Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
1945eko urtarrilaren 16an goizeko ordu txikietan Alcala de Henareseko kartzelatik atera eta bertako hilerri kanpoan erail zutela gogoratu dute aurrenik Hondarribiko Udala osatzen duten alderdi politiko guztiek sinatutako adierazpen instituzionalean.
Ondoren, Carreraren bizitza nolakoa izan zen laburbildu, eta azkenik, Carrera Olaskoaga “diktadurak sortutako egoera bidegabeen biktimatzat” aitortu dute, haren senideei elkartasuna adieraziz.
“1911ko abuztuaren 17an jaio zen, Ipar kalean. Gaztetatik kultura eta politikagintza uztartu zituen. Kerizpe elkarteko eta UGT eta Irungo Gazte Komunisten kide baitzen.
Bigarren errepublikaren eztanda geroztik, bere ibilbide politikoa emankorra izan zen, UGTko Idazkari Sindikal izatetik Euzko Gudarosteko Gernikako Arbola erreserbako batailoi komunistako komandante izendatzeraino. Frankoren garaipena gertu zegoelarik erbesteratu eta 1939 eta 1940 urteetan zehar Argeles, Saint Cyprien, Gurs eta Rivesaltesgo Kontzentrazio zelaietan egon zen. Alderdi Komunistak azken kontzentrazio zelai hartatik erreskatatu zuen Alderdi Komunistaren berrantolaketa bere gidaritzapean utziz. 1942an, Espainiako Alderdiko Komunistako idazkari nagusi izendatu zuten.
1943ko martxoan Madrilen atxilotu zuten eta 1944ean ospatu zen 121.548 prozesu sumarisimoan, heriotza zigorra ezarri zioten, espioitza eta komunismo delituak egotzita. 1945eko urtarrilaren 16ean bete zuten erabakia eta Jesus Carrera Alcala de Henaresen fusilatu zuten, bere gorpua 78 urtez hobi komun batean ahanzturan geratuz”.
Herriko hainbat historialarik egindako lanari esker, Kandido Sasrtaren gorpuzkiak aurrenik (2008an) eta Jesus Carrerarenak ondoren (2018an) Hondarribira itzultzea lortu zutela gaineratu dute udalbatzako kideek. Baina herrikide horiez gain, gogoratu dute hondarribiar asko izan zirela 1936tik 1975era bitartean bonbardaketak, fusilamenduak, espetxeratzeak, deportazioak, erbesteratzeak, lan garbiketak, zigor ekonomikoak, salbuespenezko auzitegiek eragindako prozesuak eta kondenak, baita giza eskubideen beste urraketa mota batzuk ere jasan zituztenak.
Eraispenaren aldeko elkarteek manifestazioa antolatu dute larunbatean Iruñean. Irrintzi Plazan manifestazioaren deitzailea den Koldo Amatriarekin hitz egin dugu.
Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.