Jon Irazabal Agirre hil da, 30 urtez Durangoko Azokaren zuzendaria izandakoa
63 urteko iurretarra Gerediaga Elkarteko kudeatzailea izan zen 1982tik 2018ra. “Bere kezkei eta borrokari esker”, Durangaldeko historia ikertu eta zabaltzeko “erreferentzia nagusietako bat” izan dela nabarmendu dute elkartetik.
Ostegunean, abuztuaren 22an, Jon Irazabal Agirre zendu da Galdakao-Usansolo ospitalean. Eskualdearen historiari buruz lan ugari egindakoa, Durangoko Azokaren zuzendaria izan zen 30 urtez, eta Gerediaga Elkarteko kudeatzailea 1982tik 2018ra. 17 urte zituenetik aipaturiko elkartearen kide izan zen, eta bertatik adierazi dute “Durangaldeko historia ikertu eta zabaltzeko erreferentzia nagusietako bat" izan dela Irazabal. Astola ikerketa eta historia aldizkaria sortu zuen Irazabalek, eta artikulu asko idatzi zituen bertan.
Nahiz eta historia ikasketak ez zituen egin, “bere kezkei eta borrokari esker” Durangaldeko eskualdeak bere historiari buruz jakiteko ekarpen handia egin duela adierazi du Gerediaga Elkarteak: “Gaztetatik erakutsi du bere inguruko jatorria, historia eta bizitza ezagutzeko grina (Durangoko Merindadea, berak 'Durangerria' deitzen zuen lurraldea)”. Ikerketa-ildo askotan lan egin duela adierazi dute, nagusiki 1937ko Durangoko Bonbardaketan. Liburu bat idatzi zuen gai horri buruz: Durango 1937 martxoak 31, bonbardaketa.
1936ko gerran gertatutakoa azaleratzeko lan egin du, baita Durangoko Merindadearen jatorria zabaltzeko, eskualdeko historian garrantzitsuak izan diren pertsonei izena jartzeko, eta galdutako ohitura asko berreskuratzeko, Gerediaga Elkarteak jaso duenez. 1936ko gerraz gain, euskal folklorean ere lan egin du: “Urte askotan Durangaldeko Ezpatadantzarien Eguna antolatu eta sustatu zuen. Dantzari-Dantza eta Gorularien-Dantzak ezagutarazteko ere lan handia egin zuen”. Hori dela eta, besteak beste Bizkaiko Dantzarien Biltzarrak 2019an Dantza Tradizionalaren Esker Onak saria eman zion, eta 2015eko Durangaldeko Ezpatadantzarien Egunean omenaldia egin zioten.
Durangoko Azokaz hizketan
Iurretarrak ARGIArekin izandako elkarrizketetan Durangoko Azokak duen garrantzia azpimarratu zuen, nola euskaldunentzat Durango “egun batzuetarako lurraren zilborra” bihurtzen den eta “utzi ezinezko zita bihurtu” den.
Kritikoa ere izan da Irazabal. Berrian emandako elkarrizketa batean herri mailako ikerketa ez dela “nahikoa” bultzatzen adierazi zuen, eta nabarmendu zuen zaletasuna duten pertsonen lanak plazaratzeko garrantzia, “jendeak jakiteko gogoa” duela argudiatuz. Irazabalek ARGIAn adierazi zuen nola Durangoko Azoka euskarazkoa izan zen 1986tik 1988ra arteko udaberrietan, eta nola “bakarrik geratu” ziren, herrian ez zela “landare hura loratu".
Mila lan egitetik bizi dira, sarri, marrazkilari eta ilustratzaileak. Ezaguna da sektorearen aspektu hori. Prekarietatea deitu ahal zaiona nagusiki; ikusezina izatea ere bai. Paula Estévez (Donostia, 1984), esaterako, ARGIAn ikusi izan dugu azken bost urteotan, sarri... [+]
Milaka eta milaka euskaltzale eta euskal kulturaren zale elkartu dira Durangon asteburu luzean, ondo asko egonkortua den urteroko hitzorduan. Sartzeko itxaronaldiak, ordubeterainokoak, euripean... Kultur-gosez egon da jendea. Eta asebeteko ziren, halaxe sumatu baita postuen... [+]
Salto batez jaiki da ohetik, pelikula txutxi-flower batean balego bezalaxe. Gelatik irten, sukaldera joan, amari muxu potolo bat eman eta dutxan sartu da, Deus ex machina kantua hartuta soinu-banda modura. Aurora borealak entzuten ditu letran, baina, egiazki, letraren fabulari... [+]
Oraindik ere ondo gogoan du amak nola esan zion atzo: “Iraitz, segiozu ohera, badela garaia. Eta utzi mugikorra, itsutu egingo zara-eta!”.
Nola ez, amak arrazoi. Gaurko betzuloek ez dute barkatzen. Ez du begirik bildu gauean. Ohean buelta eta buelta, maiz... [+]
Abenduaren 5ean ikasleei eta irakasleei zuzendutako tailer, hitzaldi eta ikuskizunak izango dira azokan. Dinamiken bidez sortzaileak ezagutu eta eurekin harremanetan jartzeko moduko aukera ere izango da. Edukiera guztia bete da jada ikasle goizerako. ARGIAk eskaintza zabala... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]
Jakoba Errekondo eta Garbiñe Larrea han izango dira, baita Haziak liburuko egileak ere. Superbotereak hezkuntza liburua, Abentura erraldoia komikia... eta, jakina, Inor ez da ilegala-ren postutxoa ere ipiniko du ARGIAk. Aurtengo beste nobedadea: denda fisikoa Andra Mari... [+]
Azken 15 urteetan dugun Internetak hartu duen bilakaera ikusita, duen eredu teknologiko eta negozio ereduari lotuta, gizatasunaren alde txarrenak areagotzeko tresna dela pentsatu dezakegu. Ideia horrekin konforme ez dauden eragileak sortu dira mundu osoan zehar. Honako... [+]
Durangoko Azokaren alor digitala da Kabi@ espazioa eta egitaraua. Aurtengo edizioan, abenduaren 5ean eta 6an izango dira Kabi@ko ekitaldiak, Azokaren lehen bi egunetan (gero 8ra bitartean iraungo du). Ekitaldiak banatuko dira Durangoko Bizenta Migel Liburutegiaren eta Landako... [+]