Uztailaren lehenean hil zen Ilyas gaztea Tierras de Oria adingabeen zentroan, Almerian. Funtzionarioek diotenez, jarrera oldarkorrak zirela eta immobilizatu zuten. Autopsiaren arabera, indar handiena zuen hipotesia nagusitu da, itota hil zela baieztatu baitu.
El País egunkari espainiarrak aurreratu duenez, Ilyas gaztearen autopsiak itota hil zela baieztatu du. Proba toxikologikoek baieztatu dute “asfixiaz” hil zela 18 urteko gaztea, hainbat organotan odol-kolpe eta odoljario arinak baitzituen, eta “agonia-arnasketa” biriketan.
Ilyas “egoera biolento eta oldarkor” batean sei zaindarik bera immobilizatu ostean hil zen. Uztailaren 1ean, eguerdi aldean, zentroko arduradun batekin liskarra izan zuen bideojoko baten harira, eta gaztearen oldarraldia dela eta, hura geratzera jo zuten sei langilek. Kasua ikertzen ari diren epaileek jazotako guztiaren bideoa dute, eta hala izan zela azaldu dute: “Buruz behera ikusten da, burua koltxoi eta burukoaren gainean jarrita, eta presioa ezartzen diote belaunaz ezker omoplatoan eta eskuaz bizkarrean. Bridak lotzeko hanketan esertzen dira eta bizkarrean presioa ezartzen diote. Handik hamar minutura, hanka eta eskuetatik eutsita dagoenean, mugitzeari uzten dio, baina segurtasun-gerrikoa jartzeari ekin zioten, nahiz eta erresistentziarik ez egin. Hamabost minutura, mugitzen ez zela konturatzean, medikuari deitu zioten”.
Arreta Galeragatiko eta Hiperaktibitateagatiko Asaldura (AGHA) diagnostikatua zuen Ilyasek, eta hamar urte zituenetik kontsumitzen zituen substantziak. Beraz, suizidioaren aurkako protokoloa ezarri behar zitzaion gazteari, soslai berezikoa baitzen. Familiak eta hainbat adituk salatu dute hil zen egunean ezarri zioten protokoloa gehiegizkoa zela, eta horrek eragin zuela gaztearen heriotza.
Familiak, bestalde, salatu du zentroan eman zituen azken bi hilabeteetan gehiegikeriak jasan zituela. Bi hilabete horietan familiako inork ezin izan zuen Ilyas ikusi, baina hil aurreko egunean bere ama zentrora joan zen semea ikustera. Bertatik ateratzean, salaketa jartzeko asmoa zuen: “Ateratzean, nire arrebari deitu nion. Abokatu bat bilatu behar zuela esan nion, salaketa jartzeko asmoa baikenuen”, esan dio Khadijak, Ilyasen amak, El País egunkariari. Hurrengo egunean, arratsaldeko zazpitan dei bat jaso zuen, bere semea “bihotzekoz” hil zela esanaz.
Tierras de Oria zentroa
Almeriako adingabeen zentro honetan antzeko kasuak jazo dira lehenago. 2015ean, esaterako, adingabeekiko tratu txarrengatik salatu zuten zentroa, gazte batek jasan zituen tratuen harira: “Egun batean lau orduz izan zuten atxikituta nire semea, argia itzalita eta urik eman gabe”, adierazi zion ama batek Público egunkariari. Beste ama batek salatu zuen neguan ur hotzarekin dutxatzera behartzen dituztela. Urte berean zentro bereko bideo bat zabaldu zen, bi gazte oheari lotuta. “Ura eman, mesedez, erregutzen dizuet!” oihukatzen ari ziren.
Zentroa kudeatzen duen GINSO enpresak ez du adierazpen publikorik egin oraindik. Espainiako Arartekoak ikerketa abiatu du, eta Andaluziako Arartekoak eta adingabeen defendatzaileak, berriz, ofizio-kexa abiatu dute heriotzaren kasua ikertu dadin. Andaluziako Giza Eskubideen Aldeko Elkarteak gogorarazi du salaketak jarrita daudela Espainiako agintaritzetan eta NBEan, non euste mekanikoa debekatzea eskatzen den.
