Justizia klimatikoa eskatzeko protestak egin dituzte Glasgowko goi-bileraren harira
COP26 bileraren aurka Eskoziako hiriburuko kaleak hartu dituzte larunbatean 100.000 pertsona inguruk. Donostian eta Bilbon ere elkarretaratzeak egin dituzte, eta agintariei hitzetatik ekintzetara pasatzeko galdegin diete.
Urriaren amaieratik Glasgown (Eskozia) bilduta daude nazioarteko buruzagi politikoak, klima larrialdiari aurre egiteko erabakiak hartzeko asmoz. Larunbatean kalera atera dira 100.000 herritar inguru, COP26 Coalition manifestazioaren deitzailearen arabera. “Justizia klimatikoa” aldarrikatu dute askotariko eragileek, eta horretarako “sistema aldatzea” beharrezkoa dela gogorarazi. Herri indigenetako ordezkariak martxaren buru izan dira, aktibismo klimatikoaren sinbolo gisa; halaber, parte hartu dute sindikatuek, gazteek, mugimendu feministak eta nekazariek. Ohartarazi dute ez dagoela denborarik egoera iraultzeko, ezta “B planetarik” ere.
Donostian eta Bilbon
Munduko hainbat hiritan ere izan dira protestak, horien artean Donostian eta Bilbon. Larunbat goizean Kontxako hondartzan bildu dira hainbat mugimendu sozial eta ekologistetako kideak, Larreko Mahaiak deituta, eta “Klima ez da negozioa” leloa osatu dute aterkiekin. Salatu dute Glasgowko goi-bilerak ez dituela klima larrialdiari aurre egiteko irtenbide errealak ematen. Plataformak aldarrikatu du ez dela nahikoa azaleko aldaketak egitea, baizik eta materialen eta energiaren kontsumoa murriztu behar dela, eta “hazkunde ekonomiko globala” gelditu. Aldaketak “orain” behar direla azpimarratu zuten.
Arratsaldean, Bilbon egin dute protesta Aldaketaldia plataformak deituta, eta agintariei hitzetatik ekintzetara pasatzeko eskatu diete, “Denbora agortzen ari zaigu, justizia klimatikoa orain” lelopean. Gainera, kritikatu dute nazioarteko biltzarrean herrialde txirotuek duten parte hartze txikia, kontuan izanda haiek ari direla klima aldaketaren ondorio larrienak pairatzen.
Metamorfosi ekologikoa geldirik Ipar Euskal Herrian
Bizi! plataformak COP26ren bileraren testuinguruan aurkeztu du Ipar Euskal Herriko metamorfosi ekologikoaren egoerari buruzko txostena. Larunbatean argitaratu dute, eta salatu dute aztertutako herri ia denek ez dutela ekintzarik egin klima larrialdiari aurre egiteko. Jarraipena egin dieten 56 Herriko Etxeetatik (Euskal Elkargoko biztanleen %87 bertan bizi da) 40 oraindik trantsizio ekologikoaren 0 fasean daude. Jakinarazi dute Lapurdiko Baiona eta Itsasu direla 1. fasera igaro diren bakarrak.
Espainiako Estatuan 1.386 pertsona hil dira gehiegizko beroagatik abuztuan –iazko abuztuan baino %3 gehiago–, Osasun Ministerioaren Carlos III. Institutuak emandako datuen arabera. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan 44 lagun hil dira, eta Nafarroan 22.
Munduko klima gogorrenetakoa du Balutxistanek: basamortuko klimaren muturreko bero eta lehorteak, eta Arabiako itsasotik ekarritako montzoiaren eurite irregularrak, urte batzuetan eskasak eta bertzeetan uholdeak eragiteko modukoak. Hala eta guztiz ere, bertan laborantza badago,... [+]
Itsasoaren heina 9,4 zentimetroz igo da azken 30 urteetan, baina guneka anitzez handiagoa da igoera –besteak beste, Pazifikoko eremu batzuetan 15 eta 30 zentimetro artekoa da–. Beroketa efektuko gasen isurketak ttipitzeko eta klima larrialdiari aurre egiten... [+]
Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.
Mundu mailan erregistratutako urterik beroena izan zen, eta Europako bigarren beroena, ISGlobalek egindako azterlanaren arabera. Europa hegoaldeko estatuak dira heriotza-tasa handienak dituztenak. Parisko Akordioan zehaztutako helburuak ez dira betetzen ari.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.