Irungo euskaldunak sutu dituen ekitaldia: 35 elkartek “aski da” esan diote udalari
Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu gisa honetako atxikimendu andanak Irunen–. Horren ostean, udalak barkamena eskatu eta bilerara deitu ditu elkarteak.
Eta Euskararen Egunaren biharamunean, la Navidad artikuluan eman genuen ekitaldi erdaldun elebakarraren berri. Gaia bor-bor ibili da asteburuan Irunen, eta batzuek eta besteek zuten sentimendua askok partekatua dela ikusi dute: "Beste behin ere Irungo Udalak ezikusiarena egin digu euskaldunoi". Hala dio igande honetan publiko egin duten idatziak. Irungo gizarte, kultura eta kirol munduko 35 elkarte batu dira salaketara, tartean baita auzo elkarteak eta ikastetxeetako guraso elkarteak ere.
“Euskara ikusezin” egiteagatik ernegatuta, “mezu hau izenpetzen dugunok salaketa publikoa egitea erabaki dugu, Irungo Udalari aski dela esateko, eta hemendik aurrera ez garela isilik geratuko jakinarazteko, behingoz euskaldunoi muzin egiteari utz diezaion. Irunen ere euskaraz bizi nahi dugu!”. Irundar guztien hizkuntza eskubideak bermatzeko exijitu diote udalari.
Sinatzaileen artean daude zazpi guraso elkarte (Txingudi, Toki Alai, Dunboa, Elatzeta, Hirubide, Eguzkitza, Lekaenea), Bidasoako AEK, Betti Gotti, Euskal Jira, Txorimaloak soinu taldea, Aitzondo euskara elkartea, Auntxa trikitixa eskola, Kemen dantza taldea, Irunabar bertso elkartea, EKT, Burrunba Elektrotxaranga, Parean berdintasun elkartea, Bor-bor hausnarketa kolektiboa, Gaurko Andreak, BDSKoop, Antxeta Irratia, Atxiki pilota eskola, Lur Alai squash kluba, Txingudi Rugby Club, Erlaitz mendi elkartea, eta bederatzi auzo elkarte (Larreaundi-Olaberria, Alde Zaharra, Erdigunea, Landetxa, Arbesko Errota, Meaka-Ibarla, San Migel, Urdanibia Berri eta Arbes).
Udalak herritarren eskariak jasotzeko duen plataformara kexak helarazi dituzte irundarrek. Denetan, salaketa bera errepikatu dute: euskara, euskaldunak eta euskal kultura baztertu izana
Beste ekimen bat ere asko zabaldu da asteburuan: udalak herritarren eskariak jasotzeko duen plataformara kexak helarazi dituzte irundarrek. Denetan, salaketa bera errepikatu dute: Gabonen inaugurazioan euskara, euskaldunak eta euskal kultura baztertu izana. “Euskarari egindako mespretxua” eta “nor bere etxean arrotz sentitzea” leporatu diote Cristina Laborda alkateari. “Euskarak eta herritarrok merezi dugun tratua noizbait eta behingoz” emateko eskatu diote.
Udalaren erantzuna
Indarra hartu duen mugimendua ez da makala, eta presioak akuilatuta, erantzun bat ematera behartuta ikusi du bere burua PSOEren udal gobernuak. Barkamena eskatu du "euskararen presentzia eskasarengatik argiztapen ekitaldian zehar" eta "konpromisoa hartzen du lanean jarraitzeko berriro gertatu ez dadin". Horrez gain, datorren asteazken arratsalderako deitu ditu elkarte sinatzaileak, udaletxean bertan. Ikusi beharko da udalak zer duen esateko, eta eragileek nola baliatuko duten aukera, berpiztu den mugimendu euskaltzalearen izenean udalari konpromisoak eta benetako neurri eraginkorrak eskatzeko.
Izan duen oihartzuna medio, Hizkuntz Eskubideen Behatokiak adibidez adierazi du onartezina dela Irunen jazotakoa.
Udalean oposizioan den EH Bilduk ere kritikatu du “udal gobernuak euskararekiko duen konpromiso eza”. Alderdi politikoaren hitzetan, “udaletik antolatzen diren ekimenetan euskararen zainketa minimorik ez da egiten, eta euskaldunak, berriro ere, bigarren mailako hiritar sentitu behar gara gure etxean. Lotsagarria eta onartezina”. EAJk ere kexa formala aurkeztu du.
ilbeltza-(1).jpg)
Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.
96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]
2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]
“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]
.jpg)
Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]
Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]
Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.
Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]
