Jone Miren Hernandez: “Beharrezkoa da gazte kulturak eta euskarak bat egitea”
Otsailaren 23an Eusko Legebiltzarreko Gizarte Politika eta Gazteria Batzordearen bileran izan dira Jone Miren Hernandez eta Olatz Altuna, 2020ko irailean aurkeztu zuten Gazteak Euskararen Eszenatokian ikerketaren emaitzak azaltzen. Ikerketa honek hiru erabilera mota bereizten ditu: ideologikoa, kokatua eta bizitua eta Hernandezek zera azpimarratu du: "Oso argi ikusi dugu gazteen euskararen erabileran bi zutabe nagusi daudela: eskola eta familia. Gazteek erabilera bereziki bi esparru hauekin lotzen dute. Baina justu bi esparru hauek dira protagonismo gutxien dutenak gazte garaian".
Ikerketaren egileek Gazteria batzordean azpimarratu zuten ikerketak baliatuak izateko bokazioz sortzen direla eta legebiltzarkideak gonbidatu zituzten emaitzetan ikusitakoa erabakiak hartzerakoan edo politika publikoak diseinatzerakoan kontuan izatera. Soziolinguistika Klusterrak jakitera eman duenez, Jaurlaritzako batzordean parte hartu zuten guztiek aurrerantzean gaian sakontzeko eta harremanean jarraitzeko borondatea berretsi zuten guztiek, "besteak beste, EAEko gazteria lege berriaren sortze prozesuari begira".
Gazteen euskara erabileran zer faktorek dute lotura?
Ikerketa honek aztertu ditu gazteen euskararen erabilerarekin lotura duten faktoreak, ikuspegi kualitatibotik, lau udalerritan: Zumaia, Pasaia, Gernika eta Amorebieta-Etxano. "Zehazki, euskararen erabileraren inguruko diskurtsoa eraikitzeko aukera eman zaie gazteei, mugarik gabe, euren interes eta esperientziatik".
Ikerketak hiru erabilera “mota” bereizi ditu:
- Erabilera ideologikoa: euskara gizartean jartzen duena.
- Erabilera kokatua: espazio jakinetan euskararen erabileraren legitimazioa –edo legitimazio eza– aztertzen duena.
- Erabilera bizitua: erabilera sentitua eta performatua, hau da, hizkuntza eta identitatea lortzen dituena.
Jone Miren Hernandez: "Beharrezkoa da gazte kulturak eta euskarak bat egitea"
"Oso argi ikusi dugu gazteen euskararen erabileran bi zutabe nagusi daudela: eskola eta familia. Gazteek erabilera bereziki bi esparru hauekin lotzen dute. Baina justu bi esparru hauek dira protagonismo gutxien dutenak gazte garaian. Garai horretan protagonismo berezia dute adinkideek eta eremu horretan euskararen presentzia dezente jaisten da. Beraz, ikusi dugu beharrezkoa dela gazte kulturak eta euskarak bat egitea. Hau da, gazteek gazte bezala espresatzeko dauzkaten baliabide eta eremuetan egon beharko luke presente euskarak. Horrek ahalbidetuko luke erabileran eragitea". Hemen Jone Miren Hernandezen testigantza, bideoan:
GUKA Bilboko euskaltzaleen mugimenduak euskararen aldeko ekintza esanguratsua burutu du astearte arratsaldean Deustuko metro geltokian, Bilbon euskaraz bizitzeko oztopoak eta aukerak irudikatzeko.
Ainhoa Lasa Agirre (Lovaina, Flandria, 1976) Emun kooperatibako kidea da. UEUko udako ikastaroetan, hezkuntza soziolinguistikoaz hizketan ezagutu genuen uztailean. Dozena bat urte daramatza DBH4ko gazteen ikasgeletan esku-hartzeak egiten. Egitasmo osoak dira, herriko ikastetxe... [+]
Asteartez Zarautzen hasita, Iñaki Iurrebasoren hitzaldi zikloa antolatu du UEMAk. Euskararen egoera ezagutzeko gako berriak ematen dituelako, arnasguneak eta udalerri euskaldunak sendotzea euskararen biziberritzerako giltzarria zergatik den ere azaltzen duelako... [+]
Espainiatik Donostiako Altza auzora migratutako biztanleek euskararekin izan dituzten bizipenak eta jarrerak aztertu ditu Soziolinguistika Klusterrak. Etorkinok integrazio sozialerako eta laboralerako ez zuten euskararen beharrik izan. Euskal hiztunek, berriz, migrazio-prozesua... [+]
Ricardo Urritzola ikerlariak aurkitu du bertso sorta Nafarroako Errege Artxiboan eta Ekaitz Santaziliak Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakasleek aztertu ditu. Fermin Altxu Beristain maisuari leporatutako salaketa baten harira idatzi ziren.
UEMAk (Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea) berariaz aztertu ditu VII. Inkesta Soziolinguistikoak bere herriekiko eman dituen emaitzak, eta argi-itzalak agerikoak dira berriz ere: herri euskaldunenek euskal hiztunak galdu dituzte.
Hendaian ziren egitekoa 15. edizioa, martxoaren 23an. Egun osoko egitaraua antolatu dute zenbait hitzaldi, mahai-inguru, aurkezpen eta tailerrez osatuta. Ipar Euskal Herrian Frantziako gobernuaren erretreten erreformaren aurka deitutako greba orokorrak ekarri du erabakia.
Errealitatea eraldatzeko, gauzak ahalik eta zehatzen ezagutu behar direla sinetsita dago Iñaki Iurrebaso Biteri (Legazpi, 1967). Soziologoa ikasketaz, ofizio horretan aritu izan da beti, hasi Donostiako Udalean, Aztikerren ondoren, eta bere kabuz gero. Azken zortzi urteak... [+]
Eusko Jaurlaritzak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako VII. Inkesta Soziolinguistikoa aurkeztu du. Duela 30 urte baino 261.000 euskaldun gehiago daude, baina jaitsi egin da euskaraz erdaraz baino errazago egiten dutenen kopurua, %34,6tik %27,4ra. Gazteen artean nabarmen egin du gora... [+]
Euskaltzaleen Topaguneak eta Euskaraldiak sortu dute EITB podkast atariarentzat Zapla! podkast berria. Hizkuntza ohiturak aldatu eta Euskarazko praktika linguistikoak indartzeko tresna da. Belarriprest eta Ahobizi guztientzat lagungarri izan nahi du produktu berriak,... [+]
Zeinu hizkuntzaren interpretearen ezinbesteko laguntzaz egin diogu elkarrizketa Aitor Bedialauneta Arrateri (Ondarroa, 1991), Euskal Gorrak EAEko gorren elkarteen federazioaren presidenteari. “Interpretearen mendekotasunik dudan? Une honetantxe, biok daukagu”,... [+]
Soziolinguistika Klusterrak asteazkenean argitaratu du 2021eko ikerketaren txostena. Neurtu dute euskararen kaleko erabilera egonkor dagoela, eta azken neurketan bezala zortzitik batek hitz egiten duela (%12,6). Eremu euskaldunenetan jaitsi egin da. Proposatu dute hazkundea... [+]
Kaleko 71.000 elkarrizketa eta 227.900 solaskide behatu dituzte UEMAko herrietan, eta 2017koa baino ikerketa are sendoagoa burutu dute. Erabilera orokorra ez da ia aldatu: bostetik hiru aritzen dira euskaraz. Adina eta generoaren arabera badira desberdintasun batzuk.