Jon Azpillaga hil da, zentsuraren urteetako bertsolari ikurra
Frankismo garaian ezagun egin zen, Jon Lopategirekin batera Euskal Herri osoan plazaz plaza ibilita. Bizkaiko Bertsolari Txapeldun izan zen 1961ean eta Euskal Herriko finalera lautan iritsi zen.
Bertsoa.eus-ek eman du Jon Azpillaga (Pasaia, 1935. Mutriku, 2017) bertsolariaren heriotzaren berri. Pasaian jaioa, gerra urteetan Berriatuara aldatu zen bizitzera familiarekin, urte eta erdi baino ez zuela. 1960tik aurrera Mutrikun bizi izan zen.
Gazterik hasi zen koplatan santa eskean, lehen aldiz bertsotan Amoroton egin zuen ordea, hamalau urte baino ez zituela. Jon Lopategi bertsolariarekin batera aritu zen gero, Frankismo garai beltzean, plazarik plaza. Bertsoa.eus-ek azaldu duen moduan, politikaz jardutea ere tokatu zitzaion askotan eta debekua, zentsura eta "kuarteleko egonaldi batzuk" ezagutu zituen ondorioz. Errepresioari izkin egiten jakin zuen ordea bikoteak, askotan ezizenak erabiliz.
Azpillaga bertsolari txapelketetan ere buru-belarri aritu izan zen, 1961eko Bizkaiko Bertsolari Txapeldun izan zen eta Euskal Herriko finalera iritsi zen 1960, 1962, 1980 eta 1982an.
ARGIA bertso sorta sentikor bat utzi zuen iaz, zendu berri zen Roman Okelarri dedikatua: Okelarri agurra
Monzon-Ganuza Euskal Utopikoei Saria jaso zuen martxoan Xabier Amurizak Olaso Dorrea Fundazioaren eskutik, lau urtean eman dioten hirugarrena –Eusko Ikaskuntzaren Manuel Lekuona eta Bizkaiko Foru Aldundiaren Lauaxeta Saria dira besteak–. Horren aitzakian bildu, eta... [+]
Bertsozale Elkarteak bertso plazen eta saioen inguruan txostena argitaratu du. Bertsolari emakume eta gizonen arteko desoreka eta belaunaldiartekotasuna aztertu ditu, besteak beste.
42 bertsolari hauek hartuko dute parte hastear den Txapelketa Nagusian. Denak ezagutzen al dituzu? Bakoitzaren ibilbideko datu esanguratsuenak ekarri ditugu infografia honetara.
1935eko San Sebastian egunez jokatu zen Lehen Bertso Gudua, egungo Bertsolari Txapelketen aurrekari nagusia. Puntako hogei bertsolari lehiatu ziren, Donostiako Kursaal Zaharreko Poxpolin aretoa leporaino beteta zegoela. Baina lehia hutsetik harago, egun hura historiara igaro da... [+]
Azaroaren 29an aurkeztu zuten Zizurkilen Gu ta gutarrak ipuina, Euskaraldiaren barruan. Argentinako zientzialari handienetako bat zen Magdalena Moujan Otañok 1965 aldera idatzi zuen eta Xalbador Garmendiak itzuli. Aukera baliatu dugu Joxin Azkue eta Julian Arrastoarekin... [+]
Azaroaren 14 gauean eman du azken hatsa, gaixotasun luze baten ondorioz. Agurra larunbatean egingo zaio, 11:00etan, Itsasuko elizan.
Legasako alkate ohiari buruz 1913an enkarguz jarritako bertsoengatik kondenatu zuten bertsolaria 1916an Iruñeko auzitegian. Mikel Taberna idazleak Bertsolari aldizkariaren 110. zenbakian argitaratu duen ikerketa lanean kontatu du guztia xeheki, eta penaz adierazi du... [+]
Mikel Taberna idazleak eta Beñat Hach Embarek Bertsolari aldizkariko zuzendariak abuztuaren 20an aurkeztu zuten berria: Txirrita Iruñeko auzitegiak kondenatu zuela bertsoz Legasako alkate ohi Eusebio Babaze “iraintzea” egotzita. Iruñeko Lurralde... [+]
ARGIAko argazki artxiboan gorderik zeuden hainbat irudiren hautaketa duzu honakoa, Jon Azpillagak hamarkadatan egindako plaza eta parte harturiko txapelketen isla.
1936an hil ziren Hego Euskal Herriko idazleen obra guztiak jabetza publikora pasa dira urtea aldatzearekin batera, Espainiako Estatuko jabetza intelektualaren legeak egilea hil eta 80 urteko epea ezartzen baitu eduki horiek edonork nahieran erabili ahal izateko.
“Nere aipamenak izango dira
beste 80 urtian”.
Artistaren kontzientziaz jarri zuen bertso sorta ezaguna Txirritak: bere lehen plaza eta orduko kantu-lagunak historiara pasa zitezen. Azken puntu horrek ere egin du bere lana, hil zela 80 urte bete diren honetan berari... [+]