Hogoita hamar pertsona baino gehiago bildu da ELB Gazte eta AFI-k antolatzen zuten bigarren kafe instalazioan urtarrilaren 25ean Donaixtin. Jean-Bernard Pochelu eta Intza Recak transmisioa nola bizi eta ikusten duten esplikatu diete Briseteia ostatuan bildu zireneri.
Instalatu berri eta ez hain berri, instalatzekotan eta instalatzeko ideiarekin zirenetaz gain, laborantxa saileko elkarte eta formakuntza zentroko animatzaileak baziren. Mahai inguruan ziren perfil desberdinek frogatzen dute transmizioaren gaia inportanta dela, laborari eta laborantxa saileko eragileen arrangura dela eta ondoko urteetako erronka haundia izanen dela. Transmizio baten gakoa pertsonen arteko harremana dela azpimarratua izan da behin eta berriz.
Lohitzuneko Xemiateia etxaldean plantatu zen Jean-Bernard Pochelu, 1988an. Ardi esnadun eta haragitako behiekin aritu da geroztik. Urte hastapenean erretretan sartu da eta bere emazteak segida hartu du. “Badu orain hamar bat urte badakidala gure haurrek ez dutela segida hartuko, beren bizia egina dute.” Jean-Bernard-ek etxaldearen geroa nola irudikatzen duen argi du: “Berdin zaut nork hartuko duen, zer produkzione izanen den edo nola lan eginen duen, nahi dutan gauza bakarra da Xemiateia bizirik segi dezan, etxaldean bizia izan dadin. Sortetxearen uzteko prest gira ere, beste nunbait biziko gira. Mementoan ez da nehor interesaturik”.
Intza Reca joan den urtean instalatu da bere sortetxean, Oihana eta Elorri, bi ahizpekin. Donaixtiko Larraldea etxaldean ardi gasna ekoizten dute eta Izpurako Bordaxurian arnoa. Burasoak eta oseba ordezkatu dituzte emeki emeki GAEC-an. “2010ean Oihana hasi zen gasnatzen eta 2013an Elorri plantatu delarik arno egiten hasi gira Izpurako mahastiekin. Ni iaz plantatu niz, amak erretra hartu duelarik. GFA bat badugu bastimendu eta lurrendako. Guretako transmizioa errexki egin da, alde batetik emeki emeki sartu baigira GAEC-an eta bestetik aitamak prest baitziren uzteko eta nahi ginuenaren egiten utzi gaituzte. Kontseiluak emaiten dauzkigute beti bainan guk erabakitzen dugu.”
Alde batetik entzuten da instalatu nahi dutenak badirela eta bestaldetik Xemiateian bezala, etxaldeak arrahartzalerik gabe ikusten dira. Egoera horren esplikatzeko faktore desberdinak badira. Camille Vignerot Euskal Herriko Laborantxa Ganbaran instalazioaz arduratzen da: “Proiektu eramaile andana bat HCF [nekazari ez diren familietan haziak, Hors Cadre Familial frantsesez] dira eta produkzione berrietan plantatu nahi dute, arbol fruitudunak, baratzegintza. Lur guti galdegiten duten proiektuak dira eta arrahartzeko diren etxalde gehienetan lur ainitz bada. Zaila da uztartzea libro diren etxaldeak eta martxan ezarri nahi diren proiektuak”.
Sensibilizatze lana bada uzleak ohart ditezen eta onart dezaten heien etxaldean beste zerbait egiten ahal dela, beste manera batez eramanez. Proiektu eramaileek aldiz malgutasuna atxiki behar dute irizpideetan.
Lan eta familia harremanak
Ardura aipatzen bada familia testuingurutik kanpo instalatzen direnendako zaila dela transmizioa, familiako segida hartzen dutenek ere zailtasunak bizitzen ahal dituzte. “Ez da beti errex familiako segidaren hartzea, lan harremanaz kanpo familia harremana ere baita. Bien uztartzea zaila da batzutan”, zion gazte batek.
Transmizioaren gaiaz aparte, beste gai frango jorratu dira, hala nola emazteen lekua laborantxan, lanean aritzeko erritmoa edo harreman eta ingurumen sozial baikor baten inportantzia instalatzen delarik. Berriz ere parte hartzaileen kopuruak agertarazten du Kafe Instalazio gisako ekitaldiek egiazko behar bati erantzuten dutela. Ondoko hitzordua Atharratzeko Prefosta elkartean izanen da otsailaren 22an, 21h, bortuaren inguruan.
Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.
Lurraren alde borrokan dabilen orok begi onez hartu du Frantziako Legebiltzarrak laborantza lurren babesteko lege-proposamenaren alde bozkatu izana. Peio Dufau diputatu abertzaleak aurkezturiko testua da, eta politikoa eta sentimentala juntaturik, hemizikloan Arbonako okupazioa,... [+]
203 diputatu alde eta hiru aurka agertu dira martxoaren 11 gauean egin bozketan. Higiezinen agentziak haserre agertu dira, eta bi salaketa aurkeztu ditu FAIN Frantziako Higiezinen Federazio Nazionalak Europako Batzordean. Bata, lege-proposamenari esker botere gehiago jasoko... [+]
Laborantzaren Orientazio Legea pasa den astean ofizialki onartu du Frantziako Parlamentuak. Ostegunean Senatutik pasa da azken aldikoz. Iazko laborarien mobilizazioen ondotik, aldarrikapenei erantzuteko xedea du lege horrek. Aldiz, ingurumenaren aldeko elkarteek azkarki salatzen... [+]
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Otsailaren 6 honetan zenbatu dituzte departamenduko laborantza ganberarako bozak. Biarnoa eta Ipar Euskal Herria biltzen dituen departamenduan lehen indarra izaten segitzen du agroindustriaren sustatzailea den FDSEAk baina indarra galdu du: %54tik %46ra pasa da.
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Datorren astean Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeak ospatuko dira Ipar Euskal Herrian. Frantzia mailako FDSEA eta CR sindikatuez gain, ELB Euskal Herriko Laborarien Batasuna aurkezten da, "euskal laborarien defentsa" bermatzeko.
Euskal Herriko Laborantza Ganbera elkartearen hogei urteak ospatu zituzten asteburuan Ainhize-Monjolosen. 2005eko urtarrilaren 15 hartan sortu zuten Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoako laborantzaren garapena –hori bai, iraunkorra eta herrikoia izan nahi duena–... [+]
Contigo-Zurekinek proposatutako idatzian azaltzen da Europako eta Hego Amerikako merkatari erakunde nagusien arteko hitzarmen berriak muga-zergen deuseztatzea ekarriko lukeela, bertako ekoizleak, txikiak bereziki, kaltetuz. UPNk, EH Bilduk, PPk eta Voxek mozioaren alde bozkatu... [+]
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.