Joseba Intxausti hil da, historialaria eta euskal kulturaren sustatzailea
Joseba Intxausti Rekondo (Segura, 1936 - Donostia, 2023) hil da, Jakin aldizkariko zuzendari izandakoa eta euskararen historia sozialaren ikertzailea eta euskal kulturaren sustatzailea. Liburu eta artikulu ugari idatzi zituen bere bizitzan eta hainbat elkarteren sorrera bultzatu zuen, tartean UZEI terminologia eta lexikologia zentroarena.
Euskal kulturgintzan ibilbide oparoa egindakoa zen Joseba Intxausti segurarra. Ostiral honetan hil da 87 urte zituela. Fraide frantziskotar izandakoa, Arantzazun eta Erriberrin ibilia eta historia ikasketak Bartzelonan egina, hiztegigintzan eta hizkuntzaren modernizazioan aritu zen buru-belarri bere bizitzaren zati handienean.
Jakin eta Anaitasuna aldizkarien zuzendari izan zen eta aldizkari horien baitan sorturiko mugimenduan aritu zen, Joxe Azurmendi, Joan Mari Torrealdai, Paulo Agirrebaltzategi eta beste batzuekin batera. Arantzazun 1968an euskara batua sortzeko bileretan hartu zuen parte Intxaustik.
Hainbat ekimen eta elkarte bultzatu zituen, tartean UZEI lexikologia eta terminologia zentroaren eta Bidegileak bildumaren sorrera. Gainera, Euskaltzaindiaren Joanes Etxeberri egitasmoan eta Kulturaren Euskal Fundazioan ere aritu zen, azken honetan idazkari nagusi izan zen. Euskararen akademiak euskaltzain urgazle izendatu zuen 1961ean eta ohorezko euskaltzain 2004an.
Intxaustik lan ugari utzi ditu idatzita. Berea da, esaterako, Euskal Aditza (Itxaropena, 1960) liburua, eta Euskal Herria entziklopedia zuzendu eta koordinatzen aritu zen. Jakin-ek bere obra osoa paratu zuen interneten duela urte batzuk.
"Ni euskararen mundutik nator, eta nahiago baduzu, etnografiatik, eta historia luze harrigarri batetik –azaldu zion Miel A. Elustondori, ARGIArekin 2005ean egindako elkarrizketan–. Segur aski ez inorenak baino hobeak, baina neuri suertatu zaizkidanak: gurasoak bezala, senide eta osaba-izebak bezala, lurra bezala, garaia bezalaxe… giza askatasunak dituen muga naturalak. Nik ez dut hori patu gaizto bat bezala bizi nahi: neureak ditut, eta akabo! Eta eroso!".
Elkarrizketa zabal horretan kontatzen ditu Intxaustik bere ideia eta bizitzako pasarte ugari.
Master Amaierako lan sendoa aurkeztu berri du Peio Berterretxek. Urte luzetan antzerkian ikasia eta aritua, plaza antzerkien jatorriaz eta gaur egun dituzten funtzioez aritu gara harekin, Lekorneko Kabalkadan oinarrituta egin duen ikerketaren aitzakian.
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
------------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023
-------------------------------------------------
Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]
Lanartea elkarteak Euskal Artisten Lan eta Bizi Baldintzen I. Inkesta argitaratu berri du. Inkesta bete dutenen %40k du jarduera artistikoa lanbide. Batez beste, hilean, 1.027,5 euro irabazi zituzten 2023an. Inkestatuen %33,8k erantzun du azken urtebetean jarduera uztea pentsatu... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
-------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
TU-K
Non: Ahotsenean (Plateruena, Durango)
Noiz: Abenduaren 8an
-----------------------------------------
Bufandak, aterkiak eta begi-zuloak ditu abenduaren 8ak Durangon. Azokaren azken egunari igande eguerdia eta negu giro sarkorra gehitu zaizkio eta erdi hutsik daude... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Pucciniren Il Trittico
Nork: Nafarroako Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Eszena zuzendaria: Paco Azorín.
Bakarlariak: C. Álvarez, A. Blancas, M. Berti, C. Isotton, K. Mattila, A. Ibarra, S. Esparza eta I. Hotea.
Non: Bilboko Euskalduna... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Anari + Belako
Noiz: abenduaren 5ean.
Non: Iruñeko Zentral aretoan.
-----------------------------------------------
Gogoan dut Erasmuseko lehenengo hilabetean ikusi nituela aurreneko aldiz Belakokoak zuzenean. Ez nintzen haiek ikustera joan, azkenean bertan behera... [+]
2025eko martxoaren 10etik 30era Loraldia Festibalaren 11. edizioa ospatuko du Loraldiak, Trikua esnatu da lemapean. Programazio artistikoak proposamen anitzak eskainiko ditu Bilbon, diziplina ezberdinak uztartuko dira eta 100 sortzailetik gora bilduko ditu. Loraldiak jada... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]