Jatetxeetako hondakin organikoei bigarren bizitza emateko lanean
Ziburun eta Donibane Lohitzunen dago Collecte et Compost, Pierre Koch eta Matthieu Hasléren proiektua. Izenak adierazten duen bezalaxe, hondakin organikoak bildu eta horiekin konposta egiten dute bi lapurtarrek. Bi hirietako jatetxe eta enpresetatik bizikletaz pasatzen dira hondakinak jasotzera, eta horretarako egokitutako gunean konposta egiten dute. Haien lan egiteko moduaz eta sortu duten sareaz gehiago jakin nahi izan dugu. Koch-ek erantzun ditu gure galderak.
Noiz sortu zenuten Collecte et Compost, eta nondik sortu zen ideia?
2020ko urrian sortu genuen elkartea Matthieuk eta biok, eta bost hilabete geroago jarri genuen martxan proiektua, 2021eko martxoan. Ekonomia zirkularrari lotutako tokiko jarduera bat bilatzen genuen, karbono isuri gutxikoa. Frantziako hiri batzuetan –Nantesen, Valencen, Parisen eta Lionen, esaterako– martxan zeuden ordurako antzeko proiektuak, eta horietan inspiratu ginen, baina proiektua Donibane Lohitzuneren eta Zibururen neurrira egokitu genuen.
Zeintzuk dira zuen oinarriak eta funtzionamendua?
Materia organikoa lurrera itzultzea, lurrak ematen diguna berari bueltatzea da gure filosofiaren oinarria, hondakin organikoak lurrarentzako baliabide oso aberatsa baitira. Bizikleta elektriko bati lotutako erremolkea darabilgu establezimenduetako hondakinak jasotzeko: 150kg jaso ditzakegu txanda bakoitzean. Momentu honetan, 19 establezimendurekin ari gara lanean eta bi tona hondakin inguru ari gara jasotzen hilero. Establezimenduetarako bisita bakoitzean, bio-hondakinen kantitatea pisatu, kargatu, eta hirigunetik bost kilometrora daukagun lur eremura eramaten dugu, bertan konpostatze prozesua egiteko.
Eta nola da konpostatze prozesu hori?
Donibaneko udalarekin eta golf zelaiarekin partekatzen dugu 500 metro koadroko lursaila, eta establezimenduetako bio-hondakinak golfeko zuhaitzen mantentze-lanetako egur birrinduarekin nahasten ditugu, konpost pila handiak eginez. Bederatzi hilabete behar dira konpost heldua lortzeko. Lehen fasean, tenperaturak 70º-tara iristen dira bakterio eta onddoen lanari esker, eta bio-hondakinak izan ditzakeen pestizida eta germenak ezabatzen ditu. Horregatik, gero zakuetan saltzen dugun konposta nekazaritza biologikoan ere erabil daiteke.
Antzeko proiektu gehiago ere badira martxan Ipar Euskal Herrian, ezta? Harremanik baduzue haiekin?
Bai, badira hainbat proiektu, eta denen artean kolektibo bat sortu berri dugu: Collectif Biodéchets Pays-Basque. Elkarlana indartzea eta gure lurraldean bio-hondakinen kudeaketa hobea lortzea dira taldearen helburuak.
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]