Justizia poetikoa 23 urteren ostean


2022ko urtarrilaren 24an - 12:23
Azken eguneraketa: 13:34
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

1997an egin ginen Realeko abonatu aita eta biok. Orduan, kirola zen nire afizio nagusia, futbola bereziki. Eta futbola jokatzen bezain gustura sentitzen nintzen Anoetan Reala ikusten eta animatzen. Aste guztia zain egoten nintzen.

Talde polita zuen Realak, eta denboraldi bikaina egin zuen aurreko urtean, hirugarren amaituz. Horri esker, Europarako txartela lortu zuen, UEFA txapelketa jokatzeko aukera. Ilusioz gainezka nengoen, Europako taldeak Anoetan ikusteko aukera bainuen lehen aldiz!

Lehen bi kanporaketak oso ondo gainditu zituen Realak, Sparta Praga eta Dynamo Moscu taldeen aurka. Baina hirugarren txandan zein tokatuko eta… Atletico de Madrid. Ez zidan graziarik egin, Europako beste herrialdeetako taldeak ikusi nahi bainituen, eta ez urtero bere aurka jokatu behar izaten genuen talde bat. Haatik, pozez eta gogotsu joan nintzen Anoetara azaroaren 24an.

Realak partidu oso ona jokatu zuen, eta 2-1 emaitzarekin nagusitu zen. Baina partidu hartatik gehien markatu ninduena zelaian baino harmailetan gertatu zen. Atzo izan balitz bezala oroitzen dut partidua hasita zegoela Atletico de Madrileko ultra neonaziak sartu zirenekoa: svastika ikurdun bandera erraldoiak, frankismo garaiko bandera espainiarrak (bata zein bestea legez kanpokoak), besoekin nazien agurrak egiten, Cara al sol kantatzen…

"'Aitor Zabaleta era de la ETA!', 'Os vamos a acuchillar!'… Eta ez ziren harmailetako zati txiki baten oihuak. Estadio ia osoan abesten eta babesten zirenak baizik"

15 urte nituen soilik, nire mundua ikasketak eta kirola zen, politikaz ez nekien ezer, baina ez nuen hura ulertzen… Ta are ta gutxiago Ertzaintza ultrak babesten eta inguruko Realzaleak jotzen hasi zenean… Partida amaieran, ondo akordatzen naiz nola oihukatzen ziguten ultra haiek: “Ya vendréis a Madrid!”.

Bi aste beranduago, abenduaren 8an, euren mehatxua bete zuten, zoritxarrez. Eta partidua ikustera Madrilera joan zen Aitor Zabaleta zaletua erail zuten, labankadaz. Ezin nuen sinetsi hura dena: Anoetan gugandik hain gertu egon ziren ultra haiek, partidua bake-bakean ikustera joan zen zaletu bat erail berri zuten, euskalduna eta Realekoa izateagatik…

Erantzule asko izan zituen hilketa hark: Aitor eta bere lagunek hango poliziei galdetu baitzieten lehenik nora joan zitezkeen trago bat lasai hartzera, arazorik ez zutelako nahi. Poliziek, ultren taberna batera bidali zituzten. Eta han, ultrek prestatuta zuten ehiza hasi zen. Hainbaten artean Aitor inguratu, jipoitu eta hil zuten… Madrilera joan ziren Reealeko zaletu denek aitortu zuten infernua pasa zutela egun hartan: mehatxuak, jazarpena, jipoiak, irainak…

Realak 2-1 galdu zuen partidua, eta luzapenean beste bi gol jasota, UEFAko bere ibilbideari amaiera eman zion. Baina hura zen gutxienekoa .Erabat markatuta utzi ninduen gertaera hark. Eta are gehiago ondorengo egunek: Atletico klubak ez zuen ezer egin ultren aurka eta haiek babesten jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala. Poliziaren ikerketa eta epaitegien jarduna ere zalantzazkoak izan ziren: pertsona bakarra izan zen epaitua eta espetxeratua, argi geratu arren jende askoren artean gauzatutako ekintza izan zela… Espainiako komunikabideek gertaera nolabait justifikatu zuten, esanez tabernako liskar bat izan zela…

Eta Atleticoko zaletuek klubak berak baino okerrago erantzun zuten: Reala hara bueltatu izan den bakoitzean, ohikoak bihurtu ziren Aitor Zabaletaren aurkako irainak, abestiak: “Aitor Zabaleta era de la ETA!”, “Os vamos a acuchillar!”… Eta ez ziren harmailetako zati txiki baten oihuak. Estadio ia osoan abesten eta babesten zirenak baizik.

Denboraldi hartan bertan, patu beltza medio, Kopako txapelketan ere, final zortzirenetan Atletico de Madrid tokatu eta berriro ere, justuan izanik ere, kanporatua izan zen Reala…

Niretzat, pertsonalki, eten bat suposatu zuten gertaera haiek guztiek. Faxismoaren atzaparrak noraino eta nolako inpunitatearekin irits zitezkeen jabetu nintzen. Eta Atletico de Madrid taldea eta bere inguruko guztia ezin nituen begien aurrean ikusi ere egin…

 

Jada 23 urte pasa dira barruan oraindik ere hain bizi sentitzen ditudan gertaera haietatik. Nik ere jada ez dut ziurrenik orduan bezala jarraitzen futbola. Baina, hara non, aurten, Kopako txapelketako final zortzirenetan, berriro Atletico de Madrid taldea tokatu zitzaion Realari. Partidu bakarrean erabakiko zen dena, Anoetan. Zozketan aurkaria jakin bezain laster, 1998ko gertaera denak biziberritu zitzaizkidan. Realak partidua irabazita 98tik barruan geratu zitzaidan arantza kentzeko abagune bezala sentitu nuen. Partida bat baino gehiago bailitzan.

