Centrale Laitiere du Pays Basque (CLPB) kooperatibako esnetegi berria eraikia da Alduden, Belaunen parean. Urte hastapeneko, tresneria prest izanen da lehen entseguen egiten hasteko. Obrak denbora gutiz eraman dira, koperatifaren egoerak proietuaren gauzatzea behartzen baitzuen. Orroit gira, ardi esne sailan, azken urte hautean izan kalapitak, gasnategi gehienek errefusatzen zutela tokiko esne hunen erostea, ainitzek kanpoko esneari lekua uzten ziotelarik aldiz.
Ardi esne eta behi esne transformazioa du xede CLPBk Alduden. Donibane Garazin duen gazitegi eta saltegia atxikiko ditu bestalde. Aldudeko gasnategiak 500 eta 600 T artean gasna ekoizteko gaitasuna du. Beste produkto zonbaiten sortzeko helburua du ere.
Hala nola gasna mota freskoak eta gurina edo burra. Aldudeko baleako dinamika lagun, CLPBren ondoan instalatuko da Thierry Bamas, izozki eta bixkotx egile famatuaren tailerra. Bi enpresek elgarrekin lan eginen dute, CLPBko esne eta gurina aintzinean ezarri nahi baititu patizierrak bere ekoizpenetan.
Gaurregun 70 bat ardi esne ekoizle eta 36 behi esne ekoizle ditu koperatifak. Aldudeko balean ez du kiderik bainan enpresa untsa abiatu ondoan, mendiko hiru herrietako laborarieri ateak idekiko dizkiela segurtatua du CLPBk. Jean-Marie Ozafrain Bankako baserritar eta Belauneko presidenteak erantzun ditu LABORARIren galderak.
Zergatik lan hortan hasi zirezte?
Lehenik merkatua baginuelakotz eta koperatibako kideen bildotsak ez ginituelakotz aski merkatu horren asetzeko. Bigarren arrazoina da Belaun sortzean berean, helburu bezala hartu dugula baleako laborarien laguntzeko tresna izaitea gure koperatifa. Jaz 1.300 bat bildots erosi ditu Belaunek, kideenak eta baleako 30 bat etxaldeetakoak. Urte pixka bat berezia izan da helgoalderat buruz bildotsak bizirik igortzeko komanda bat ukan baitugu. Bestela, bildotsak osorik karkasan edo guhaurek mozturik igortzen ditugu Parise eta Frantziako kliente batzuri, ostatugintzan eta harakintegietan gehien bat.
Laborariendako interesanta da?
Laborarieri prezio berdina proposatzen diegu urte guzian. Karkasan pagatzen dugu bildotsa, erran nahi baitu bildotsa hobea eta laborariak prezio goragoa duela. %56tik gora balin bada errendamendua, 6,54 euro/kg pagatzen dugu bildots buru beltzendako (bizirik balitz, 3,60-3,70 euro/kg inguru laike), doi bat apalago buru gorriendako. Merkatua gu baino biziki gorago delarik, jazko Eguberriz bezala, indar bat egiten dugu. Kalitate oneko bildotsak nahi ditugu, “cahier des charges” edo araudiak finkatuak ditugu hortarako.
Laborariak koperatibarat hurbildu nahi dituzue...
Urtarriletik goiti aiseago atxemaiten ditugu bildotsak, merkatua apalago baita. Laborarieri segurtamenaren emaiteko eta gure merkatuen segurtatzeko, gogoetan ari gira laborariak nola bildu koperatifa barnean. Heiek lehentasuna eman dezaten koperatifari eta gu segurrak izan gaiten heiendako. Helburua dugu Belaun biziaraztea eta laborariek merkatuan baino gehixago ukaitea. Berriki bildu gira 30 laborariekin eta 23 prest agertu dira Belaunen sartzeko. Balea huntan martxan den tresna batean parte hartu nahi baitute ere. Belaunek lotura soziala sortzen du hemen ibiltzen diren laborarien artean. Baikor da.
Zerri, ahatxe, bildots, baleako harakintegia bilakatzen ahal zintaizkete?
Ez dakit hortarat helduko giren. Izaiten ahal laike. Halare Aldudeko balean, ainitzek kabalak badituzte eta beraz etxeko haragia ere. Bainan egia da lekuko jendea gero ta gehiago heldu zaukula saltegirat, Baigorri aldekoak bainan ere kostaldekoak, hauek gehiago haragi freskoa bilatzen dutela. Centrale Laitiere du Pays Basque (CLPB) koperatifako esnetegi berria eraikia da Alduden, Belaunen parean. Urte hastapeneko, tresneria prest izanen da lehen entseguen egiten hasteko. Obrak denbora gutiz eraman dira, koperatifaren egoerak proietuaren gauzatzea behartzen baitzuen. Orroit gira, ardi esne sailan, azken urte hautean izan kalapitak, gasnategi gehienek errefusatzen zutela tokiko esne hunen erostea, ainitzek kanpoko esneari lekua uzten ziotelarik aldiz. Ardi esne eta behi esne transformazioa du xede CLPBk Alduden. Donibane Garazin duen gazitegi eta saltegia atxikiko ditu bestalde. Aldudeko gasnategiak 500 eta 600 T artean gasna ekoizteko gaitasuna du. Beste produkto zonbaiten sortzeko helburua du ere. Hala nola gasna mota freskoak eta gurina edo burra. Aldudeko baleako dinamika lagun, CLPBren ondoan instalatuko da Thierry Bamas, izozki eta bixkotx egile famatuaren tailerra. Bi enpresek elgarrekin lan eginen dute, CLPBko esne eta gurina aintzinean ezarri nahi baititu patizierrak bere ekoizpenetan. Gaurregun 70 bat ardi esne ekoizle eta 36 behi esne ekoizle ditu koperatifak. Aldudeko balean ez du kiderik bainan enpresa untsa abiatu ondoan, mendiko hiru herrietako laborarieri ateak idekiko dizkiela segurtatua du CLPBk.
18 urterako plan estrategikoa garatzeko Europako diru-laguntzak jaso ditu Euskal Sagardoaren Jatorri Deiturako proiektuak. Iparraldea batu da jada, eta Nafarroa zein Trebiñu sartzeko urratsak ematen hasiak dira.
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]
Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturak erronka ezarria dio bere buruari: Euskal Herri osoko sagar eta sagardogileak biltzea. “Sagardoaren kultura lurralde osoan dago, eta lurralde osoan mantendu dira sagardotarako sagarrak”, esan digu Unai Agirrek, sor-markaren... [+]
“Aterako dut sagar zuku bat?”. Galdera horrekin hasi da Barrundiako Ekonomatoko kide Koldo Lopez Borobia, Susana Lopez de Ullibarri eta Santi Txintxurretarekin izandako elkarrizketa. Sagar zukuaren bueltan eta sagarrondoz inguratutako lorategian elkartu gara. Hau ez... [+]
ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]
Bide honetatik jarraituta, mende amaierarako, 5.000 milioi pertsona baino gehiago biziko dira lur idorretan. Arazo humanitario, ekonomiko eta sozial ugari eragingo lituzke horrek.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]