Jauzien Eguna, Zuberoako jauzi zaharrak eta berriak Altzaiko plazan
Zuberoako hainbat belaunalditako dantzariak bilduko dira jauzien erakustaldia egiteko larunbat honetan, urriak 28, Altzaiko plazan. 120 dantzari, 12 herri, 20 musikari eta kantari, xirulari, ttun ttun eta arrabitari elkartuko dira 15:00etan hasiko den emanaldian.
Honakoak dira ekitaldian parte hartuko duten taldeak: Hebentik elkartea, Altzaiko herria eta altzaiarrak, Aitzindariak elkartea eta Berritza konpainia. Zuberoako jauziak, luzeak eta laburrak, zaharrak eta berriak aurkeztuko dira. Baita, branle-dantza kantatuak ere, horiek ere zaharrak zein berrituak.
Jauziak berpiztu nahian
Zuberoan egun zenbait jauzi dantzatzen dira; aitzina pika, zazpi jauziak edota moneinak ohikoak dira adibidez, baina beste hogeita piko daude eta horiek ez dira inoiz ematen. Batzuk galdu egin dira, baina berriak ere sortu dira. Asmoa da jauzi horiek guztiak plazan erakustea; hala azaldu du Mixel Etxekoparrek Xiberoko Botza irratian. Etxekoparrek, umetatik ikaragarri maite dituen dantza-jauziak sinple bezain konplikatuak direla dio eta dantza sistemaren aberastasuna azpimarratu nahi du. Zenbaitentzat oso ikusgarriak ez izan arren funtsezkoak direla dio, branleen edo soka-dantzen gisan, jauzien erabilera sozial eta politikoa ere aipatu ditu.
Hainbat faktorek ekarri duela jauzien galtzea uste du Etxekoparrek, eta horietako bat da maskaradetan zein pastoraletan dantzatzen diren eta Zuberoan guztiz errotuta dauden dantza eta puntu ikusgarriek itzal egin dietela bertako jauziei. Orduan, Altzaiko erakustaldiarekin bultzada bat eman nahi diete garai bateko jauzi haiek eta azken urteetan sortu dituzten berriak plazaratuta, “zaharrak badira, noizbait berriak izan dira”.
Zuberoako hamabi herritako dantzariak izango dira Altzaiko plazan dantzan. Herri bakoitzak jauzi edo branle pare bat prestatu ditu. Kanaldudek grabatuko ditu dantzak eta gero asmoa da irudi horiek zabaltzea; lekukotasuna izateko eta dantzarientzako ikas tresna gisan erreferentziak eskura izateko.
Dantzaren munduan gabiltzanok askotan errepikatzen dugun ideia da dantza efimeroa dela. Elhuyar hiztegiak espainoleko "efímero"-ren ordaintzat ematen ditu honakoak: efimero, suntsikor, galkor, iragankor, iraungikor, ilaun. Ez dut gogoan nori irakurri nion... [+]
Azken urteetan Lapurdiko kontserbatorioan euskararen eta diziplina tradizionalen presentzia handitu da eta euskal dantzako ibilbideari forma ematen ari dira; irailean hasi da lehen zikloa. “Herri Elkargoa sortu zen Iparraldean eta nahi zuten herri musika eta herri... [+]
Lesakako ezpata-dantzariak San Fermin egunerako ezpata-dantzako entseguetan dabiltza azken hilabetean. Hamabost atera ohi dira dantzara, eta besteak titularren batek hurrengo urteetarako lekua utzi zain daude.
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
Iruñeko alkate Joseba Asironek prentsaurrekoan iragarri duenez, Duguna dantza taldeak jaurtiko du 2024ko Sanferminetako txupinazoa. Duguna izan da Iruñeko herritarren boto gehien jaso duen hautagaitza. Hain zuzen dantza taldearen sorreraren 75. urteurrena ospatzen... [+]
Gerratik ihesi 1937ko ekainean Donibane Garazin Bilbo eta inguruetako 600 haur jaso zituzten. Hiriburuko Ziudadelan Eusko Jaurlaritzaren menpeko eskola kolonia bihurtu zuten, eta bi urtean 8-14 urteko 800 bat haur igaro ziren bertatik. Haurrekin 80 bat heldu ere iritsi ziren:... [+]
Aste hondar honetan euskal dantzen hiriburu bilakatu da Hendaia. Akelarre dantza talde hendaiarraren 50. urtemugaren testuinguruan, Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberoako hamasei dantza talde elkartu ditu bertan Iparraldeko Dantzarien Biltzarrak.
Iazko azaroko Sansaturnino eguneko ospakizunak gibelean utzita, Iruñeko Duguna dantza taldeak 75. urteurreneko ekitaldiekin aitzina eginen du martxo hondar eta apiril hastapenean. Ondorengo lerroetan taldeak berak azaltzen ditu ospakizunok.
Kaskarotak eta maskaradak kasik urtearekin batera hasi dira eta jarraian etorri dira beste zenbait inauteri festa. Goiztiarrenak urtarrilean ari dira ospatzen, baina aurten inauteri gehienak datoz oso goiz. Otsailaren 8an izango da Ostegun gizena eta 13an Inaute asteartea. Hadi!... [+]
Urtarrileko lehen asteburuarekin atera dira kaskarot goiztiarrenak. Beskoitzekoak izan dira lehenak eta otsail hasierara arte larunbatez eta igandez astero ibiliko dira herriko auzoetan etxez etxe dantzan eta festan. Goiztiarrenak eta irteera gehiena egiten dituztenak dira... [+]
Dantzaria, koreografoa, abesbatzako zuzendaria, idazlea… 102 urterekin zendu da Filipe Oihanburu (Argeles-Gazost-Miarritze, 1921-2023) Miarritzeko bere etxean. Hain zuzen Miarritzeko Urrezko Domina jasoa zuen euskal dantzan eta musikan egindako lan guztiagatik. Segundo de... [+]
Baztango herrietako festetan Mutil-dantza parekideak egitea “mugarri garrantzitsu bat gainditzea” dela adierazi du Plazara Dantzara taldeak. Hala ere, azpimarratu du dena ez dagoela “irabazita” eta oraindik “bide luzea” dutela egiteko.
Azaroaren 4ean euskalgintzak deitutako manifestazioa eginen da Bilbon, 17:00etatik aitzina, Oldarraldiaren aurrean, euskararekin bat, euskaraz bat lelopean. Manifestazio jendetsua izatea espero da eta bukaeran, bestelako esku-hartzeekin batera, soka-dantzan aritzera... [+]