Bizitzaren garestitzea ikasturteko dinamika orokortzat hartuta, BATUTA Judimendiko (Gasteiz) Elkartasun Sarean energiaren garestitzearen inguruko lanketa burutu dugu kurtsoko lehenengo hiru hilabetekoan. Lanketa honen baitan burutu ditugun ekintza ugarien ostean, urtarrilaren 12an 19:30tan Médico Tornay plazatik abiatuko den auzo mobilizazioa deitzea beharrezkoa ikusi dugu.
Izan ere, Judimendin berriki burutu dugun inkesta baten ondorioak larriak dira: auzokideon heren batek arazoak izaten ari ditu negu honetan energia ordaintzeko eta %90a baino gehiago kontsumo ohiturak aldatzera behartua ikusi da energiaren prezioaren igoeragatik. Bitartean, energia-enpresa handien irabaziak etengabe hazten ari dira. Honek argi uzten du arazoaren erroa ez dagoela energiaren jatorrizko prezioaren igoera batean, baizik eta energia-enpresen margen ekonomikoetan. Hau da, bizitzaren –eta zehazki, energiaren– garestitzea ez dute gertaera koiunturalek azaltzen, baizik eta kapitalismoaren ondorio zuzena da.
Egia da urteko azken egunetako energia eolikoaren aparteko sorkuntzak eta izan ditugun neguko opor tropikaletan energia-eskaria jaitsi izanak etxe askotan kolpea lausotu duela, baina azken egunotan prezioak berriz gora ari dira. Izan ere, ez dirudi zentzudunegia klima-aldaketak dakarren eguraldi ezegonkortasunaren aurrean, energiaren prezioa honen menpe fluktuatzen duen merkatu baten eskuetan uztea, ezta oinarrizko ondasunen ekoizpena, kasu honetan energiarena, etekin ekonomikoak helburu dituzten enpresen kontrolpean uztea.
Hala ere, bizitzaren garestitzea ez da soilik prezioen igoeraren kontu bat. Egungo baldintzek ez dute bermatzen kapitalak behin izan zituen hazkunde tasak, eta beraz, metaketa bermatzeko, bizitzaren aurka oldartu da. Kapitalak, soldatapeko lana inoiz baino gehiago estutzen ari du; lan merkatuko periferiak handituz, non soldata baxuak, partzialtasuna, behin-behinekotasuna eta ezegonkortasuna nagusi diren. Modu honetan, prezioak igotzen diren bitartean, soldata errealak jaisten dira, hots, gure kontsumo ahalmena jaisten da. Eta beraz, sistema kapitalistak klase herrikoien baldintza materialak bermatzeko duen egiturazko ahultasuna agerian gelditzen da; merkatua baliabideak esleitzeko mekanismorik egokiena ez dela agerian gelditzen den moduan.
Horregatik guztiagatik, mobilizatzera deitzen dugu: alde batetik, energia bezalako oinarrizko ondasun bat ordaintzeko zailtasunak ditugun bitartean, enpresa energetiko handiak irabazi ikaragarriak pilatu dituztela salatzeko. Edo beste era batean esanda, enpresa hauen mozkinak, gure miseriaren gain lortzen dutela salatzeko. Bestetik, energiaren fakturari aurre egin ezin izatea arazo indibiduala ez dela ikustarazteko eta problematika honen aurrean komunitatea indartzeko. Edo bestela esanda, zapalduon arteko elkartasuna sustatzeko.
Bukatzeko, adierazi nahi dugu egoera honen aurrean, autoritate politikoak bi aukera dituela. Oligopolio energetikoari men egin edota komuna dena, guztionak diren interesak eta beharren alde lerratzea. Orain arte, politika neoliberalen babesean, merkatuaren logikapean ez zeuden jardueren merkantilizazioak, pribatizazioak, finantzarizazioak eta desarauketak eman dira. Horrela, bizitzaren sostengurako ezinbestekoak diren ondasun eta zerbitzuen desjabetzea ekarriz, kapitalaren erreprodukzioaren mesedetan. Komunitatea oinarritzat hartzeak aldiz, filosofia orokorraz gain, egiteko moduak eraldatzea eskatzen du ere. Parte-hartzeko moduetan eta komunitatearen paperari dagokionez eraldaketa bat suposatzen baitu. Badakigu energiaren problematikaren irtenbideak ez direla errazak, baina hauek elkarrekin pentsatu eta martxan jartzearen aldekoak gara. Energia bezalako oinarrizko ondasun baten gainean komunitatearen kontrola da norabide aldaketa emateko modu bakarra.
Hala ere ez gara inozoak, BATUTAtik badakigu irtenbideak ez ditugula (soilik) auzo mailan topatuko. Auzoa egunerokotasuna gertatzen den espazioa da, eguneroko harreman estuenak sortzen diren tokia. Auzoak, problematika berdinak jasaten ditugunon artean harremanak garatzeko aukera ematen digu eta harreman horietatik elkarlaguntzako dinamika ezberdinak ernatu daitezkela sinestuta gaude. Azken finean, auzoa baldin bada gure egunerokotasunaren erreferentziazko espazioa, logikoa da espazio bizigarri bat bihurtu nahi izatea. Era berean, jakin badakigu beste eragileekin eta beste markoetan eragin beharko dugula helburu horiek lortzeko. Horregatik gure prestutasun osoa erakusten dugu beste eragile batzuekin elkarlanean.
BATUTA, Judimendiko Elkartasun Sarea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]