“Jakinda mediku euskalduna nahi dugula, lasai asko jartzen digute erdalduna”
Osasunbidean dauden hizkuntza eskubide urraketez mintzatu da Joseba Otano Administrazioan Euskaraz taldeko kidea.
“Osasun etxera deitu duzu, larrialdi bat bada sakatu 1, euskaraz artatzea nahi baduzu sakatu 2 eta gaztelaniaz nahi baduzu sakatu 3 edo itxaron”, dio grabaturiko ahots batek osasun etxera deitzean. 2 zenbakia sakatu arren gehienetan gazteleraz erantzuten du harreran dagoen langileak, eta euskaraz ote dakien galdetzean ezezkoa izaten da erantzuna. “Euskarazko zerbitzurik ez dagoela edo gaizki antolatuta dagoela adierazten du horrek”, azaldu du Joseba Otanok, Administrazioan Euskaraz taldeko kideak.
“Kexa asko daude medikutan euskaraz egiteko aukerarik ez dagoelako; hala ere, Nafarroako Gobernuan Osasunbidea izango da ziurrenik lanpostu elebidun gehien dituen departamentua”, kontatu du. Gehitu du arreta “asko” aldatzen dela Nafarroako eremu batetik bestera: “Eremu euskaldunean daude gehienak, mistoan oso gutxi eta gainerakoan ez dago”.
Euskarazko zerbitzua urria izateak bi ondorio nagusi dituela salatu du: “Gure nortasuna ukatzen da eta leku batzuetan batzuk hobeto moldatzen direnez euskaraz komunikazio arazoak daude”.
Iruñeko Arrotxapea auzoan esaterako, denbora luzez ibili dira mediku euskaldun eske. 2016. urtean itxialdia eta sinadura bilketa egin zuten, eta manifestazio askoren ostean, 2018. urtean mediku euskaldun bat lortu zuten. Arrotxapean bizi da Otano: “Zegoen mediku euskalduna joan zen eta erdalduna jarri zidaten berriz”. Protesta egin, eta beste mediku euskaldun bat jarri diote: “Jakinda mediku euskalduna nahi dugula, lasai asko jartzen dute erdalduna”.
Eremu mistoan “lorpen handia” dela azpimarratu du, “oso zaila” delako euskarazko zerbitzua jasotzea: “Arrotxapean lortu badugu izan da borrokatu genuelako; egunero borrokatu behar da eskubideak lortzeko”.
Osasuna euskalduntze bidean
UEMA udalerri euskaldunen mankomunitateak osasun arreta euskaraz eskatzeko dei egin die herritarrei. Osakidetzak otsailean egindako inkesta baten arabera, erabiltzaileen %77 inguruk adierazi du zein hizkuntzan jaso nahi duen arreta, eta horietatik %19k adierazi du euskaraz artatzea nahi duela.
UEMAko Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako erabiltzaileen %60k adierazi du zerbitzua euskaraz jaso nahi duela. Horrez gain, bost herritarretik batek ez du osasunarekiko hizkuntz hauturik; bereziki horiei egin die dei UEMAK.
Herritarren ahalduntzeaz gain, erakunde publikoen lana nahitaezkoa dela azpimarratu du: “Osasun zerbitzua euskaraz jasotzea herritarren eskubidea da, eta beraz, erakunde publikoen betebeharra”.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]
Antidepresiboen kontsumoa aztertuta, Euskal Autonomia Erkidegoan COVID-19aren pandemiak sintoma depresiboen intzidentzia handitu zuela ondorioztatu du ikerketa batek. Halaber, azterlanak nabarmendu du herritarren osasun mentala arazo fisikoekin batera artatzearen garrantzia, bai... [+]
Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.
EAEn BAMEa (famili medikuen formazioa) lau urtetik hiru urtetara jaistea eskatu du Jaurlaritzak. Osakidetzaren "larritasunaren" erantzukizuna Ministerioari bota dio Jaurlaritzako Osasun sailburu Alberto Martinezek: "Ez digute egiten uzten, eta haiek ez dute ezer... [+]
Sare sozialen kontra hitz egitea ondo dago, beno, nire inguruan ondo ikusia bezala dago sare sozialek dakartzaten kalteez eta txarkeriez aritzea; progre gelditzen da bat horrela jardunda, baina gaur alde hitz egin nahi dut. Ez ni optimista digitala nauzuelako, baizik eta sare... [+]
Berrogei urte dira Euskal Herrian autismoaren inguruko lehen azterketak eta zerbitzuak hasi zirela. Urte hauetan asko aldatu da autismoaz dakiguna. Uste baino heterogeneoagoa da. Uste baino ohikoagoa. Normalagoa.
Itxaron zerrendak gutxitzeko Osasunbideak hartutako estrategiak gaitzetsi ditu Plataformak
Endometriosiaren Nazioarteko Eguna izan zen, martxoak 14a. AINTZANE CUADRA MARIGORTAri (Amurrio, 1995) gaixotasun hori diagnostikatu zioten urtarrilean, lehen sintomak duela lau urte nabaritzen hasi zen arren. Gaitz horri ikusgarritasuna ematearen beharraz mintzatu da.
La bajona kolektibo kide Heiko Elbirak salatu du psikiatriak zisheteroarautik aldentzen diren erotikak kontrolatu nahi dituela.
Barakaldoko ospitaleko larrialdi zerbitzuan sufritzen ari diren "saturazioa larria" dela ohartarazi du sindikatuak. Pazienteak korridoreetan artatu dituztela eta krisia kudeatzeko "behar adina langile" ez dagoela salatu du. Errealitate horren aurrean... [+]
Astelehenean abiatu da sindikatuak deitutako greba eta apirilaren 6 arte luzatuko da. Lan-gainkarga salatu eta baldintzak hobetzeko eskatu dute, baita mediku egoiliarrei karrera profesionala aitortzea ere.
Alberto Martinez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak argi dio: ez ditu mediku euskaldunak aurkitzen, eta euskarazko osasun arreta ezin da bermatu mediku egoiliar (formazioan dauden espezialista) gehienak kanpotarrak direlako. Mediku euskaldunak bilatzea perretxikotan joatea... [+]