“Testuinguru politikoa falta zaio”
Donostiako Zinemaldiak ateak ireki dituenean argitaratu du Berria-k Josu Urrutikoetxeari egindako elkarrizketa. Azken asteetan zalaparta handia sortu duen berari buruzko filmaz jardun dute batez ere.
Ziburun (Lapurdi) egin dio elkarrizketa Enekoitz Esnaola kazetariak eta bertan aditzera ematen du ez dela gustura geratu emaitzarekin, filmari testuinguru politikoa falta zaiolako: “Azaltzen dena da zer iritzi dudan gertakizun, ekintza gogor batzuen inguruan. Arriskuak hartu nituen, eta hau ez da nik espero nuen emaitza, baina ez naiz haien lanean sartuko. Uste dutena egin dute haiek; nik beste ikuspegi bat daukat, eta beste ideia bat lan horri buruz, baina errespetu osoz esaten dut hori”.
Dioenez, batez ere azaldu nahi zuen gertatutako guztiak azalpen politikoa duela, eta proiektuan parte hartzea erabaki zuenean, hori azaldu nahi zuela: “Gatazka politikoa izan da, bere ondorio latz, gordin eta bueltaezinezko guztiekin. Hori erakutsi nahi nion Espainiako jendarteari. Ez dezatela pentsa, nolabait, gertakizun horietan inork plazer hartzen zuenik. Ekintza politikoak, helburu politikoak zituztenak ziren. Hori erakutsi nahi nuen. Eta horrelako borroka bortitz eta gogor batean dinamika horretan sartzen garenean, alde batetik eta bestetik, bestearekiko enpatia galtzen da”.
Pelikulan, halaber, aitortu du ETAk 1976an hil zuen Galdakaoko alkate Victor Legorbururen hilketarekin zerikusirik izan zuela, eta ea aitortza horrekin helburu zehatzik ba ote zuen galdetuta, ezetz dio, ordu luzez jardun zutela, eta testuinguru horretan atera zela kontu hori.
Bi auzi Espainian
Urrutikoetxeak bi auzi ditu zabalik Espainiako Estatuan, bata Herriko tabernen auzia-ri lotua, eta bestea, 1987an ETAk Zaragozako Guardia Zibilaren kuartel baten aurka egindako atentatua, non hamaika pertsona hil zituzten. Lehenengoan bi urteko kartzela zigorra eskatzen dio fiskaltzak, eta bigarrenean, ETAko zuzendaritzatik atentatua agindu izana leporatuta, 2.300 urte.
Pariseko auzitegiek onartua dute Urrutikoetxearen Espainiaratzea auzi horietan epai dezaten, baina elkarrizketan hark azaltzen duenez, Espainiako Auzitegi Nazionalak oraingoz ez du finkatu epaiketak egiteko datarik. Urrutikoetxearen esanetan, aldiz, bera ez zen zuzendaritzako kide eta ez zuen zerikusirik izan atentatuan.
Laburrean bada ere, egungo egoera politikoaz ere mintzo da elkarrizketan, eta garai interesgarria dela iritzi dio, “mugikorra ere bai, eta ezker abertzalearen azkartasuna eta aurrerapausoak ikusi dira. Baina horrek ez gaitu itsutu behar. Madrilen berriro gobernu aurrerakoia osatuta ere, egoera ez da erraza izango; beste gobernu mota bat badago, askoz zailagoa izango da”.
Uste du giltzarri dela herritarrei aukera ematea “etxearen oinarriak eraikitzeko; herritarrek prozesu luze honen parte hartzaile sentitu behar dute”.
Euskal Burujabetzaren Barometroaren seigarren neurketa aurkeztu dute asteartean Donostian. Euskal Herriarekiko atxikimendua da nagusi oro har, baina Nafarroan Nafarroarekikoa gailentzen da. Euskara ez dago euskal sentimendua azaltzeko gako nagusien artean, baina gaztelera eta... [+]
2008an Fernando Grande Marlaska epailearen aginduz atxilotu zutenean Ibai Azkonak pairatu zituen torturak aitortu ditu Nafarroako Gobernuak. Euskalerria Irratian, pauso honek suposatzen duena azaldu du Azkonak.
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.
Ostiral honetan betetzen dira 50 urte ETAk, 1974ko irailaren 13an, Madrilgo Rolando Kafetegian bonba bat lehertarazi eta hamahiru pertsona hil zituela. Ofizialki 2018an onartu zuen erakundeak ETAren egiletza, bere burua desagertze bidean jarri zuenean.
Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]
Martxoan aurkeztu zuen Olatz Dañobeitiak azken zortzi urteotan garatu duen lana, Militantzia eta errepresio politikoaren azterketa feminista bat: 90eko Ezker Abertzaleko emakumeen kasua tesia. Horren aitzakian, horretan sakontzeko, bildu gara Lekeition berarekin... [+]
"Jarrera proaktiboagoa" eskatu dio Eusko Jaurlaritzaren Justizia Sail berriari Sarek, abuztuaren 20an egindako prentsaurrekoan. Espetxeetako normalizazioa "oraindik urruti" dagoela salatu dute, ikusita 148 presoetatik "ehun preso baino gehiago" egon... [+]
Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]
Bakio, Laida, Lekeitio, Mutriku, Orio eta Donostian egin dituzte Etxeratek urtero antolatzen dituen hondartzetako mobilizazioak. Aurten Sare Herritarra batu da aldarrikapenera.
Xabier Zabaltza Perez-Nievas historialaria, idazlea eta EHUko irakasleak 'Euskal Herria heterodoxiatik' izeneko liburua plazaratu berri du. Bertan dio Euskal Herria ezinbestean euskara eta euskal kulturaren bidez eraiki behar dela eta horretarako funtsezkoa dela euskara... [+]
Hamahiru urte pasa ditu preso Atristainek, iragan abendutik hirugarren graduan zegoen eta martxoaz geroztik zigorra etxean betetzen ari zen kontrol telematikoarekin.
ETAko presoek espetxetik ateratzen direnean, egindako mina onartzeaz gain, "eragindako kaltea injustua" izan zela aitor dezaten lan egingo du Jaurlaritzak, María Jesús San José sailburu sozialistaren arabera.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
1991n zauritu zuen larri ke pote batekin Espainiako Poliziak Iruñean eta 31 urte ondoren lortu du instituzio publiko baten aitortza biktima gisa. Espainiako Gobernuak ere kalte-ordaina ordaindu behar izan zion, baina ez da kasuagatik poliziarik zigortu.