Istilu larriak izan dira AEBetako Baltimore hirian Freddie Gray izeneko herritar afroamerikarra poliziaren zaintzapean egon ostean hil delako. Milaka pertsona izan dira hileta elizkizunean, eta ondoren istilu larriak izan dira. AEBetako Guardia Nazionala atera dute protestak baretzera. 200 atxilotutik gora egunotan.
Gray poliziak atxilotu eta astebetera hil zen, apirilaren 19an. Bere familiak esan zuenez, bizkar hezurra lepoan %80an kaltetuta zeukan eat hiru bertebra hautsi zizkioten. Wikipedian jaso dutenez, laban bat gainean eramateagatik atxilotu zuten.
Poliziak adierazi du atxiloketa "indarkeriarik gabe" izan zela, baina bi lekukok kontrako kontakizuna egiten dute: sei polizia agentek atxilotu zutela Gray diote, kolpatu eta lurretik arrastaka eraman zutela.
Afrikar amerikar honen heriotzagatik sei agenteok behin behinean inabilitatu badituzte ere, ez dute errudunik identifikatu eta legeak ez du inor zigortu.
Grayren heriotzagatik bi astez protesta baketsuak egin ostean, astelehenetik aurrera istiluak izan dira, herrialdeko eta nazioarteko hedabideen arreta deituz. Ikasleek poliziari harriak bota zizkiotela irakur daiteke kronika gehienetan, eta ondoren hirian komertzio handietan lapurretak eta txikizioak izan ziren. Gau hartan, auto ugari eta eraikin bat erre zituzten manifestariek.
Barack Obama presidenteak adierazi du "aitzakiarik ez" dagoela dendetan lapurreta egiteko, eta esan du ziur dagoela AEBek krisia daukateka poliziarekin, batez ere erakunde honek beltzen komunitatearekin duen harremanagatik.
Maryland estatuko gobernadore Larry Hoganek salbuespen egoera ezarri du eta astelehenetik Guardia Nazionalak hiria hartu du.
Nabarmentzekoa da, Baltimore Washington hiriburutik 60 kilometrotara baino ez dagoela.
Behean hainbat bideo ikusgai.
Herritarrak hiria konpondu eta garbitzen aritu dira auzolanean.
AEBetan tentsioa igotzen ari da poliziak hildako herritar afroamerikarren kasuak azaleratu ahala. Kalkulatu dutenez, herrialdeko poliziak 2.500 pertsonatik gora hil ditu 2011tik hona. Fergusongoaren ostean, bigarren aldia da sei hilabetetan protestak baretzeko Guardia Nazionala ateratzen duela Gobernuak.
"'Baltimoreko istiluak' (Baltimore riots) deitzen badiozu, arazoaren parte zara. Hau 'Baltimoreko altxaldia' da (Baltimore uprising)", edo "Ez galdetu zergatik erabiltzen duen gazteriak biolentzia bere mezua zabaltzeko, galdetu zeure buruari horrela ez bada zergatik ez diezun kasurik egiten". Goiko mezu horiek zabaltzen ari dira aldaketa politikoa eskatzen duten Occupy Wall Street gisako mugimendu zibilak.
Twitterren jarioa:
2018ko martxoaren lehena zen, bere lehen agintaldiaren lehen laurdena burututa, Donald Trumpek pentsaera politiko-ekonomikoaren lagin gardenena utzi zigunean: “Merkataritza-gerrak onak dira, eta irabazten errazak”. Orduantxe abian jartzear zituen altzairu eta... [+]
Ipar hemisferioan ikasturtea hastearekin batera izan ohi den albiste-zaparradan argitaratu zen duela astetxo batzuk: aspaldiko urteetan ez bezala, txinatar jatorriko ikasleak (275 milatik gora) ez dira jada ugarienak Estatu Batuetako unibertsitateetako atzerriko ikaslerian;... [+]
Craig Thompson kultuzko eleberri grafikoen egile estatubatuarra Europan izan da bere azken lana aurkezten, Raíces de ginseng (Astiberri, 2024). Bilbon bi aurkezpen egin ditu eta artista atsegina, hurbila eta azkarra dela erakutsi du –euskaraz “mila... [+]
AEBetako agintaldi berriak ekonomiaren esparruan ekarriko duena zehaztea ez da lan erraza. Estrategia ekonomiko berriaren ardatza liberalismoaren eta kanpo sektorerako protekzionismoaren arteko uztarketa bitxia izango da. AEBetan aldian-aldian halakorik gertatu den arren,... [+]
Ari da mundu guztia kontuak ateratzen Trump 2.0 aldian norberari gerta dakiokeenaren eta munduan gerta daitekeenaren inguruan. Subjektuaren mudakortasuna ezagututa, ziur samartzat eman daitekeen aurreikuspen bakanetakoa da Estatu Batuen Txinarekiko harremanak, ekonomikoak... [+]
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Urtarrilaren 20an utziko du AEBko presidente kargua Joe Bidenek, lekukoa Donald Trumpi emanda –zeinak AEBen norabide aldaketa marka dezakeen Ukrainako gerran–. Agintaldia amaitu aurretik, baina, irakurri dugu Ukrainari baimena eman diola Errusiako Kursk eskualdean... [+]
Munduko pertsonarik aberatsena da Musk, Forbes-en azken sailkapenaren arabera. Vivek Ramaswamy politikari eta enpresa-buru kontserbadorea izanen du bere ondoan, kargua betetzeko. "Erreforma estrukturala" bideratzekoa dute, gobernuarentzat "inoiz ikusi gabeko... [+]
Argi eta garbi irabazi dio Donald Trump presidente errepublikano ohiak Etxe Zurirako lehia Kamala Harris egungo presidenteorde demokratari. 312/226-eko aldea izango du urtarrileko bozketan Hautesle Kolegioan. 2016an Hillary Clinton galtzaile izan zen, baina herritarren boz... [+]
Mundu mailako inperioaren urbs estatubatuarra –eta haren periferiako lurbira osoa– Donald Trumpen bigarren agintaldirako kontuak ateratzen ahalegintzen ari garenean, tentsioak gorabidean jarraitzen du datozen lau urteetan, zalantzarik gabe, arreta-gune nagusietakoa... [+]
AEBetako Silicon Valley hamarkadetan demokraten gotorlekua izan da. Orain, Donald Trumpen alderako bira egin du. Teknologia-enpresa handiek eta haien buruek, munduko aberatsenek, hautagai errepublikarrari lagundu diote garaipena lortzen.
Lau urteren ostean Trumpismoa itzuli da Etxe Zurira, Donald Trump AEBetako 47. presidentea bilakatu da 78 urterekin. Hainbat deliturengatik zigortua izan den eta zenbait kausa irekita dituen lehen presidentea da. Hauteskunde garaipeneko hitzaldian, esan du “lelo soil baten... [+]
Zazpi estatu ikusten ziren gako gisa, eta, datu-ofizialen zain, guztietan gailenduko da Donald Trump. Horrez gain, herrialde osoko boto-portzentaje absolututan ere irabazi egingo du, 2016an ez bezala. Inkestek ez zuten hori aurreikusten. "Urrezko arora itzuliko... [+]