Jaurlaritzako Hezkuntza sailburua, emakumeak baztertzen dituen alardearen alde?
Cristina Uriarte Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburua agertzen den irudi bat publikatu zuen uztailaren 22an Hondarribiko alarde baztertzailearen Facebook orriak. Alarde horretako konpainia batean kantinera izango da aurten Uriarteren alaba; sailburua haren ondoan ageri da izendapenaren berri ematen duen argazkian.
Irailaren 8an ospatuko da Hondarribiko jaietako alardea, 1638an herriak jasan zuen setioa gogora ekartzeko desfilea. Duela 25 urte, 1993an, herriko hainbat emakumek adierazi zuten ospakizun horretan desfilatu nahi zutela gizonen baldintza berdinetan –alegia, soldadu gisa; ez ordura arte emakumeei parte hartzeko eskaintzen zitzaien rol bakarrean, kantinera gisa bakarrik alegia–.
Eskari horri urtetan entzungor egin ondoren, 1996an herriko zenbait emakume alardean sartzen saiatu ziren eta geroztik konpondu ez den gatazka sortu da Gipuzkoako kostaldeko herrian: alde batetik, defendatzen dutenak emakumeek soldadu gisa ere desfilatzeko eskubidea dutela; bestetik, emakumeek horretarako eskubiderik ez dutela sinetsita daudenak.
Soldadu gisa desfilatzeko aukera ukatzearekin batera, ordea, alardean emakumeek betetzen zuten papera birdefinitu dute urteotan konpainia baztertzaileek: kantineren funtzioa indartu dute, emakumeak diskriminatzeagatik jasotzen zituzten kritikei iskin egiteko. Funtzio hori beteko du aurten Gora Ama Guadalupekoa konpainian Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuaren alabak, eta Cristina Uriarte harekin batera agertu da kantinera izango dela iragartzen duen argazkian.
Uriarte eta alarde baztertzailea: aspaldiko harremana
Hezkuntza sailburuak lehenago ere parte hartu izan du alarde baztertzaileak iraun zezan sortu zuten Alarde Fundazioaren ekitaldietan. 2014ko abuztuaren 15ean, adibidez, elkarte horrek Hondarribiko Arma Plazan ireki zuen egoitzaren inaugurazioan izan zen, kronikek jaso zutenez.
Sailburuaren presentzia ez zen oharkabean pasa eta EH Bilduk EAEko Legebiltzarrean Uriarteren agerraldia eskatu zuen. Koalizio abertzalearen ustez, sailburuak ekitaldi horretan parte hartuz babesa adierazi zion emakumeak diskriminatzen dituen alardeari. “Lekuz kanpo dago goi-karguek alarde baztertzailea babestea eta haren antolatzaileen ondoan argazkiak ateratzea”, adierazi zuen Lur Etxeberria legebiltzarkideak.
Alarde Fundazioak Uriarteren aurkako “sorgin-ehiza” kritikatu zuen, sailburuak ekitaldian parte hartu zuela ukatu gabe. Bestelakoa izan zen Uriarteren bertsioa: Arma Plazan zegoen margo-erakusketa batera joan zela adierazi zuen, “ekitaldi kultural” batera joan zela alegia, ez Alarde Fundazioaren egoitzaren inauguraziora. Javier Sagarzazu margolariaren pintura erakusketa, ordea, egoitzaren inaugurazioaren parte zen.
Alardean desfilatuta ere honek «herriaren benetazko errealitatea irudikatzen ez zuela» ikusita sortu zen 2019an Guztion Alardea, «herria polarizatua dagoelako, baina ikusten ez den masa gris handia dagoela irudikatu beharra zegoelako». Eneko Gonzalez eta... [+]
Hondarribiko Alardearen harira herrian aurten bizi izan den tentsioa garbi islatu du Igor Enparan alkateak, hondarribiar guztiei bidali dien eskutitzean. "Gezurrez eta gorrotoz betetako kanpaina pairatu dut. Zurrumurruak eta gezurrak zabaldu dira herritar guztion arteko... [+]
Hondarribiko jai egun handian, Alarde tradizionalak eta Jaizkibel konpainia parekideak bat egin behar zuten lehen aldiz abiapuntuan, baina argazki hori saihesteko, tradizionaleko konpainia guztiak berandu joan dira hasiera puntura. Plantoak planto, ordea, lehen aldi ugari bizi... [+]
Hondarribiko Alarde tradizionala eta Jaizkibel konpainia desfilatzen aterako dira, urtero bezala, irailaren 8an. Baina orain arte EAJk gobernaturiko udala Abotsanitzek eskuratu du eta egin dituen aldaketek hautsak harrotu dituzte Alarde tradizionalean. “Konpainia guztiak... [+]
«Gatazkaren konponbidean baliagarria izango delakoan» EH Bilduko Lantalde Feministak egindako hausnarketa plazaratu du Arma Plazan. Igor Enparan alkateari «Jaizkibel konpainiak bakarrik betetzen duen legea betearazten hasteko, eta Alarde bakarra, guztiona eta... [+]
Konpainia parekideak 2023ko jaien eta irailaren 8ko alardearen balorazioa egin du, eta aurtengoa "urte pozgarria" izan dela azpimarratu. Nabarmendu du udalak egindako keinuek lagundu dutela elkarbizitza espazioak sortzen, baina alarde baztertzaileari ere harrera egitea... [+]
Arartekoak ostiralean jakinarazi du azkenean ez duela alarde baztertzailea agurtuko. Halere, Hondarribiko alkateak, Gipuzkoako ahaldun nagusiak eta Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen sailburuordeak emakumeak baztertzen dituen alardeari harrera egin diote.
Hondarribiko alardearen bezperetan, alarde tradizionalaren baitatik sortutako proposamenez, udal aldaketak zabaldu ditzakeen ateez eta Gipuzkoako ahaldun nagusiak iragarritakoaz (alarde tradizionalari eta Jaizkibel konpainia parekideari egingo diela harrera) hitz egin dugu... [+]
Hauteskundeen ondoren zabalduko den aro berri honetako alkatea "konponbidearen alkate bilakatzea" espero du Guztion Alardeak.
Bilera izan berri dute bi aldeek. Guztion Alardeak bere diagnostikoa eta zenbait gogoeta plazaratu zituen bilera horretan, eta fundazioak hauekiko desadostasuna agertu zuela esan dute.
Hondarribiko alardean konpainia parekide bakarrak egindako desfilea oso jendetsua izan da eta txalo artean hartu dute ibilbidean zehar.
Alarde fundazioari eta Hondarribiko Udalari bideratu diete alardean parte hartzeko eskakizuna, kantinera bezala ez ezik, soldadu gisa ere bai. Guztion Alardea elkarteak eman du urratsaren berri. Alarde baztertzailearen bueltako gazteek sortu zuten elkartea, defendatzen baitute... [+]
Koronabirusagatik desfilerik gauzatu ez den arren, Jaizkibel Konpainiak kaleak hartu ditu. Elkarretaratzea egin dute alarde parekidea aldarrikatzeko, eta uztailean egindako proposamena berriz plazaratu dute: datorren urtean alardeko konpainia bat gehiago izatea.
Emakumeek ere alardean desfilatu ahal izatea helburu, duela 25 urte atera zen lehen aldiz Jaizkibel konpainia Hondarribian. Aurtengo irailaren 8an ez da alarderik izango, baina elkarretaratzea egingo dute, “1996 urrun hartan, alarde parekidearen aldeko aldarria kaleratu... [+]