko kostaldean. The Washington Post-en arabera, tenperatura ohikoa baino 25º gehiago igo daiteke.
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]
Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]
Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]
_Glaciar.png)
Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.
Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]
AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.
-(1).jpg)
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]
Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]