Juan Carlos I.ak babestu egin zuen Francisco Franco Fundazioaren sorrera
Espainiako errege emerituak Francisco Franco fundazioaren sortzaileei jakinarazi zien legeek ez dutela baimentzen estatuburuen zein errege-erreginen “memoria iraintzerik”. Aste honetan zabaldu da fiskaltzak Juan Carlos I.aren aurkako hiru ikerketak artxibatzeko asmoa duela.
Espainiako diktadorea hil ondorengo urtean, 1976an, sortu zuten Francisco Franco Fundazioa. Gaur, ostirala, ospatu du 45. urteurrena eskuin muturreko taldeak. Hain zuzen, hasieratik izan da fundazioaren helburua, besteak beste, Francisco Francoren ezagutza zabaltzea, haren bizitza “gorestea” eta “legatua zaintzea”.
Bada, Publico.es egunkariak argitaratu duenez, Juan Carlos I. Espainiako errege emerituak babestu egin zuen fundazioaren sorrera. 1976ko azaroaren 24an errege-etxera joan ziren fundazioko nagusiak, Carmen Franco diktadorearen alaba buru zutela. Bertan, monarkari eskatu zioten Madrilgo El Pardo jauregiko areto batzuk uzteko, frankisten egoitza izan zedin.
Halaber, galdegin zioten esku har zezan “Francisco Francoren figura ospetsuaren kontrako irain eta faltsukerien kanpaina amaitzen laguntzeko”. Fundazioko iturrien arabera, erregeak erantzun zien Espainiako eta edozein estatutako legeek ez dutela onartzen euren estatuburuen eta errege-erreginen “memoria iraintzerik”.
Lapurtuta ere, ez dute epaituko
Juan Carlos I.aren aberastasunaren gaineko hiru ikerketa zabalik daude gaur egun, baina ez luzarorako. Izan ere, Espainiako Auzitegi Gorena hiru kasuak ixteko dekretua prestatzen ari da, errege emerituaren “bortxaezintasuna” argudiatuta. Zerga-iruzurrak eta ustelkeria delituak aztertzen aritu dira, baita nazioarteko zenbait komisio jaso izana ere. Esaterako, ikertu dute ea monarkak 60 milioi euro jaso zituen komisio gisa, Saudi Arabiako abiadura handiko trenaren eraikuntza lanetan esku hartzeagatik, adjudikazioak Espainiako enpresei emanez.
Dena dela, hiru ikerketak artxibatzeko asmoa du Fiskaltzak, hainbat arrazoi dela medio: delitu batzuk epez kanpo daudelako, beste batzuk garai hartan erregeak zuen “bortxaezintasunagatik”, eta Ogasunari bost milioi euro ordaindu zizkiolako aurrez ezkutatutako dirua orekatzeko. Beraz, borboi honek ere ez du auzitegira joan beharko.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.
Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]
1971n hainbat euskal abadek Zamorako espetxe hartatik ihes egiteko plana bertan behera geratu zen, poliziek tunela deskubritu ondoren. Nicanor Acosta abade-ohi komunistak Apaiz Kartzela dokumentaleko egileei elkarrizketa batean esan zien Santiago Carrillo izan zela salatzailea:... [+]
Hiru urteko lanaren emaitza jaso du Iruñeko Udalak sinatutako dekretuak. Auzotik sortutako ekimenari esker, zazpi kale eta hiru plaza izendatuko dituzte.
Fuerteventura (Kanariar Uharteak), 1954ko otsailaren 11. Tefiako Nekazaritza Kolonia abian jarri zuten uharteko aireportu abandonatuan, basamortuaren erdian. Nekazaritza kolonia eufemismoaren atzean, praktikan, kontzentrazio eremua izan zen Tefia, nagusiki LGBTI komunitateko... [+]
1936ko Gerra amaitzear zela, Franco diktadoreak Pirinioetan milaka bunker eraikitzea agindu zuen. Mendian horiek ikusten aspaldi ohituak gaude, baina ez genekien defentsarako lerro erraldoi bat osatzen zutela, eta azken urteetan berreskuratzeko ekimenak jarri dira abian. Izan... [+]
Francisco de la Cruz Orellanaren gorpuzkiak identifikatu ditu Gogora Institutuak, eta bere senideen eskuetan utzi ditu.
Olentzero poliziaren jomugan ibili zen 1940ko hamarkadaren bukaeran. Haurren bahiketa eta hilketagatik? Ez! Izan zitekeen, Olentzerok umeak zakuan sartu eta itsasora ematen zituela, edo igitaiarekin etortzen zela umeei lepoa moztera esaten baitzen. Baina, ez, polizia atzetik... [+]
Frankismoa ez zela 1975ean amaitu diktadoreak ohean azken hatsa eman zuenean, hori badakigu. Erregimenaren haziek bizirik iraun zuten poliziaren tortura ziegetan, justizia auzitegien sumarioetan eta militarren zein politikarien deklarazio kolpistetan –Aznarrek azkenaldian... [+]