Mila milioi itsas animalia hil ditu aurreko asteetako bero bortitzak Kanadan
Tenperaturen igoerak 500 pertsona baino gehiago hil ditu AEBetako mendebaldeko kostaldean eta Kanadako hego mendebaldean. The Guardian hedabidearen arabera, ozeanoetako kalteak konpontzen zailak izango dira.
Aurreko asteetan Kanadako hego mendebaldea astindu duen bero bortitzak mila milioi itsas animalia hil ditu. Uraren tenperatura 50º-koa izatera heldu da Vancouverreko kostaldean, Christopher Harley Kolunbia Britainiarreko Unibertsitateko itsas biologoak The Guardian egunkariari emandako informazioaren arabera. Muskuiluak, itsas izarrak eta beste hainbat espezie egosita hil dira. Animalia horiek desagertzeak eragin larriak izango ditu ozeanoko ekosistemetan.
Aurreko asteetako tenperaturen muturreko igoerak 500 pertsona baino gehiago hil ditu Kanadako hego mendebalean eta AEBetako mendebaldeko kostetan. Kolunbia Britainiarreko basoetan sute handiak daude oraindik ere. Christopher Harleyk Vancouver inguruko hondartzetan behatu du triskantza. Animalia hilez beteta dago.
Muskuiluek, txirlek, marraskiloek, itsas izarrek, anemonek eta hainbat arrainek ezin izan diote beroari aurre egin. Muskuiluek 30º inguru jasan ditzakete; lanpernak gogorragoak dira, 40ra arteko tenperaturari aurre egin diezaiokete. Baina muga horretatik gora eta denbora luzez, biziraupena ezinezkoa dela azaldu du Harleyk. Itsas biologoak uraren tenperatura neurtu du kamera infragorriekin, eta 50 gradura heldu dela adierazi du. Sakonera gutxiko itsas ingurua da eta horrek erraztu du bat-bateko berotzea.
Albo-kalteak
Animalia horiek desagertzeak gainontzeko espezieetan eta ekosistemetan ere badauka eragina. Muskuiluek eta txirlek ura iragazi eta garbitu egiten dute. Ura garden izanik, eguzki izpiak hondora heldu eta beheko algak elikatu daitezke. Landaredia hainbat espezieren bizilekua da, eta desagertu diren animaliak gabe, mantentzea zaila egingo da.
Harveyk adierazi duenez, berotzea baino lehenagoko egoerara heltzea ere ez da lan erraza izango. Muskuiluek, adibidez, bi urteko epean berreskura dezakete lehenagoko egoera, baina beste hainbat animalia batzuek hamarkadak beharko dituzte. Gainera, meteorologoek esan dute datozen asteetan ere antzeko beroaldiak gerta daitezkeela Pazifikoko kostaldean. The Washington Post-en arabera, tenperatura ohikoa baino 25º gehiago igo daiteke.
Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan.
Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]
Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]
Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]
Nola azaldu 10-12 urteko ikasleei bioaniztasunaren galerak eta klima aldaketaren ondorioek duten larritasuna, “ez dago ezer egiterik” ideia alboratu eta planetaren alde elkarrekin zer egin dezakegun gogoetatzeko? Fernando Valladares biologoak hainbat gako eman dizkie... [+]
Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]
_Glaciar.png)
Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.
Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen.
Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.
Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.