Iturbide, Jiménez eta Azkona estatuaren biktima gisa aitortu ditu Nafarroako Gobernuak
Foru Gobernuak aitortu du motibazio politikoko biktimak direla hirurak. Hiru aitortza berri horiekin dagoeneko 36 pertsonari estuaren biktima izatea ofizialki aitortu die gobernuak.
Miguel Iturbide Guardia Zibilak hil zuen Zugarramurdin 1967an, 16 urte zituenean. ETAko kidea zela esan zuten eta hilketa justifikatzeko pistola bat jarri zioten eskuetan, Egiaren garaia da ekimenak jakinarazi duenez. Auzia artxibatu egin zen eta bere hilketaren arduradunak ez ziren inoiz zigortuak izan.
Felix Jiménez bitan atxilotu eta torturatu zuen Guardia Zibilak, 1978an eta 1982an. Lehenengo atxiloketa Liga Komunista Iraultzailearen egoitzaren aurkako eraso faxista bat salatzeko polizia-etxera joan zenean gertatu zen. Bigarrenean, manifestazio batean atxilotu zuen Poliziak, eta atxiloaldian sudurra apurtu zioten. Gertakariak salatu zituen eta epaiketak arrazoia eman zion.
Ibai Azkona Espainiako Poliziak atxilotu zuen 2008an, Grande Marlaska epailearen aginduz. Inkomunikatua izan zen eta torturak salatu zituen, bai Marlaska beraren aurrean, bai Iruñeko auzitegietan ere. Grande Marlaska gaur egun Espainiako Gobernuko Barne Ministroa da.
Egiaren garaia da ekimena pozik
Aitortza hauek Nafarroako Gobernuko Errekonozimendu eta Erreparazio Batzordeak eman ditu, 16/2019 Foru Legean oinarrituta. Lege honen helburua da Nafarroan eskuin muturreko taldeek edo funtzionario publikoek eragindako giza eskubideen urraketak jasan dituzten pertsonei errekonozimendua eta erreparazioa ematea.
Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zor Fundazioak osatzen dute Egiaren garaia da. Memoria inklusiboa Nafarroarentzat dinamika, eta honek aitortzaren balorazio positiboa egin du, “Estatuko biktimen aitorpen ofizialak berekin baitakar urte luzeetan jasan dugun diskriminazioa apurka-apurka gainditzea, eta jasandako giza eskubideen urraketak erreparazio bidean jartzea”.
Atortza hau eskatzeko epea 2027ra arte zabalik dagoela azpimarratu dute eta estatuaren eta eskuin muturraren aldetik giza eskubideen urraketak jasan dituzten pertsonak salaketak egitera animatzen dituzte. Behar den laguntza emateko, honako kontaktuak eman dituzte: infona@egiarizor.eus, nafarroakotorturatuensarea@gamil.com edota 948307715 telefonora deituta.
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]
Ostiralean egingo dute ekitaldia 12:00etan, Donibane auzoko Martin Azpilikueta kalean. Erail zutenetik Angel Gogoan plataformak behin baino gehiagotan jarri ditu oroigarriak, baina behin eta berriz eraso eta erretiratu izan dituzte. Gobernu taldearen proposamena da oraingoan eta... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Memoria osoa ekimenak salatu du biolentziaren biktima izan direnen arteko desberdintasunak bultzatzen ari direla hainbat instituzio, eta norabide hori zuzentzeko deia egin du. Ekimenak estatuen biolentziaren hamabost biktima elkarte biltzen ditu. Urriaren 12an Guardia Zibilak... [+]
Xabier Kalparsoro eta Gurutze Iantzi Espainiako polizien eta guardia zibilen eskuetan hil zituztela 31 urte igaro direnean, Egiari Zor fundazioak ekitaldia egin du Urnietan. Eusko Jaurlaritzari eskatu dio berriz ere ireki dezala epe bat estatuaren biktimak aitortzeko eskaerak... [+]
2008an Fernando Grande Marlaska epailearen aginduz atxilotu zutenean Ibai Azkonak pairatu zituen torturak aitortu ditu Nafarroako Gobernuak. Euskalerria Irratian, pauso honek suposatzen duena azaldu du Azkonak.
1991n zauritu zuen larri ke pote batekin Espainiako Poliziak Iruñean eta 31 urte ondoren lortu du instituzio publiko baten aitortza biktima gisa. Espainiako Gobernuak ere kalte-ordaina ordaindu behar izan zion, baina ez da kasuagatik poliziarik zigortu.
Jose Miguel Etxeberria Naparra 1980ko ekainaren 11n ikusi zuten azken aldiz Ziburun eta bere heriotzaren nondik norakoak ez dira argitu gaur arte. Lizartzako Igarolabekoa baserrian egin diote oroimen ekitaldia eta desagerpena argitzea eskatu du familiak aurten ere.
Motibazio politikoko lehen hamabi biktimarentzat aitortza eta erreparazio ekitaldia egin da maiatzaren 30ean Iruñeko Baluarte aretoan. Ekitaldia urtero egiteko asmoa agertu du Gobernuak.
Biktimen familiei barkamena eskatu diete ere azken 50 urte hauetan "behar besteko" babesa ez emateagatik. Poeta biktima gisa aitortu duten bezala, Moriko ere hala izatea eskatu du udalak, eta "epe laburrean".
Maiatzaren 30ean eginen dute Estatuaren eta eskuin muturraren indarkeriaren biktimen aitortza ekitaldia, Baluarten. Biktima zehatzei egiten zaien molde honetako lehen ekitaldi publikoa izanen da, eta 2019ko legearen babespean gauzatuko da.
Eskuin muturreko taldeek eta funtzionario publikoek eragindako motibazio politikoko ekintzen biktimen lehen hamabi aitorpenak egin ditu Nafarroako Gobernuak. Beste hirurogei espediente aztertzen ari da.
Asteazken honetan prozesu horren berri eman du Martin Zabalza motibazio politikoko Biktimen Aitortzarako eta Erreparaziorako Batzordeko lehendakariak. Ostegunean, Egiari Zor Fundazioak eta Nafarroako Torturatuen elkarteak pauso garrantzitsua dela adierazi dute Iruñean... [+]