Jaso burua, baita ukabila ere
Oso ona iruditzen zait Soraluzeko “Jaso burua” ekimena, ezinbesteko kontzientziazioa bultzatzen baitu. Lehen Hezkuntzako umeen gurasoontzako hitzaldian izan nintzen joan den astean. Seme nagusia LHn zegoela, pantailen (eta pantailen edukien) erabileraren inguruko kritika gutxi entzuten zen; are gehiago, kezkarik izan ala ez, pandemiaren koiunturan, gailu elektronikoen erabilpena orokortu egin zen erabat, eta pantaila bitartez ez bazen, lagunartea ezin izango genukeen zaindu.
Bidelagun elkarteko ordezkariak emandako hitzaldia, bikaina, eta zorionez, ziur egon gaitezke gaiaren inguruko ekimena hasi besterik ez dela egin. Kapitalismoaren kritikak ere bere tokia zuen hitzaldian, bideo-jolasen garatzaileen irizpideak azaltzen zirenean, jolasak garatzeko orduan jarraitzen dituztenak: ahalik eta engantxanteen izatea da irizpide bakarra, jolasaren salmenta eta horrek dakartzan irabaziak baitira ekoiztetxeko ugazaben ardura, eta horretara heltzeko ez dute eskrupulorik, haurren kalterako.
Google, Amazon, Meta, Microsoft eta Apple enpresen zerbitzuak bikainak dira, bikainak lirateke, jabetza publikoan izanez gero. Herrialde guztietako erabiltzaileak, elkar zaitezte
Hari horretatik gehiago tiratzeko premia ikusten dut. Izan ere, teknologia enpresa yanki handien esklabotzan bizi gara denok, Varoufakisek cloud capitalism deitzen dion garai honetan (yanisvaroufakis.eu). Ezinezko bihurtu da hiruzpalau enpresa erraldoien jabetza diren hodeietako plataforma komertzialak ez erabiltzea: LHko klaseetan parte hartzeko, erosi nahi duguna topatzeko, bezeroak topatzeko, autoan toki jakin batera heltzeko, gaztetxeko kontzertu batzuetaz jabetzeko, asteburuko kirol ordutegia jakiteko, gustuko irakur eta entzungaiak topatu eta partekatzeko, testu bat itzultzeko, eta abar. Stallmanek dioenez (stallman.org), guk ez dugu plataforma erabiltzen, plataformak erabiltzen gaitu gu. Aberastea helburu bakarra da.
Software librea, plataforma alternatiboak? Badaude, eta behetik-gorako ekimen kolektibisten bitartez esklabotzaren kaiolatik irtetea alternatiba bakarra da, estatuak enpresa horien oligopolioa hausteko deus ez egiten duen honetan. Estatuak horrela egin dezan aldarrikatzen dute batzuek, behinola Rockefellerren monopolioa hautsi zuten moduan. Are ideia hobea iruditzen zait enpresa horiek desjabetzea, hain zuzen ere. Edo deitu erostea. Google, Amazon, Meta, Microsoft eta Apple enpresen zerbitzuak bikainak dira, bikainak lirateke, jabetza publikoan izanez gero. Herrialde guztietako erabiltzaileak, elkar zaitezte.
David Lindemann
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]