Jaurlaritzak ez zuen Zubietatik Artaxoara eramandako hondakinen karakterizazioaren berri
Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailak ez zuen Artaxoara eramandako hondakinen karakterizazioari buruzko informaziorik; hala dio Eusko Legebiltzarrera igorritako dokumentazioan. Gipuzkoako erraustegia kudeatzen duen Ekondakinek lixibiatuak bidaltzen jarraitu zuen, Ecofert enpresak telefonoz gelditzeko eskatu zion arte.
Zubietako erraustegitik Artaxoara modu ilegalean eramandako hondakinek zeresana ematen jarraitzen dute. EH Bilduko Mikel Otero legebiltzarkideak egindako galdera batzuei erantzun die Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburu Arantxa Tapiak, eta bertan onartu du bere sailak ez zuela hondakinen karakterizazioari buruzko informaziorik, “bi erakunde pribaturen arteko harremana” zelako. Hau da, ez zekiela hondakin horiek arriskutsuak ziren ala ez.
EH Bilduren ustez, horrek erakusten du Jaurlaritzak ez zuela “kontrolatu ze nolako hondakinak ziren” eta ez zuela “inolako neurririk hartu horiek Nafarroara bidaltzea galarazteko”.
Oterori bidalitako dokumentazioan, Ingurumen sailak urtarrilaren 25ean Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoari (GHK) bidalitako txostena dago, eta bertan garbi esaten da Artaxoako Ecofert Sansoain SL enpresara bidalitako hondakinak “lixibiatuak” zirela, baina LER 190812 kodea jarri zitzaiela, hau da, “lohiak” balira bezala.
Ecoferten instalazioek ez zuten baimenik kode hori kudeatzeko, ezta edozein kasutan lixibiatuak tratatzeko ere. Hala ere, 5.000 tona hondakin eraman ziren Gipuzkoatik kamioi zisternatan 2022 eta 2023 artean.
2023ko urriaren 16an publiko egin zen Donostiako epaitegi bat Jose Ignacio Asensio Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasuneko diputatua eta GHK Gipuzkoako Hondakinen Kontsortzioko presidentea ikertzen ari zela, besteak beste “ingurumenaren aurkako delitua” eta “dokumentuak faltsutzea” egotzita.
Baina Eusko Legebiltzarrean jasotako dokumentazioan txertaturik dauden emailetan ikusten denez, Gipuzkoako erraustegia kudeatzen duen Ekondakin sozietateak ez zituen bidalketak eten, Artaxoako enpresak 2023ko abenduaren 20an telefono bidez hala eskatu zion arte.
Nafarroako Gobernuak urtarrilaren 24an jakinarazi zuen Artaxoako instalazioa ixteko agindu zuela eta 40.000 eta 110.000 euroko isunak jarri dizkiola enpresari.
Zubietako lixibiatuak: bi urtez luzatu den “gorabehera”
Zubietako erraustegiak ez du lixibiatuak ekoizteko baimenik, baldin eta ez badira “gorabehera” batek sortutakoak. Zehazki, dokumentazioan ageri da 2022ko uztailean auzotar batek Zubietako erraustegi azpitik pasatzen den Arkaitzerrekako kolore marraoixkagatik kexa jarri zuela, eta horren ostean GHK-k SADER enpresarekin tratamendu-kontratua sinatu zuela.
Hortik gutxira hasi zen enpresa gertakari horrek sorturiko "ezohiko" hondakinak erretiratzen. Hala, Tapiak erantzunean ziurtatu du hondakinak “gorabehera baten ondorio” direla, baina kamioi zisternak gutxienez 2023 amaiera arte ibili dira joan etorrian.
Zentzu horretan, EH Bilduko Oterok nabarmendu du “Zubietan lixibiatuak ekoitzi direla azken bi urteoetan. Beste modu batean esanda, erraustegiaren funtzionamendua ezohikoa, irregularra, izan dela dakigu, bai eta denbora luze horretan ez duela arazoa konpondu ere”.
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Europa mailako Critical Raw Materials Act edo Lehengai Kritikoei buruzko Legea indarrean sartu berri da. Klima larrialdiaren testuinguruan energia berriztagarriak garatzeko, mineralen eta metalen horniketa "seguru eta iraunkorra" bermatzera datorren legea izan... [+]
A69 autobidearen aurkako mugimenduaren topagune eta borroka gune izan da Okzitaniako Tolosa eta Castres hirien arteko lurraldea ekainaren 7tik 9ra. Dozenaka kolektiboren deiari erantzunez, 6.000 lagun batu dira bertan eta Frantziako Estatuko Barne ministro Gérard... [+]
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Baso naturaletan estratu eta funtzio ezberdinak betetzen dituzten espezieak aurkitzen ditugu. Batzuek gaina hartuko dute, eta mende ugari bertan igaroko dituzte. Beste batzuek lehen urratsak emango dituzte, baso-kideengatik sakrifikatuko dira eta beraien gorpu ustelak sistemari... [+]
Gaztea denean ez du zalantzarako tarte askorik uzten. Suge gorbatadunak badu ezaugarri bat gainontzekoetatik bereizten duena: gorbata. Gorbata, edo batzuek deitzen dioten moduan, lepokoa. Izan ere, kolore arre edo ilun, berdexka edo urdina izan badaiteke ere gorputza, buruaren... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Artaxoako Ecofert enpresara baimendu gabeko hondakinak eramateagatik, Zubietako Ekondakin enpresari zigor-espedientea abian jartzeko eskatu dio Nafarroako Gobernuak Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari. Jose Maria Aierdi Nafarroako Ingurumen kontseilariak jakinarazi duenez,... [+]
Iñaki Mezquita Aranburu (Alegia, Gipuzkoa, 1959) Aranzadi Zientzia Elkarteko kidea da, odonatuzalea eta argazkilari naturalista. Iberiar Penintsulan bizi diren 84 burruntzi eta sorgin-orratzen izenak jaso ditu euskaraz. Zerrenda ofizial egiteko azken urratsaren zain daude... [+]
Maiatzean Elena Quispe Tincuta (El Alto, La Paz, Bolivia, 1998) eta Cecilia Llusco Alaña (El Alto, La Paz, Bolivia, 1985) txolita eskalatzaileak Hego Euskal Herriko hiriburuetan izan ziren Cholitas dokumentala aurkezten Alboan, Entreculturas eta Oxfam GKEen ekimenez... [+]
Porlanezko patio txikiegiak batetik, errepidez eta autoz jositako eskola-inguruak bestetik, Bilbon ikastetxe askok jasaten duen panorama salatu eta esku hartzeko eskatuz udalera jo du hiriko guraso elkarte andanak, indarrak batuta: “Gurasoak jo eta su ari gara eskoletan... [+]
