Kamioi astunek, 3,5 tonatik gorakoek, Gipuzkoako N-1 eta A-15 errepideetan ibiltzeagatik bidesariak ordaindu behar dituzte, urtarrilaren 23an abiatu duten foru arau bat dela-eta. Bide Azpiegituretako Gipuzkoako foru diputatu Aintzane Oiarbidek Eitb-ri esan dio “behartuta” daudela errepideak erabiltzen dituzten garraiolariei kobratzera, Europako Batzordearen eskakizuna eta Gipuzkoako Batzar Nagusien erabakia tarteko: “Haserreak haserre, guk aurrera jarraitu beharra daukagu”.

Sistema berria abian da astelehenetik: Free flow sistema dute N-1 eta A-15 errepideek Gipuzkoan, alegia, kamioien matrikulak irakurtzen dituzten arku batzuk jarri dituzte, eta automatikoki kobratzen diete bidesariaren zenbatekoa. Kilometroko 22 zentimo ordainduko dute 3,5 tonatik 12 tonara bitarteko ibilgailuek, eta kilometroko 28 zentimo astunenek.

Lehen hemeretzi kilometroko tartean zeuden arkuak, orain, ordea, bide osoa da ordainpekoa, 76 kilometro. Horretarako, beste lau arku jarri dituzte Belabietan, Lasarte-Orian, Tolosan eta Ordizian; N-1 eta A-15 autobideetako sarrera-irteera guztietan daude matrikulak irakurtzeko gailuak. “Orain arte diskriminazioa leporatu digute kanpoko kamioiekiko, eta hori ekiditeko egokitu dugu bidesaria, tarte osora zabalduta”, argudiatu du Oiarbidek. Deskontuak izango dituzte, errepideok erabiltzen dituzten maiztasunaren arabera.

Bizkaian asteazkenetik

Bizkaiko Foru Aldundiak urtarrilaren 25etik hasiko da bidesariak kobratzen: N-240 eta BI-625 autobideetan ere Free flow sistemako arkuen bidez kamioi astunei ordainarazi egingo diete. N-240 errepidean bederatzi arku aktibatuko dituzte, eta BI-625 autobidean, beste zortzi. Nafarroan ere laster ezarriko dizkiete bidesariak garraiolariei.

Garraiolariak kexu

Epaitegien aginduz Gipuzkoan garraiolariei kobratzeko neurria bertan behera zegoen 2021ko urritik, eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurkako zenbait auzibide irekita daude, 2018 eta 2021 artean kamioilariei legez kanpo ordainarazteagatik. Hiru garraiolari autonomoen elkarteak dio epaien ostean ere diputazioak “helburua lortu” duela, alegia, “oztopoak jarri eta dirua biltzea”: “Trikimailu guztiak erabili zituen Aldundiak bidegabeki bazen ere bidesaria kobratzen jarraitzeko”. Garraiolariei kobratu zieten dirua berreskuratzeko epaitegietara jo behar dute gidariek eta, Hiruren esanetan, epaiketako kostuak direla eta askok atzera egin dute.

Hiruk azpimarratu du Oiarbide diputatuak kamioilariengan jartzen duela autobideetako kostuen eta kutsaduraren pisua, eta “zentzugabea” dela. “Sarri esaten du errepidea erabiltzen, hondatzen eta kutsatzen duenak ordaindu behar duela, eta garraiolariei begiratzen die. Baina gizartea eta industria dira erabiltzaileak, eta beraz, kutsatzaileak, horiek eskatutako produktuak garraiatzen baititu garraiolariak”, azaldu dute.