Justizia klimatikoa eskatzeko protestak egin dituzte Glasgowko goi-bileraren harira

  • COP26 bileraren aurka Eskoziako hiriburuko kaleak hartu dituzte larunbatean 100.000 pertsona inguruk. Donostian eta Bilbon ere elkarretaratzeak egin dituzte, eta agintariei hitzetatik ekintzetara pasatzeko galdegin diete.

Donostian eta Bilbon elkarretaratzeak egin dituzte klima aldaketari aurre egiteko agintariei ekintzak galdegiteko. / Argazkia: @haritzalde

2021eko azaroaren 08an - 08:59
Azken eguneraketa: 10:01

Urriaren amaieratik Glasgown (Eskozia) bilduta daude nazioarteko buruzagi politikoak, klima larrialdiari aurre egiteko erabakiak hartzeko asmoz. Larunbatean kalera atera dira 100.000 herritar inguru, COP26 Coalition manifestazioaren deitzailearen arabera. “Justizia klimatikoa” aldarrikatu dute askotariko eragileek, eta horretarako “sistema aldatzea” beharrezkoa dela gogorarazi. Herri indigenetako ordezkariak martxaren buru izan dira, aktibismo klimatikoaren sinbolo gisa; halaber, parte hartu dute sindikatuek, gazteek, mugimendu feministak eta nekazariek. Ohartarazi dute ez dagoela denborarik egoera iraultzeko, ezta “B planetarik” ere.

Donostian eta Bilbon

Munduko hainbat hiritan ere izan dira protestak, horien artean Donostian eta Bilbon. Larunbat goizean Kontxako hondartzan bildu dira hainbat mugimendu sozial eta ekologistetako kideak, Larreko Mahaiak deituta, eta “Klima ez da negozioa” leloa osatu dute aterkiekin. Salatu dute Glasgowko goi-bilerak ez dituela klima larrialdiari aurre egiteko irtenbide errealak ematen. Plataformak aldarrikatu du ez dela nahikoa azaleko aldaketak egitea, baizik eta materialen eta energiaren kontsumoa murriztu behar dela, eta “hazkunde ekonomiko globala” gelditu. Aldaketak “orain” behar direla azpimarratu zuten.

Arratsaldean, Bilbon egin dute protesta Aldaketaldia plataformak deituta, eta agintariei hitzetatik ekintzetara pasatzeko eskatu diete, “Denbora agortzen ari zaigu, justizia klimatikoa orain” lelopean. Gainera, kritikatu dute nazioarteko biltzarrean herrialde txirotuek duten parte hartze txikia, kontuan izanda haiek ari direla klima aldaketaren ondorio larrienak pairatzen.

Metamorfosi ekologikoa geldirik Ipar Euskal Herrian

Bizi! plataformak COP26ren bileraren testuinguruan aurkeztu du Ipar Euskal Herriko metamorfosi ekologikoaren egoerari buruzko txostena. Larunbatean argitaratu dute, eta salatu dute aztertutako herri ia denek ez dutela ekintzarik egin klima larrialdiari aurre egiteko. Jarraipena egin dieten 56 Herriko Etxeetatik (Euskal Elkargoko biztanleen %87 bertan bizi da) 40 oraindik trantsizio ekologikoaren 0 fasean daude. Jakinarazi dute Lapurdiko Baiona eta Itsasu direla 1. fasera igaro diren bakarrak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
2025eko urtarrila, mundu mailan inoiz erregistratu den urtarrilik beroena

Aurtengo urtarrila 1850. urteaz geroztik beroena izan dugu. Gainera, aurreko hilabeteen joera mantentzen du, azken hemeretzi hilabeteen artean, hemezortzigarrena da bero erregistroak apurtzen. 


Muturreko beroak 2,3 milioi hildako eragingo lituzke Europan mende bukaerarako

Nature Medicine aldizkarian publikatutako artikuluaren arabera, berotegi efektuaren ondorioz handiagoa izango da beroak eragindako heriotzen igoera hotzak eragiten duen heriotza jaitsiera baino. Gainera, beroarekiko egokitze onenak ere ez luke arazoa guztiz konponduko.


Greenpeace-k Guggenheim museoan Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu du

Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.


2025-02-03 | Nicolas Goñi
Jendez hustutako landa eremuetara basabizitza ez da uste bezala itzultzen

Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]


Karbono biltegi izateari utzi dio Artikoko tundrak

AEBetako Ozeanoko eta Atmosferako Administrazio Nazionalaren (NOAA) ikerketaren emaitza zabaldu du Nature Climate Change aldizkariak: bereganatzen zuen karbono dioxido eta metano kopurua baino gehiago isurtzen du orain tundrak.


2025-01-22 | Leire Ibar
Brasilgo suteek 2024an suntsitutako eremua Italiaren azalera baino handiagoa izan da

Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.


ANALISIA
Justizia klimatikoa

Inor ez ala denok. Klima larrialdia inork ez pairatzeko aldaketak bideratu ezean, behintzat guztiek pairatu dezagula. Zuk –irakurle–, nik –Jenofa–, haiek –pobreak– eta haiek –aberatsak–. Satisfaziorik ez zidaten eragin Los... [+]


Hodeiak murrizten ari dira, klima-aldaketaren kalterako

Hodeiak murrizten ari dira eta horrek eragin nabarmena du klima-aldaketan, NASAko ikertzaile-talde batek ondorioztatu duenez. Terra satelitearen datuak aztertuta, ikusi dute azken 20 urteetan, pixkanaka, baina etengabe, murriztu dela hodeien estaldura. Amerikako Batasun... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


Eski estazioetako festibaletan kutsadurak goia jotzen du

Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]


2024-12-17 | Julene Flamarique
Chido zikloiak Mayotte uhartean milaka hildako eragin dituela kalkulatu dute

220km/h baino abiadura handiagoko haize-boladek astindu dute Frantziako kolonia den Mayotte uhartea. Funtsezko azpiegiturak suntsitu, eta irlaren zati handi bat inkomunikaturik utzi du; biktimen zenbaketa zaildu du horrek. “Premiazko neurriak” hartuko dituela iragarri... [+]


2024-12-12 | Nicolas Goñi
Plastiko kutsadurari buruzko gailurraren porrotak arazoa kudeaezin bihurtu dezake

Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Berotegi-efektuko gas emisioen %8,8 eragiten du turismoak, eta isurketek gorantza segitzen dute

Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.


Ez kontzeptuak

Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]


Eguneraketa berriak daude