Gizonak ustez Ortuellako Jendea futbol taldean zuen posizioa baliatu zuen umeari argazkiak egiteko. Ertzaintzak ikerketa abiatu du eta aurretik antzerako salaketak zituela jaso dute.
Sandra Siria Mendaza eta Hodei Sarasa Camacho Nafarroako Unibertsitate Publikoko Gizarte Laneko irakasleek haien ikerlanen ondorioak azaldu dituzte Nafarroako Legebiltzarrean. 2022Ko legean “komunitateko tutore” figura berria sortzea eskatu dute, harrera baliabidetan... [+]
16 urtez azpikoek laster ezingo dute sare sozialik erabili Australian, eta antzeko neurriak ezarri nahi dituzte Espainiako eta Frantziako gobernuek ere. Neurriaren eraginkortasunaz, sare sozialetako eduki eta dinamikez, pribatutasunaz eta plataforma handiek honetan guztian duten... [+]
Espainiako Eliza Katolikoak onartu du adingabeei egindako 1.057 sexu-gehiegikeria gertatu direla Elizan. Urteetan abusuak gertatu izana ukatu du edo kasuei garrantzia kendu die. Duela gutxira arte, Espainian salaketa gutxi zeudela edo salaketarik ez zegoela defendatu du Elizak... [+]
Neurri eta gomendioak biltzen dituen txosten bat aurkeztu du Legebiltzarreko batzordeak; esaterako, Osakidetzan, ikastetxeetan eta Ertzaintzan protokoloak berrikusteko eta eguneratzeko premia.
Save the Children erakundeak adigabeen kontrako sexu erasoei buruzko sententziak aztertu ditu. Datuok soilik “icebergaren punta” direla azpimarratu dute, kasuen %15a baino ez baitira salatzen.
TikTok enpresari 345 milioi euroko isuna ezarri dio Irlandako Datuen Babeserako Batzordeak, adin-txikikoen pribatutasuna behar bezala ez babesteagatik.
Kirola ahalik eta jende gehienek eta ahalik eta urte gehienetan egitea mesede da gizarte osasuntsu baterako. Baina ikerketen arabera, kirola egiten duten hamarretik ia zortzik indarkeria egoeraren bat jasan du. Izan daitezke irainak, oihuak, kolpeak, zigor fisikoak, arretarik... [+]
Frantziako estatuan 600 kirolarik salatu dituzte sexu erasoak: tenislariak, patinatzaileak, judolariak, atletak... Duela 20 urtekoak dira lehen salaketak, baina asko egungoak dira, hain zuzen 107 salaketa dira 2020-2021 denboraldikoak. Horietatik %70 emakumezkoek jasan zituzten... [+]
Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsak (Unicef) maiatzaren 3an argitaratu duen azterketaren arabera, haurren ezkontzak behera egin du munduan, baina oraindik badira munduan haurtzaroan ezkondu diren 640 milioi pertsona. Urtero gurasoek 12 milioi haur ezkontzen dituzte,... [+]
Auzipetutako hamar gizonetatik lauk zigorrak jaistea lortu dute 1 eta 13 urteraino, onartu dutelako adin txikikoei sexu abusuak egin zizkietela, besteak beste. Baina beste seiek errugabetasuna defendatzen jarraitzen dute, eta fiskaltzak 14 eta 34 urte arteko espetxe zigorrak... [+]
Hasi da Gasteizko Sansoheta zentroko aldundiaren zaintzapeko adingabeak prostituitu zituzten ustezko kideen aurkako epaiketa. Lehen egunean Fiskaltzarekin akordioa lortu dute auziperatutako lauk, eta hamahiru urterainoko kartzela zigorrak onartu dituzte.
Sexu erasoengatik salaketa bana jarri dute Gasteizen, Donostian et Iruñean. Horrez gainera, indarkeria matxista kasu gehiago salatu dituzte azken egunotan.
Kataluniako Viceko Unibertsitateko kirol karreran irakasle da Montse Martín. Euskal Herriko Unibertsitateak antolatuta, hitzaldia eskaini du Donostian apirilaren 6an. Europa mailako ikerketa bat egiten ari da, beste bost herrialdetako unibertsitate eta kirol eragilerekin... [+]