Itoitz-Nafarroako Kanala ureztatze-sistemak zaurgarriago egin du Nafarroako nekazaritza
Itoitz-Nafarroako Kanalak nekazaritzan izan dituen ondorioak aztertu dituzte BC3-ko ikertzaileek, eta ondorioztatu dute ureztatze-sistema horrek zaurgarriagoa egin dituela, batez ere, nekazari txikiak, baina, baita handiak ere. Regional Environmental Change aldizkarian argitaratu dute ikerketa.
Nafarroako Erdialdeko eta Goi Erriberako 22 herritan bildutako datuak aztertuta, ikusi dute nekazariek bi mehatxu nagusi dituztela: aldakortasun klimatikoa (klima-aldaketaren eraginez, gero eta handiagoa) eta barazkien prezioen hegakortasuna. Amaia Albizua Aguinaco ikertzaileak iradokitzen duenez, “Nafarroako nekazarien zaurgarritasuna lotuta dago eskala handiko nekazaritza intentsiboa faboratzen duten ureztatze-politikekin”. Albizuak bere doktore-tesiaren baitan egin du lan hau, Unai Pascual García de Azilurekin eta Esteve Corbera Elizalderekin batera.
“Nafarroako eta Espainiako gobernuek Itoitz-Nafarroako Kanala ureztatze-proiektua egin zuten nekazaritzaren garapena sustatzeko, landa-inguruneko bizimoduak hobetzeko eta klima-aldaketari aurre egiteko --azaltzen du Albizuak--; baina gure ikerketak erakutsi du proiektu horrek zaurgarriago egin dituela nekazariak”. Berez zaurgarriak ziren nekazari txikiak zaurgarriago egin ditu ureztatze-proiektuak, lurren eta uraren eskuragarritasunean desberdintasunak areagotu dituelako. Ureztatze-proiektuan parte hartu duten eta haren erabiltzaileak diren eskala handiko ustiapen intentsiboek, berriz, erraztasun handiagoa dute aipatutako mehatxuetara egokitzeko, baina, aitzitik, erakundeekiko mendekotasun handiagoa dute, eta etorkizunean etor litezkeen aldaketekiko (klimatikoak edo instituzionalak, adibidez) sentikorragoak dira orain.
“Joera horri aurre egiteko, uste dugu nekazaritza-politika publikoek ez lituzketela eskala handiko ureztapen-sistemak babestu eta diruz lagundu beharko, eta eskala txikiagoko eta dibertsitate handiagoko nekazaritza sustatu beharko luketela” dio Albizuak. “Beste ikerketa batzuek ere erakusten duten moduan, eskala handiko ureztaketak ez dira egokiak nekazaritzarako, epe luzera ureztaketak ingurumenean dituen eraginak ikusezin egiten dituztelako, eta beste egokitzapen-aukera edo alternatiba batzuen garapena murrizten dutelako”.
Albiste hau Elhuyarrek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]
Komunitatea bildu, pilpilean dauden gaiez hitz egin, informazioa trukatu eta beste herrien esperientziak ezagutzea da herritar kritikoek egiten duten lehen ekintza, makroeoliko bat herrian jarriko diotela jakiten duenean. Halaxe egingo dute martxoaren 13an Andoainen: mendi... [+]
Petrolio-ontzi batek eta zamaontzi batek elkar jo dute astelehen goizean Ipar Itsasoan, Ingalaterrako ipar-ekialdean. Talkak Jet-A1 erregaia zuen petrolio-ontziaren tanke bat apurtu du eta kezka da nagusi, izan ditzakeen ondorio ekologikoengatik.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Euskal Herri mailan txikitik handira agroekologia sustatzen duten zenbait elkarte eta kooperatiba ataka larrian daude, finantziazio iturriak bertan behera geratu ostean. Erakunde publikoetatik, berriz, elikadura negozio gisa ikusten duten proiektuen aldeko apustu irmoa nabari... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
Andeetako Altiplanoan, qocha deituriko aintzirak sortzen hasi dira inken antzinako teknikak erabilita, aldaketa klimatikoari eta sikateei aurre egiteko. Ura “erein eta uztatzea” esaten diote: ura lurrean infiltratzen da eta horrek bizia ekartzen dio inguruari. Peruko... [+]
Satorralaia plataformak Donostiako Metroaren Mirakontxa-Easo zatiko lanek “%164ko gainkostua” izan dutela salatu zuen joan den astean, eta, horren harira, EH Bilduk gainkostu hori argitzeko eskatu du, Eusko Legebiltzarrean erregistratutako galdera sorta baten bidez.