Eremu guztietan pairatutako injustiziaren aurrean, kirol arloan bada ere, justizia poetikoa gauzatzeko unerik aproposena. Irabaztea besterik ez nuen irudikatzen…

"Hainbat omenaldi jaso ditu Aitorrek zein bere sendiak 1998ko abendu hartatik, baina aurtengo urtarrilaren 19ko gaua berezia izan zela sentitu nuen, barru-barruan"

Eguna iritsi zen. Eta artean etxean nintzela, lagunek bidalitako bideotan egiaztatu nuen oraindik ere Atletico taldea hemen ez dela ongietorria. Jada estadioan, izugarria izan zen lehen minututik azkenekoraino bizitako giroa zein taldearen jokoa eta ahalegina. Inoiz ahaztuko ez dudan partidua. Sufritu, gozatu, abestu, saltatu, ospatu, oihu egin… dena batera. Egun batez, 1998an baino ere amorru, sentimendu, emozio eta gogo gehiagorekin. Anoetan, 23 urte atzera egin banu bezala sentitu nintzen, eta ia malkotan amaitu nuen partidua, bi besoak altxatuta zerura begira, “Aitor, Aitor, Aitor Zabaleta!” abesten genuen bitartean…

Aitor Zabaleta inork ez digu itzuliko, familiak jasandako umiliazio guztia hor dago, hilketaren erantzuleek libre segitzen dute, Atletico de Madrileko zaletuek berdin jarraitzen dute, faxismoa indartuta dagoela dirudi, injustiziak eta memoriak min ematen dute oraindik… Baina kirol arloan genuen zor moduko hura kendu dugu, eta nola gainera! Justizia poetikoa…

Hainbat omenaldi jaso ditu Aitorrek zein bere sendiak 1998ko abendu hartatik, baina aurtengo urtarrilaren 19ko gaua berezia izan zela sentitu nuen, barru-barruan. Bihotzez espero dut, dagoen lekuan dagoela, Aitorrek berak ere, bere irri gardenarekin, berdina sentitu izana.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Arkaitz Zarraga Azumendi
#2
#3
Ane Ablanedo Larrion
#4
Karmelo Landa
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


2025-03-05 | Gorka Menendez
Ordezkapen Handia

Aurrekoan, ustezko ezkertiar bati entzun nion esaten Euskal Herrian dagoeneko populazioaren %20 atzerritarra zela. Eta horrek euskal nortasuna, hizkuntza eta kultura arriskuan jartzen zituela. Azpimarratzen zuen migrazio masifikatua zela arazoa, masifikazioak zailtzen baitu... [+]


2025-03-05 | Itxaro Borda
Espantuka

Ez dut beti ulertzen nola aritzen ahal diren lur planeta honetako zati okitu, zuri, gizakoi eta kapitalistako aho zabal mediatikoak, beraiena, hots, gurea, zibilizazioa dela espantuka. Berriak irakurtzen baldin baditugu, alta, aise ohartuko gara, jendetasuna baino, barbaria dela... [+]


C2ko ikasleei eskerrak

Administrazioko hainbat gai, LGTBI+ kolektiboko kideen beharrizanak, segurtasun subjektiboa, klima aldaketa, gentrifikazioa, ikus-entzunezkoak erabiltzeko modu berriak, audientzia-datuak jasotzeko moduak, dislexia, ikuspegi pedagogiko aktibo eta irisgarriak, literatur... [+]


Elebitasunaren tranpa

Auzitan jar ez daitekeen baieztapen orokor eta eztabaidaezinaren gisan saldu digute hizkuntzak jakitea printzipioz ona dela, baina baditu bere "ñabardurak", edo esanahi ezkutuagokoak. Hemengo ustezko elebitasun kontzeptuaren azpian dagoen baina kamuflatzen den... [+]


2025-03-05 | Karmelo Landa
Gure esku dagoena

Otzandu egin gara, katalanak eta euskaldunok, ekaitzaren ondoren. Saiatu ginen, bai; sendo ekin genion, eta gogor kolpatu gaituzte; ezin izan genien gure helburu zuzen, ezinbesteko, sakratuei eutsi. Eta porrotaren mingostasuna dastatu dugu, eta bigundu egin gara irabazleen... [+]


Teknologia
Hildakoen txatbotak

Iragana ulertzen saiatzen eta etorkizuna bideratzen, oraina joaten zaigu zenbaiti. Nire proiektuetako bat (hasi baina landu ez dudana oraindik) dudan zuhaitz genealogikoa egitea da. Horretan lagunduko didan liburutxo bat ere erosi nuen. Baina, hain da handia lana, liburutxoa... [+]


2025-03-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Desgaia gai

Desgaitasun fisikoa duen arkitekto baten alabaren etxea bisitatu ondoren idazten dut honako hau.

Desgaitasun fisikoa duten pertsonen taldeek ez dute arkitektoa maite, beraien bizitza zailtzen duen gaizkile bat kontsideratzen baitute. Gorrotoa ulerkorra da: arkitektoaren lanak... [+]


2025-03-05 | June Fernández
Meloi saltzailea
toXic

Ortutik itzuli berritan erabaki nuen Twitterretik alde egitea, oraindik Twitter zenean. Auzolan batera joan nintzen, brokoliak eta azaloreak landatzera, eta mindfulness efektua zapuztu zidan algoritmoak, idazle feminista transgorrotatzaile baten txioak jaurtitzearekin... [+]


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


Musker eta Tranpa

Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]


2025-02-26 | Ane Labaka Mayoz
Hatza ezpainetan

Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]


2025-02-26 | Bea Salaberri
Bretoiera

Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]


Eguneraketa berriak daude