Italiako hauteskundeei begiratu independentista
Igandean eta astelehenean izango diren Italiako hauteskundeetan parte hartuko duten mugimendu autonomista eta independentisten analisi bat egin du vilaweb.cat webgune kataluniarrak. 630 diputatu eta 315 senatari aukeratuko dituzte, eta guztira 184 hautagaitza aurkeztu dira, horietatik batzuk euren lurraldearentzat beste estatus bat eskatzen dutenak. Zaila izango dute ordezkaritza lortzea, bozken %4a lortu behar baitute.
Sardinia
Partito Sardo d’Azionek (PSd’AZ) irlarentzat burujabetza osoa eta autonomiaren berritzea eskatzen du. Abenduan independentziaren eta erreferendum baten aldeko bi mozio aurkeztu zituen Sardiniako Kontseiluan, baina atzera bota ziren biak, galdeketarena bozka bakar batengatik. Askatasunaren aldeko apustu garbiagoa egiten duten beste bi alderdi izango dira hauteskundeetan, Independenza per la Sardegna Soberania (ISS) eta Movimentu Europeu Rinaschida Sarda (MERIS).
Sizilia
Movimento per l’Indipendenza della Sicilia (MIS) Siziliako alderdi independentista nagusia da. Bakarrik aurkeztu dira eta ordezkaritza lortzea zaila edukiko dute. Movimento per le Autonomiek (MpA) eta Partito del Popolo Sicilianok (PPS) 1948an adostutako autonomia estatutuaren aplikazio osoa eskatuko dute.
Bozen-Hegoaldeko Tirol
Hegoaldeko Tirolgo mugimendu autonomista nagusiak, Südtiroler Volksparteik (SVP), koalizioa osatuko du Partito Autonomista Trentino Tiroleserekin (PATT) eta Partito Democraticorekin. Hala, SVPk lehen aldiz Italiako alderdiekiko distantziakidetasuna hautsiko du, PDk autogobernuaren alde lan egingo duelakoan. Die Freiheitlichenek estatu berri baten sorrera aldarrikatuko du, eta immigrazioaren aurka agertu da.
Besteak
Aostako Haranean UV mugimendu abertzale historikoaren zatiketatik UVP ezkerreko alderdia jaio da. Halaber, abantaila fiskalak izango dituen estatu bat eskatzen duen zerrenda bat aurkeztuko da. Véneton Independenza Venetak EBrekin eta NBErekin harremanetan jartzeko mozioa bultzatu zuen bertako kontseiluan. Etorkizunean galdeketa bat egiteko lehen urratsa bezala ikusten dute.
Italia iparraldeko (Padania) Lega Norte Lamberto Dini eta Silvio Berlusconi Italiako lehen ministroen kide izandakoa da. Momentuaren arabera federalistak edo independentistak izan dira. Hala ere, Friulin eta Véneton, esaterako, eszisioak eduki ditu Legak eta euren kabuz aurkeztuko dira.
Euskal Burujabetzaren Barometroaren seigarren neurketa aurkeztu dute asteartean Donostian. Euskal Herriarekiko atxikimendua da nagusi oro har, baina Nafarroan Nafarroarekikoa gailentzen da. Euskara ez dago euskal sentimendua azaltzeko gako nagusien artean, baina gaztelera eta... [+]
Xabier Zabaltza Perez-Nievas historialaria, idazlea eta EHUko irakasleak 'Euskal Herria heterodoxiatik' izeneko liburua plazaratu berri du. Bertan dio Euskal Herria ezinbestean euskara eta euskal kulturaren bidez eraiki behar dela eta horretarako funtsezkoa dela euskara... [+]
“Inoizko [EAEko] parlamenturik abertzaleena” vs. “Independentismoa minimo historikoetan dago”. Bi baieztapen horiek azken aldian entzuten ditugu, eta areagotu dira Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan apirilaren 21ean izandako hauteskundeen ondotik. Bi esaldi... [+]
Tristeziaz hartu du Atarrabiako alkateak Nafarroako Justizia Epaitegi Nagusiaren epaia. Euskal Herriko armarria ezabatu beharko du herriko frontoiko hormatik. “Bere garaian ikurriña kentzera behartu ziguten bezala” adierazi du Euskalerria Irratian Mikel... [+]
Otsailaren 17an ezkerreko 170 emakume feminista subiranista elkartu dira Oreretako Lekuona aretoan, 2023ko sei gertakari aztertu eta Talaia Feministaren behin betiko txostena adosteko. Euskal Herriko trantsizio feministarako proposamenak egiteko lehen pausotzat jo dute dosierra... [+]
Euskal Herriaren eta Kataluniaren independentzia aztergai da atzerrian. Nevadako Unibertsitateak, Renon, Ameriketako Estatu Batuetan, liburu mamitsua argitaratu berri du, ingelesez, Pro-independence movements in the Basque Country and Catalunya [Independentziaren aldeko... [+]
Espraiarekin estali dituzte Ipar Euskal Herrian gutxienez 25 frantsesezko izendapen panel. Uztailaren 10ean hasi zuten ekintza, eta U14 kolektiboak egiletza aldarrikatu du. Bihar manifestazioa deitua dute Donibane Lohizunen.
Berriz ere, euskararen aferak hartu ditu azkenaldian lerroburuetako batzuk. Epaitegi batek euskararen eskakizuna zuen lanpostu baten baldintzen kontra deliberatu duela. Inkesta soziolinguistiko batek esanguratsuak diren datuak eman omen dituela. Lapurdi, Baxenafarroa eta... [+]
Belgikaren argudioa indargabetu egin du Europako Batasuneko Justizia Auzitegiak, eta beraz, buruzagi independentistak Espainiaratzeko Goreneko epaileak eginiko eskariak atzera ere balioa hartu du. Hala ere, Espainiako Justiziak "gabezia sistemikoak" dituela dio... [+]
Eguneroko ariketa inkontzientea gai bilakatu da Euskal Herriko egonaldian. Ez daramazkit egun asko eta jada arnasa estutu zait behin baino gehiagotan... Begirale moduan nabil ene herria bilatu eta berrezagutu nahian. Lehen ez ote nituen gauzak ikusi nahi edo atzerapauso galanta... [+]
Denbora azkar pasatzen da, are gehiago pandemiaren eraginez bi urte hain geldo eta arraro bizi ostean. Nicola Sturgeon Eskoziako lehen ministroak, ekain amaieran, iragarri zuen 2023ko urrian herrialdearen independentziari buruzko kontsulta berria egiteko asmoa duela, eta horrek... [+]
Irlandarrek bere hizkuntza galdu dute eta ingelesa irabazi. Zer gehiago irabazi dute? Zer gehiago galdu? Astebete egin dut Dublinen, James Joyce-ren Ulysses nobela mardulean oinarri hartzen duen Bloomsday jaialdia bizitzen eta aztertzen.
Lehenago ere ibili izan naiz Irlandan,... [+]